کوهبنان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
کوهبنان
کشور  ایران
استان کرمان
شهرستان کوهبنان
نام(های) دیگر کوبنان کوبونات کهبنان کبینان و کهنبان
مردم
جمعیت ۱۰٫۴۵۷
جغرافیای طبیعی
ارتفاع از سطح دریا ۲۲۰۰ متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه ۱۴٫۱
میانگین بارش سالانه ۱۴۶٫۱ میلی‌متر
روزهای یخبندان سالانه ۷۵ روز
اطلاعات شهری
وبگاه www.kouhbanan.kr.ir

کوهبَنان شهرستانی است در شمالی‌ترین نقطه استان کرمان، در جنوب شرقی ایران. این شهر مرکز شهرستان کوهبنان است.[۱] جمعیت این شهرستان در سال ۱۳۸۵، برابر با ۱۰٫۴۵۷ نفر بوده است.[۲][نیازمند منبع]

نام‌گذاری[ویرایش]

  • واژه کوهبنان از واژه کوهبانان می‌آید. چون بلندترین نقطه مرزی کرمان، کوهبنان است، در زمان قدیم افرادی از طرف حاکمان مأمور می‌شدند در بالای کوه مستقر شده و دیده‌بانی انجام دهند. آن گروه را کوهبانان می‌نامیدند و محلی که آنها در آن به کوهبانی می‌پرداختند را کوهبنان نامگذاری کردند.[۳]
  • واژه کوهبنان در کتب مختلف به صورت گوناگون آمده است از جمله: کوبنان، کوبونان، کهبنان، کبینان و کهنبان.

برخی دیگر بنان را به معنای پسته کوهی دانسته و معنی کوهبنان را کوه پسته میدانند که این احتمال موجه است زیرا در گویش محلی این منطقه واژه بنه به معنی پسته کوهی است.

  • دلیل دیگر به وجود کوهبانان بر اطراف شهر است که کوهبنان نامگذاری شده ویا وجود گیاه بنه روی کوهای آن است که به کوه بنه معروف بوده که بعدها به کوهبنان تغییر پیدا می‌کند.

تاریخچه[ویرایش]

از آن‌جا که کوهبنان در قدیم مرز میان محدودهٔ کرمان و یزد بوده، حاکمان این دو منطقه همواره بر سر آن نزاع داشته‌اند.[۴]

آثار تاریخی[ویرایش]

کوهبنان آثار تاریخی زیادی از جمله مسجد کهنسال شهر و آرامگاه برهان الدین کوهبنانی داشت که به عنوان سندی معتبر از فرهنگ و تمدن آن باقی بود توسط شهرداری وقت ویران گردیده است.[نیازمند منبع]

  • خانقاه شیخ ابوسعید: خانقاهی قدیمی است که تحقیقات نشان داده است قبل از زمان شاه نعمت‌الله ولی هم بوده است. عوام آن را مدرسه و آرامگاه شیخ ابوسعید می‌دانند که به علت کم توجهی مخروبه گشته است.
  • تخت امیر (تخت لطیفی) در دامنه کوهی نزدیک کوهبنان تخت صافی از سنگ و گچ ساخته شده و گویا متعلق به زمان شاه نعمت‌الله ولی است و نشست‌های صوفیان بر بالای آن انجام می‌شده است. در بالای آن اتاقک کوچکی قرار دارد که می‌گویند پس از آن که صوفیان گرد می‌آمده‌اند شاه نعمت‌الله از آن بیرون می‌آمده و در جلسه شرکت می‌کرده است.
  • قلعه دختر: مشرف بر شهر در بالای تخت امیر قلعه‌ای است که از برجهای آن تنها یکی بر جای مانده است
  • آرامگاه محمد شهید کوهبنانی (گنبد آخوند): محمد شهید کوهبنانی معروف به هدایتعلی شاه در کوهبنان متولد شد و تحصیلات تکمیلی خود را در کرمان انجام داد. وی نزد مولانا عبدالصمد همدانی و حسینعلی شاه کسب فیض کرد و سر انجام در راه مشهد بوسیله تعدادی بلوچ کشته شد مزار وی در کوهبنان به گنبد آخوند مشهور است. آرامگاه او یک بار به وسیله اداره کل فرهنگ وهنر استان مرمت شد.[نیازمند منبع]
  • قلعه رتک مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان کوهبنان، بخش مرکزی، دهستان خرمدشت، روستای تاریخی رتک واقع شده. این اثر در تاریخ ۷ اسفند ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۱۴۹۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۵]
برج تاریخی رتک مربوط به دوره صفویه

دانشگاه‌ها[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. کوهبنان زرند
  2. «سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵، جمعیت تا سطح آبادی‌ها بر حسب سواد»(فارسی)‎. مرکز آمار ایران، ۱۳۸۵. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۲. 
  3. مهرالزمان نوبان. نام مکان‌های جغرافیایی در بستر زمان. چاپ اول. تهران: انتشارات ما، ۱۳۷۶. ۳۹۹. شابک ‎۹۶۴-۶۴۹۷-۰۰-۴. 
  4. احمدعلی‌خان وزیری، تاریخ کرمان، چاپ چهارم، ص۷۹۱.[۱]
  5. «دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. بازبینی‌شده در ۱۹/۵/۲۰۱۱. 
  6. «دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. بازبینی‌شده در ۱۹/۵/۲۰۱۱. 

پیوند به بیرون[ویرایش]

فرمانداری کوهبنان