شهرستان جاسک

جاسک جاسک
کشور	ایران
استان	هرمزگان
شهرستان	جاسک
بخش	مرکزی
نام(های) قدیمی	جاشک
مردم
جمعیت	۱۲٫۱۳۴نفر
جغرافیای طبیعی
ارتفاع از سطح دریا	-۲ متر
تابلوی خوش‌آمد به شهر

بندر جاسک (به سکون س) یکی از شهرهای استان هرمزگان در جنوب ایران است. این شهر در بخش مرکزی شهرستان جاسک قرار دارد. و از شهرهای استراتژیک ایران می‌باشد.

جمعیت

جمعیت شهر بندر جاسک طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۸۵، برابر با ۱۲۱۳۴ نفر بوده‌است.

تاریخچه

نام این بندر که امروز جاسک نامیده می‌شود، در دوران گذشته به صورت‌های جاشک، چاشک، جک، رأس‌الجاسک و چاسک نیز ثبت شده است. در دوران بسیار قدیم بندر جاسک یکی از کانون‌های معتبر آئین میترا بود. معبدی به نام آناهیتا در جاسک باقی‌مانده است. تهمتن بن توران شاه ملقب به سلطان قطب‌الدین در سال ۱۳۳۰ میلادی به بعد در جاسک حکومت داشته‌است. در سال هزار و ششصد و چهارده میلادی انگلیسی‌ها بندر جاسک را به عنوان بندر تجاری خود در شمال خلیج فارس انتخاب کردند.

اولین محموله انگلیسی‌ها در سال ۱۶۱۶ با کشتی از هند در جاسک پهلو گرفت و در سال ۱۶۱۹ میلادی، تجار مذکور اولین تجارتخانه شرکت هند شرقی در جاسک را تأسیس کردند. این بندر تا زمانی که بندرعباس به تجارت انگلیسی‌ها اختصاص داده شد، مرکز تجارت و معاملات کمپانی هند شرقی با مرکز ایران بود. در اواخر سال ۱۶۲۰ میلادی هلندی‌ها از ورود دو کشتی کمپانی هند شرقی به بندر جاسک جلوگیری کردند. این کار که منجر به نبرد سختی بین انگلیسی‌ها و هلندی‌ها در حوالی این بندر شد، به شکست و اخراج هلندی‌ها از بندر جاسک انجامید.

کشور انگلیس برای بسط نفوذ خود در سال ۱۸۶۴ میلادی اقدام به استحکام مواضع خود در خلیج‌فارس نمود. از جمله این اقدامات، ایجاد خطوط تلگراف و کابل زیر دریایی بود که ایران و هند را از طریق گواتر- جاسک- بندرعباس مرتبط می‌ساخت. دولت انگلیس استحکامات نظامی چندی در جاسک به وجود آورد. در سال ۱۹۰۱ میلادی خطوط تلگرافی (سیم دریایی) دیگری از بندر جاسک به مسقط (عمان) دایر شد که مرکز آن در جاسک قرار داشت. درسال ۱۹۳۲ از سوی دولت ایران عبور بدون اجازه هواپیماهای انگلیسی و هلندی که از خاور دور به خاور میانه می‌آمدند، ممنوع اعلام شد؛ زیرا از بدو تأسیس خطوط هوایی، این دو کشور بدون کسب اجازه در فرودگاه‌های جاسک- بندرعباس- لنگه فرود می‌آمدند. در نتیجه این ممنوعیت، مسیر پروازهای فوق تغییر کرد. بندر جاسک امروزه از شهرهای نسبتاً آباد استان هرمزگان است که سه طرف آن را آب‌های ساحلی احاطه کرده و آن را به صورت یک شبه‌جزیره درآورده‌است. شهر از دو سوی شرق و غرب به خلیج جاسک می‌پیوندد و از سوی دیگر (شمال شرقی)، به مناطق نظامی متصل است. این موقعیت، شکل ظاهری شهر را به حالت طولی درآورده و عرض آن را بسیار محدود کرده‌است.

از بین رفتن ثروت ملی.ورشکستگی تولید کنندگان داخلی بخصوص شغل هایی که با دریا سر و کار دارند از ضررهایی است که به جامعه میزند چندین سال است که قاچاق سوخت رواج دارد و هیچ نیرویی نتوانسته به طور جدی با آن مقابله کند وآن را بطور کلی ریشه کن کند.

مردم شناسی

ﺩﯾﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﺎﺳﮏ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺖ که اکثریت اهل سنت (حنفی و شافعی) و عده کمی را هم اهل تشیع تشکیل داده اند ﻭ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻧﻬﺎﯼ بلوچی، بشاکردی ، بندری ،فارسی ﻭ ﻋﺮﺑﯽ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ.

جاذبه‌های طبیعی

کوه بشاگرد رشته کوه بشاگرد در شهرستان جاسک به شکل عدد هشت قرار گرفته و دو رشته کوه نسبتاً متمایز را به نام‌های رشته کوه بشاگرد شرقی و رشته‌کوه بشاگرد غربی پدید آورده‌است. بنلدترین قله آن به نام کوه‌مهر در دهستان بشاگرد غربی شهرستان جاسک با ارتفاع دو هزار و چهل و شش متر قرار گرفته‌است. از جمله کوه‌های استان هرمزگان می‌توان به این کوه‌ها نیز اشاره کرد پشت کوه به ارتفاع دو هزار و ششصد و چهل و پنج متر در شمال شرق بندرعباس. سیاه با ارتفاع دو هزار دویست و شانزده متر در شمال غربی شهرستان لنگه، بناب، مهرگان بندهوشدان، سرملا، سیبا و غیره.

رودخانه جگین

این رودخانه از کوه‌های بشاگرد سرچشمه می‌گیرد و با پیوستن چند رودخانه دیگر از جمله رودخانه انگهران به آن، به دریای عمان می‌ریزد. آب این رودخانه شیرین است. در هنگام بارندگی یا رگبارهای کوتاه، مقدار قابل توجهی از آب شیرین این رودخانه به دریا سرازیر می‌شود. هم اکنون سدی بر روی این رودخانه بسته شده و قرار است آب آن بعد از آبیاری جاسک به بندرعباس مرکز استان منتقل شود.

اقتصاد

ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﺟﺎﺳﮏ ﺑﺮ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﯼ، ﺩﺍﻣﺪﺍﺭﯼ ﻭ ﻣﺎﻫﯿﮕﯿﺮﯼ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ. به علت کم بود آب اراضی زراعتی، کشاورزی رونق چندانی ندارد، ولی با انجام طرح های اصلاحی از قبیل حفر چاه های عمیق و تامین آب کشاورزی، می توان محصولات با ارزشی از آنجا به دست آورد. ﺗﺮﻩﺑﺎﺭ، ﻣﺮﮐﺒﺎﺕ، ﺗﻮﺗﻮﻥ، ﺗﻨﺒﺎﮐﻮ، صیفی جات، جو، گندم، ﺧﺮﻣﺎ ﻭ ﻣﻮﺯ ﺍﺯ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﮐﺸﺎﻭﺭﺯﯼ جاسک است.

منابع

اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳خ.

جستارهای وابسته

• فهرست بخش‌های ایران
• استان هرمزگان
• شهرستان جاسک