استان اربیل
استان اربیل
پارێزگای هه‌ولێر | |
|---|---|
استان | |
,_Iraqi_Kurdistan.jpg) | |
 جایگاه استان اربیل در نقشهٔ عراق | |
 | |
| مختصات: ۳۶°۱۱′ شمالی ۴۴°۲′ شرقی / ۳۶٫۱۸۳°شمالی ۴۴٫۰۳۳°شرقی | |
| کشور |  عراق |
| منطقه خودمختار |  کردستان عراق |
| مرکز | اربیل |
| مدیریت | |
| • فرماندار | Nawjad Hadi Mawlood |
| مساحت | |
| • کل | ۱۵٬۰۷۴ کیلومتر مربع (۵۸۲۰ مایل مربع) |
| جمعیت (۲۰۰۹) | |
| • کل | ۳٬۱۰۸٬۶۸۱ |
| منطقه زمانی | یوتی‌سی ۳+ (Iraqi Standard Time) |
| پیش‌شماره(های) تلفن | ۶۶ ۹۶۴ |
| کد ایزو ۳۱۶۶ | IQ-AR |
استان اربیل (به کردی سورانی: پارێزگای هه‌ولێر[۱])
یکی از استان‌های هجده‌گانه کشور عراق است و مرکز آن شهر اربیل است.
جغرافیا
این استان در شمال کشور عراق واقع شده و هم‌مرز با ایران و ترکیه است. (از این استان دو شهرستان چومان و سوران هم‌مرز با ایران هستند.[۲])
استان اربیل جزئی از منطقه خودگردان کردستان عراق است.
مساحت استان اربیل ۱۵٬۰۷۴ کیلومتر مربع است
جمعیت
جمعیت آن در سال ۲۰۰۳ میلادی ۱٬۳۱۴٬۰۰۰ نفر برآورد شد.
بیشتر مردم آن کرد هستند ولی اقلیتی از آشوری‌ها و ترکمانان عراقی[۳][۴][۵][۶][۷][۸] نیز در اربیل سکونت دارند.
شهرستان‌ها و بخش‌ها
استان اربیل دارای ۸ شهرستان (عربی: قضاء، کردی: قه‌زا) است که هر یک به بخش‌هایی (عربی و کردی: ناحیه) تقسیم شده‌اند:[۹]
محل شهرستان‌ها و بخش‌ها:
| شهرستان | مرکز | تعداد بخش‌ها |
|---|---|---|
| اربیل | اربیل | ۴ |
| چومان | چومان | ۵ |
| خبات | خبات | ۴ |
| دشت اربیل | بنه‌سلاوه | ۵ |
| رواندوز | رواندوز | ۲ |
| سوران | سوران | ۴ |
| شقلاوه | شقلاوه | ۶ |
| کوی‌سنجق | کوی‌سنجق | ۶ |
| مخمور | مخمور، چالدران | ۴ |
| مرگه‌سور | مرگه‌سور | ۶ |
اقتصاد
اقتصاد این استان بیشتر بر پایهٔ کشاورزی است که این بخش در جریان ستیز میان دولت صدام حسین و کردهای عراق به شدت آسیب دید. قاچاق کالا در زمان تحریم‌های سازمان ملل متحد، تا مدتی یکی از منابع بزرگ درآمد برای مردم این منطقه بود.
منابع
- ↑ پارێز در کردی به معنی محافظت است. این واژه هم‌ریشه با پرهیز فارسی است که در قدیم نیز معنی محافظت می‌داده‌است. (منبع: واژه‌نامه پهلوی-انگلیسی مک‌کنزی، سرواژه پرهیز). ساخت نوواژهٔ پارێزگا (محل حفاظتی) در کردی با گرته‌برداری از واژهٔ عربی محافظة (استان) صورت گرفته‌است. نام هه‌ولێر دگرگون‌شده همان نام سامی اربیل (اربع اله: چهار ایزد) است.
- ↑ نقشهٔ گردشگری استان اربیل
- ↑ http://www.minorityrights.org/5750/iraq/turkomans.html
- ↑ سیاسی حکومت اقلیم کردستان/ مرکز مطالعاتی استراتژیک اورسام ساختار سیاسی حکومت اقلیم کردستان/ مرکز مطالعاتی استراتژیک اورسام خبرگزاری کردپرس-بخش فارسی
- ↑ http://www.asnoor.ir/Public/Parties/ViewParties.aspx?Code=100338
- ↑ التاریخ السیاسی لترکمان العراق تاریخ سیاسی ترکمان العراق - عزیز قادر صمانچی - من اصدارات المرکز الترکمانی العراقی للدراسات والبحوث- لندن - صفحهٔ ۸۹
- ↑ http://www.shafaaq.com/fa/shafaaq-news/news-exclusive-shafaaq/1578-2010-12-13-14-33-16.html?reset-settings
- ↑ http://www1.jamejamonline.ir/newstext.aspx?newsnum=100004081810
- ↑ وب‌گاه رسمی استان اربیل
- ویکی‌پدیای انگلیسی
استان اربیل عراق | ||
|---|---|---|
| شهرها | | |
| شهرستان‌ها | بخش‌ها | |
| اربیل مرکزی | ||
| چومان | ||
| خبات | ||
| دشت اربیل | ||
| رواندز | ||
| سوران | ||
| شقلاوه | ||
| کوی‌سنجق | ||
| مخمور | ||
| مرگه‌سور | ||
| استان‌های عراق | 
|
|---|---|
| اربیل | انبار | بابِل | بغداد | بصره | تأمیم | دهوک | دیاله | ذی‌قار | سلیمانیه | صلاح‌الدین | قادسیه | کربلا | مثنی | میسان | نجف | نینوا | واسط | |
 | این یک مقالهٔ خرد یک مکان جغرافیایی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |