علی مشکینی
علی مشکینی | |
---|---|
نخستین رئیس مجلس خبرگان رهبری | |
مشغول به کار ۲۱ آبان ۱۳۶۲ – ۳ مرداد ۱۳۸۶ |
|
بعد از او: | اکبر هاشمی رفسنجانی |
اطلاعات شخصی | |
تولد | علیاکبر فیض آلنی ۱۳۰۰ آلنی، مشکینشهر، ایران |
مرگ | ۸ مرداد ۱۳۸۶ تهران، ایران |
مدفن | حرم حضرت معصومه، قم |
ملیت | ایرانی |
حزب سیاسی | جامعهٔ روحانیت مبارز |
دین | شیعه |
علی اکبر فیض آلنی[۱] مشهور به آیتالله علی مشکینی (۱۳۰۰، مشکینشهر- ۸ مرداد ۱۳۸۶، تهران) روحانی شیعه و سیاستمدار ایرانی بود. او نخستین رئیس مجلس خبرگان رهبری از زمان تأسیس آن در سال ۱۳۶۱ تا پایان عمر خود، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و امام جمعه دائم قم بودهاست.[۲]
محتویات
زندگی[ویرایش]
علی مشکینی در سال ۱۳۰۰ هجری شمسی در روستای آلنی از توابع شهر خیاو اردبیل که بعدها نام آن به مشکین شهر تغییر یافت و در خانوادهای روحانی به دنیا آمد و مقدمات علوم دینی را نزد پدر فرا گرفت.
پس از مرگ پدر و به سفارش وی برای تحصیل علوم دینی به شهرستان اردبیل سفر کرد و مقداری از صرف و نحو را در آنجا فرا گرفت. سپس برای ادامه تحصیلات علوم دینی به شهر قم رفت.[۳]
مشکینی در قم شاگرد محمد حجت کوهکمری، بروجردی، سید محمد محقق دامادو سید محمد صادق روحانی بود. در سال ۱۳۳۷ دویست طلبه و استاد حوزه در نامهای به بروجردی خواستار سازماندهی آموزشی در حوزه علمیه قم و اضافه شدن دروس دیگری همچون اخلاق به برنامههای تحصیلی طلاب شدند. این نامه با دستخط مشکینی نوشته شدهبود.
در دهه ۱۳۴۰ مشکینی از مؤسسین مدرسه حقانی شد و دروس اخلاق و مکاسب را در آنجا تدریس میکرد. وی در آن دوران رسائل و مکاسب مرتضی انصاری را خلاصه کرد و با سبک و سیاق متفاوت با سایر مدارس حوزه علمیه در اختیار طلاب آن مدرسه قرار داد.
پس از مرگ بروجردی، مشکینی به فعالیتهای سیاسی و شبهسیاسی روی آورد که بهویژه پس از قیام پانزده خرداد و سخنرانی خمینی به اوج خود رسید. مشکینی پس از آن به همراه تعداد دیگری از استادان حوزه حلقهای «یازده نفره» را شکل دادند که برای «اصلاح حوزه» فعالیت میکردند و دغدغههای سیاسی را در بحثهای خود مطرح میکردند. دیگر اعضای این حلقه؛ عبدالرحیم ربانی شیرازی، حسینعلی منتظری، علی قدوسی، علی خامنهای، محمد خامنهای، اکبر هاشمی رفسنجانی، احمد آذری قمی، ابراهیم امینی، محمدتقی مصباح یزدی و مهدی حائری تهرانی بودند. مشکینی با وجود اینکه در کلاس خمینی حاضر نمیشد از علاقهمندان او بود و یکی از دوازده نفری بود که اعلامیه مرجعیت خمینی را در سال ۴۹ پس از مرگ محسن حکیم منتشر کردند. منتظری، نوری همدانی، فاضل لنکرانی، صالحی نجفآبادی، ربانی شیرازی، جنتی، خزعلی، امینی، شاهآبادی، صلواتی و انصاری شیرازی دیگر امضاکنندگان این اطلاعیه بودند. وی در همین سال بر کتاب شهید جاوید صالحی نجفآبادی تقریظی نوشت که بعد از مدتی با اعتراضات شدیدی که به این کتاب شد ناچار تقریظ خود را پس گرفت. شهید جاوید روایت متفاوتی از قیام حسین بن علی ارائه میداد.
محمد محمدی ریشهری داماد او است.[۴]
بیماری و درگذشت[ویرایش]
مشکینی که به بیماری خونی مزمنی دچار بود، در بیمارستان بقیةالله بستری شد. روز جمعه ۲۹ تیر ۱۳۸۶ شایع شد که وی درگذشتهاست اما رئیس گروه درمانی وضع سلامتی او را مساعد اعلام کرد.[۵] سرانجام عصر روز دوشنبه ۸ مرداد ۱۳۸۶ درگذشت.
مواضع[ویرایش]
- مشکینی به همراه منتظری و بهشتی در تدوین قانون اراضی شهری در سالهای ۵۹–۶۰ نقش داشت. در این قانون که برای «جلوگیری از بورسبازی زمین به صورت کالا و سوق سرمایهها به بخشهای تولیدی و زیربنایی» تنظیم شده بود، تمام زمینهای موات شهری در اختیار دولت جمهوری اسلامی قرار میگرفت.[۶] برخی از مراجع و جامعه مدرسین به شدت به این قانون معترض بودند و آیتالله گلپایگانی پیش از تصویب قانون نامهای هفت صفحهای به نمایندگان مجلس نوشته بود.[۷] مشکینی در نماز جمعه قم در طعنه به اعضای شورای نگهبان که مخالف این قانون بودند، گفت: « «فقیه حق دارد با قیمت عادلانه زمینها را خریده و به افراد بیزمین واگذار کند که نام این عمل را بند «ج» نهادهایم که اکنون در «بند» افتاده و البته اگر بتواند به زودی از مجلس شورای اسلامی خلاص شود و از کانال بهشت، ذبح شرعی نشود.»
- وی در نماز جمعه ۲۲ خرداد ۸۳ مدعی شد که امام زمان نمایندگان مجلس هفتم را تأیید کردهاست: «بازگشایی مجلس هفتم را به خود مجلسیان و رهبر معظم انقلاب تبریک میگویم و تشکر ویژه از حضرت بقیةالله (عج) دارم که وقتی هفت ماه پیش در شب قدر فرشتگان الهی لیست اسامی نمایندگان مجلس هفتم و نام و آدرس آنها را به حضرت دادند، حضرت هم همه آنها را امضا کردند.» پس از اعتراض گسترده فعالان سیاسی و مذهبی به این سخنان، حسین مشکینی پسر و رئیس دفتر مشکینی اعلام کرد که: «طبق روایات اهل بیت (ع) از هر شب قدر تا شب قدر دیگر لیست حوادث و وقایع جهانی که از جمله نصب و عزلهای مختلف کشور است، توسط فرشتگان به حضور اقدس حضرت بقیةالله الاعظم، ارواحنا له الفدا عرضه میشود و آن حضرت آنچه را که بخواهند امضا یا رد میکنند. آیتالله مشکینی نیز روی حسن ظنی که به انتخابشدگان مجلس هفتم داشتند، در نماز جمعه آرزو کردند که انشاءالله انتصاب آنها مورد رضایت آن حضرت قرار گرفته باشد.»
- این صحبتها در حمایت از برگزیدگان مجلس هفتم در حالی بود که درصد مشارکت در انتخابات ۵۱ درصد بود[۸] و انتخابات با رد صلاحیت گسترده اصلاح طلبان و تحصن نمایندگان دور قبل مجلس یعنی مجلس ششم همراه بود.[۹]
- پس از صدور حکم اعدام آقاجری، مشکینی که ریاست جامعه مدرسین حوزه علمیه قم را برعهده داشت، اطلاعیه این جامعه در مورد نامشروع بودن سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران را امضا کرد. وی پیش از آن خواستار شکایت مردم متدین از آقاجری شده و در مورد آقاجری گفته بود: «وی نسبت به علما و اسلام، جاهل است... او آدم وارونهای است... تمام مقلدان علما را میمون حساب کرده، آیا واقعاً این گونه است؟ این مردک اسلام و تقلید را درست فهمیده؟»
پانویس[ویرایش]
- فرید مدرسی. «سهگانه آیتالله؛ گزارشی از زندگی آیتالله مشکینی از آغاز تاکنون». شهروند امروز. مرداد ۱۳۸۶
- ↑ آیتالله مشکینی؛ رئیسی که در روز تاریخی غایب بود، بیبیسی فارسی
- ↑ «زندگی نامه آیتالله مشکینی». خبرگزاری فارس. بازبینیشده در ۸ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ «زندگی نامه آیتالله مشکینی». خبرگزاری فارس. بازبینیشده در ۸ مرداد ۱۳68.
- ↑ http://www.roozonline.com/archives/2008/04/post_7138.php
- ↑ «وضعیت سلامتی آیتالله مشکینی نسبت به روز گذشته بهتر شدهاست». خبرگزاری فارس. بازبینیشده در ۲۹ تیر ۱۳۸۶.
- ↑ ماده ۵ قانون اراضی شهری (۲۷ اسفند ۱۳۶۰)
- ↑ هاشمی رفسنجانی، اکبر. عبور از بحران. چهارم، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، ۱۳۷۸، ص ۵۰۹
- ↑ Fars News Agency : بالاترین رکورد مشارکت سیاسی مردم در دولت نهم
- ↑ نمایندگان مجلس؛ منتخبان مردم یا منصوبین امام زمان؟ (بیبیسی فارسی)
|
|
- آذریهای ایرانی
- آیتاللههای اهل ایران
- امامان جمعه شهر قم
- اهالی آذربایجان
- اهالی مشگینشهر
- درگذشتگان ۱۳۸۶
- درگذشتگان ۲۰۰۷ (میلادی)
- درگذشتگان به علت سرطان
- روحانیان سیاستمدار رزمنده در جنگ ایران و عراق
- روحانیان شیعه اهل ایران
- رؤسای مجلس خبرگان رهبری
- زادگان ۱۳۰۰
- زادگان ۱۹۲۲ (میلادی)
- سیاستمداران آذری اهل ایران
- مترجمان قرآن اهل ایران
- مترجمان قرآن به فارسی
- نمایندگان مجلس خبرگان رهبری
- نمایندگان مجلس خبرگان قانون اساسی
- عالمان شیعه
- روحانیان شیعه
- اعضای هیئت بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- مترجمان سده ۲۰ (میلادی)
- مراجع تقلید و روحانیون اهل آذربایجان ایران
- اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم