شهرستان مشگینشهر
این نوشتار به هیچ منبع و مرجعی استناد نمیکند. |
شهرستان مشگینشهر |
|
---|---|
اطلاعات کلی | |
کشور | ایران |
استان | اردبیل |
نامهای پیشین | خیاو |
مردم |
|
جمعیت | ۱۵۱۱۵۶ نفر |
مذهب | شیعه |
شهرستان مشگینشهر از شهرستانهای استان اردبیل است.
شهرستان مشگین شهر در شمال غربی ایران و ۸۳۹ کیلومتری تهران واقع شده است و جمعیتی بالغ بر ۱۵۱۱۵۶ نفر[۱]را در خود جای داده است. آب و هوای این شهرستان معتدل کوهستانی است. کوه سبلان در ۲۵ کیلومتری این شهر واقع شده است. شواهد و قرائن به دست آمده از منطقه باستانی شهریری، حکایت از تمدنی با قدمت شش هزار سال قبل از میلاد در منطقه مشگینشهر دارد.
محتویات
تقسیمات کشوری[ویرایش]
- بخش مرکزی شهرستان مشگینشهر
- دهستان دشت
- دهستان مشگین شرقی
شهرها: مشگینشهر
- بخش ارشق
- دهستان ارشق شمالی
- دهستان ارشق مرکزی
شهرها: رضی
- بخش مشکین شرقی
- دهستان قره سو
- دهستان لاهرود
- دهستان نقدی
- بخش مرادلو
- دهستان ارشق غربی
- دهستان صلوات
- دهستان یافت
شهرها: مرادلو
- بخش قصابه
- دهستان شعبان
- دهستان مشگین غربی
شهرها: قصابه
جغرافیا[ویرایش]
رودهای مهم: خیاو چای - مشگین چای - اونار چای - قره سو
مناطق طبیعی: سبلان و دامنههای آن - پارک جنگلی – شیروان دره سی - قره سو - زیستگاههای قاراگول، موئیل، آیقار، منطقه زیبای کپز و ...
آبگرمهای معدنی: قوتورسویی – قینرجه – ایلاندو – شابیل – موئیل سویی ...
پیشینه[ویرایش]
با توجه به آثار به دست آمده از محوطه باستانی شهر بئری این شهرستان، قدمت این شهر بیش از ۱۰۰۰۰ سال میباشد. به عبارتی قدمت این شهرستان ۸۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح میباشد. (و در برخی منابع قدمت این شهرستان بیشتر نیز تخمین زده میشود)
اورامی، وراوی، خیاو و پشگین، اسامی این شهرستان در ایام گذشته بوده است
از نظر تاریخی مشگین شهر با داشتن بیش از ۴۲۰ محوطه تاریخی و باستانی یکی از شهرستانهای مهم استان اردبیل می باشد.
به روایاتی نام قدیم مشگین شهر اورامی و یا وراوی محل تولد سعد الدین وراوینی دانشمند و مترجم مرزبان نامه در قرن ششم هجری قمری بوده است.
شهرستان مشگین شهر به احتمال فراوان در گذشتههای دور با فلات اردبیل و مناطق مغان و قره داغ تشکیل سرزمین واحدی را می داده که چنین منطقه وسیعی از دیر باز می توانسته نیاز بسیاری از اقوام گله دار را که همیشه در حال کوچ ییلاق و قشلاق میباشند، برآورد.
شهرستان مشگین شهر به لحاظ موقعیت طبیعی دارای تپه ها، قلعهها، اماکن تاریخی زیاد مربوط به ادوار تمدنهای ماقبل تاریخ و ادوار تاریخی قبل و بعد از اسلام می باشد. از جمله وجود نقوش صخره ای آثار تمدن انسانهای ماقبل تاریخ در محدوده کناره رودهای قره سو، دره رود و شکلی داش ارشق، سنگ افراشتهای مجسمهای هزاره قبل از میلاد معروف به شهریری و مکتب اوشاقلاری کناره رود قره سو، سنگ نبشته پهلوی ساسانی، قلعه کهنه، قلعه قهقهه (محل زندانی شدن شاه اسماعیل دوم صفوی)، قلعه ارشق، دیو قلعه سی (دژ بهمن)، بقایای کاروان سراهای رضی، قانلو بلاغ، قره قیه، قره آغاج چرچیلو بر روی رودخانههای دره رود و قره سو، مقبره شیخ حیدر، بقایای برج و باروی منظم قلعه سی، مقابر امامزادهها و آثار متنوع دیگر را در خود جای داده است.
مؤلف کتاب زینه المجالس این منطقه را ملوک پیشگین خوانده و در وجه تسمیه آن می نویسد:چون محمدبنپیشگین گرجی در زمان اتابکان آذربایجان حاکم اینجا بوده بنام او معروف گشته و در نتیجه کثرت استعمال، پیشگین به مشگین تبدیل گشته که امروزه به دو نام خیاو و مشگین شهر شهرت دارد.
حمدالله مستوفی در کتاب نزهه القلوب آورده که پیشگین در اصل «وراوی» نامیده می شد و دارای هفت شهر بوده و جزء تومان پیشگین بودند، شامل: پیشگین، خیاو، انار، ارجاق، اهر، تکلفه و کلیبر است.
در دوره حکومت آق قویونلو و قره قویونلو و اوایل نهضت های صفویه بویژه در زمان شیخ جنید و فرزندش شیخ حیدر و بلحاظ تولد بنیانگذار حکومت شیعه در ایران، شاه اسماعیل اول صفوی، به سال ۸۹۰ هجری قمری در شهر خیاو، این شهر از رونق و اهمیت خاص برخوردار بوده و خود شیخ حیدر مدتی حاکم و والی شهر خیاو و مغان بوده است. در دوره قاجاریه بخصوص در زمان جنگهای ۱۳ ساله ایران و روس این شهر از مراکز استقرار لشکریان عباس میرزا بوده است.
چشمههای معدنی مشگین شهر[ویرایش]
این شهرستان در ۹۰ کیلومتری غرب شهرستان اردبیل واقع شده است. مشگین شهر به جهت واقع شدن در دامنه سبلا ن، از طبیعتی زیبا و آب و هوایی خنک و آبهای معدنی فراوان برخوردار است. این شهرستان دارای نه چشمه معدنی است که به فاصله تقریبی ۱۹ کیلومتری از مرکز شهرستان مشگین شهر قرار دارند.
آثار تاریخی[ویرایش]
سنگ نبشته شاپور دوم ساسانی _ بقعه شیخ حیدر _ قلعه قهقهه _ قلعه ارشق _ کهنه قلعه _ کاروانسراهای قانلی بلاغ، _ قلعه قشلاق زاخور _ دیو قالاسی _ قلعه بربر _ منطقه باستانی شهریری _ و ...
کشاورزی[ویرایش]
محصولات کشاورزی: انگور - سیب - هلو - خربزه - گندم - جو
جستارهای وابسته[ویرایش]
پیوند به بیرون[ویرایش]
ویکیسفر یک راهنمای سفر برای شهرستان مشگینشهر دارد. |
خبرگزاری شهرستان مشگین شهر(خیاو نیوز)]
- جامعه مجازی مشگین شهر
- وب سایت جامع عکسهای شهرستان مشگین شهر
- سایت شهرستان مشگین شهر
- سایت دانشجویان شهرستان مشگین شهر
- تصاویری از شهرستان مشگین شهر
- وب سایت اختصاصی مشگین شهر دهستان آلنی
منابع[ویرایش]
بخش تقسیمات کشوری: اطلس گیتاشناسی استانهای ایران، تهران: ۱۳۸۳خ.