اوئیش‌دیش
| اوئیش‌دیش | |
|---|---|
نمای بازسازی شده از تپه سیلک
|
|
| نام | اوئیش‌دیش |
| کشور |  ایران |
| استان | آذربایجان شرقی |
| شهرستان | بناب |
| اطلاعات اثر | |
| نوع بنا | سرزمین. شهردژ |
| کاربری | ناحیه، کشور |
| دیرینگی | آغاز هزارهٔ یکم |
اوئیش دیش (Uišdiš) بطور مستقیم یا غیر مستقیم در دههٔ هشتم قرن هشتم - ۷۲۰ - پ. م. تحت حکمرانی ایرانزو پادشاه ماننا قرار داشت ولی در مرزهای پادشاهی ماننا، متصرّفات فرمانفرمایان نیمه مستقلی قرار داشتند که برای موجودیت ماننا خطرناک بودند. یکی از نواحی نیمه مستقل سرزمین ماننا، عبارت بود از ناحیهٔ «اوئیش دیش» به رهبری «بگداتو». این پادشاهی را نزدیک شهر بناب قرار می‌دهند اما ممکن است به سبب عدم دقّت در تعیین مسیر لشکرکشی‌های آشور، مکان جغرافیایی آن در نزدیکی کرانه‌های غربی دریای خزر قرار گرفته باشد.
محتویات
موقعیت جغرافیایی[ویرایش]
ناحیهٔ مزبور یکی از ایالت‌های کشور ماننا (آذربایجان) بشمار می‌آمد و موقعیت آن در کرانه‌های شرقی یا جنوب شرقی دریاچه اورمیه و دهستان روشت بزرگ کنونی واقع در بناجوی شمالی شهرستان بناب قرار دارد. در آغاز جانشینانی از جانب دولت ماننا یا آشور بر آن حکمرانی می‌نمود[۱]. اما ساکنان اوئیش دیش در آن زمان نخستین کسانی بودند که پرچم استقلال خواهی را قبل از دیگر اقوام و قبایل بر دوش کشیدند. آشوریان فرمانروایان کوچک و استقلال طلب ایرانی در اینگونه اراضی مستعمره را بل آلی[۲] می‌نامیدند. این اصطلاح ممکن است در زبان فارسی معادل بلا، بلاکش یا بلا کشیده تعبیر شود.
اوضاع سیاسی اوئیش دیش[ویرایش]
ایرانزو حاکم بر ماننا که بر ناحیهٔ اوئیش‌دیش نیز فرمانروا بود در سال - ۷۱۶ پ. م. - در گذشت، در آن سال پسر وی «آزا» از جانب سارگون دوم بر سریر سلطنت ماننا نشست. متاتی فرمانفرمای زیکرتو و تلوسینا فرمانفرمای آندیا به همراه بگداتو فرمانفرمای اوئیش‌دیش علیه حاکم منسوب ماننا خروج کردند و آزا دستگیر و به هلاکت رسید. سارگون‌دوم بیدرنگ مداخله نمود و موفق به دستگیر کردن «بگداتو» شد و فرمان داد پوست از تنش برکنند و لاشهٔ او را در معرض تماشای ماننائیان قرار دهند.
از مصائبی که بر سر بگداتو آمد بالنسبه می‌توان به مفهوم بل آلی پی برد در واقع اغلب فرمانفرمایان کوچک ایرانی که دچار چنین سرنوشتی می‌شدند و احتراز از بلا برای ایشان غیره ممکن بود. نزد عوام حاکمان دست نشانده به بلا کشیده، دردمند یا به «بلالی» شهره می‌شدند.
پانویس[ویرایش]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ای. م. دیاکونوف. تاریخ ماد. ISBN 964-445-106-6
پیوند به بیرون[ویرایش]
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون ماد است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
|
|
||||||
|
||||||||||||||||||||||||
