سازمان تأمین اجتماعی (ایران)

سازمان تامین اجتماعی
اطلاعات کلی سازمان
بنیادگذاری	۱۹۷۵
حوزهٔ قدرت	ایران
ستاد	تهران
عالی‌ترین مقام سازمان	نقی نوربخش، (تهران)
سازمان بالادست	وزارت رفاه و تأمین اجتماعی ایران
وبگاه
www.tamin.ir

ساختمان مرکزی سازمان تامین اجتماعی در خیابان آزادی تهران

سازمان تامین اجتماعی یک سازمان کارگزار بیمه اجتماعی است. این سازمان عمومی غیردولتی، وظیفهٔ پوشش اجباری بیمهٔ کارگران مزد، حقوق‌بگیر و پوشش اختیاری صاحبان حرفه و شغل‌های آزاد می‌باشد. تقی نوربخش مدیر عامل سازمان تأمین اجتماعی است.

تشکیلات

ستاد مرکزی سازمان

به منظور یک تشکیلات هدایت‌کننده زیرمجموعه‌ها و شرکت‌های تحت پوشش خود با برنامه‌ریزی کلان، ایجاد هماهنگی، کنترل عملیات و در نهایت اعمال مدیریت بر مبنای هدف، جهت رسیدن به اهداف سازمان فعالیت می‌نماید. ستاد مرکزی سازمان دارای معاونت‌هایی تخصصی است که شامل موارد زیر می‌شود:

معاونت اقتصادی و برنامه ریزی

معاونت امور اقتصادی و برنامه ریزی در جهت پاسخگویی به نیازهای حیاتی سازمان در امور برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی، برای بخش‌های امور بیمه‌ای، درمان و شرکت‌ها، تلفیق برنامه‌ها و بودجه‌ها با یکدیگر، رسیدگی کارآمد به وضعیت شرکت‌های تحت پوشش سازمان، نظارت و ارزشیابی امور سرمایه‌گذاری‌های مستقیم و غیرمستقیم، طراحی و تدوین راهبردها و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری، جمع‌آوری تمامی آمار و اطلاعات مربوط به ذخائر مادی و فیزیکی سازمان و همچنین راهبری سیستم‌های رایانه‌ای.

این معاونت بر اساس الزامات فوق با دارابودن ۵ دفتر به شرح زیر به کار خود ادامه می‌دهد:

1. دفتر برنامه ریزی اقتصادی و اجتماعی
2. دفتر امور ذخائر و سرمایه‌گذاری
3. دفتر تلفیق برنامه و بودجه و امورشرکت‌ها
4. دفتر آمار و محاسبات اقتصادی و اجتماعی
5. دفتر راهبری سیستم‌ها

معاونت حقوقی و امور مجلس

معاونت حقوقی و امور مجلس در راستای پاسخگویی به مسائل گسترده حقوقی و قانونی و ضرورت ارتباط سازمان با مراجع قانونگذاری، قضایی و اجرایی و ارائه اطلاعات به نمایتدگان مجلس و طرح مسائل در مجلس و کمیسیون‌های آن و دفاع از مصالح و اهداف سازمان و همچنین پیگیری، ردیابی و پاسخگویی به مکاتبات خاص با مقامات و مراجع فراسازمانی، این معاونت با ۳ دفتر به کار خود ادامه می‌دهد:

1. دفتر امور حقوقی و دعاوی
2. دفتر امور مجلس
3. دفتر امور قوانین و مقررات

معاونت فنی و درآمد

معاونت فنی و درآمد به منظور انجام امور مربوط به مطالبات حق بیمه از کارفرمایان، رسیدگی به امور سوابق بیمه‌ای، انجام خدمات و تعهدات بلند مدت و کوتاه مدت به بیمه‌شدگان تاسیس شده است. ۴ اداره کل تحت نظر این معاونت فعالیت می‌کنند:

1. اداره کل امور فنی مستمری‌ها
2. اداره کل امور فنی بیمه‌شدگان
3. اداره کل درآمد حق بیمه
4. اداره کل نامنویسی و حساب‌های انفرادی

ساختار سازمانی

ماده یک قانون تامین اجتماعی می‌گوید:

به منظور اجرا و تعمیم و گسترش انواع بیمه‌های اجتماعی و استقرار نظام هماهنگ و متناسب با برنامه‌های تامین اجتماعی، همچنین موضوع قانون تامین اجتماعی و سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری از محل وجوه و ذخائر، سازمان مستقلی به نام «سازمان تامین اجتماعی» وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که در این قانون سازمان نامیده می‌شود، تشکیل می‌گردد. سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری و امور آن منحصراً طبقق اساسنامه‌ای که به تصویب هیئت وزیران می‌رسد اداره می‌شود.

ارکان

• هیات امنا
• هیات مدیره
• مدیرعامل
• هیات نظارت

تعهدات و خدمات

تعهدات این سازمان برابر استانداردهای تعیین شده به وسیله سازمان بین‌المللی کار و سازمان بین‌المللی تامین اجتماعی تنظیم شده است. مهمترین تعهدات و خدمات این سازمان بدین شرح است:

• مستمری بازنشستگی
• مستمری از کار افتادگی
• مستمری بازماندگان
• مقرری بیمه بیکاری
• غرامت دستمزد ایام بیماری
• غرامت دستمزد ایام بارداری
• پرداخت هزینه وسایل کمک پزشکی
• کمک هزینه ازدواج
• کمک هزینه کفن و دفن

آمار و ارقام

جمعیت تحت پوشش این سازمان، شامل حدود ۱۲ میلیون نفر بیمه شده اصلی و بیش از ۲٬۲ میلیون نفر مستمری‌بگیر است که با افراد خانواده بیمه‌شدگان، جمعیت تحت پوشش آن برای خدمات درمانی نزدیک به ۳۷ میلیون نفر می‌رسد.

منابع درآمد

طبق ماده ۲۸ قانون سازمان تامین اجتماعی منابع درآمد سازمان بدین شرح است:

1. حق بیمه
2. درآمد حاصل از وجوه و ذخایر و اموال سازمان.
3. وجوه حاصل از خسارات و جریمه‌های نقدی مقرر در این قانون
4. کمک‌ها و هدایا

میزان حق بیمه از اول مهرماه تا پایان سال ۱۳۵۵ به میزان ۲۸٪ حقوق بود که ۷٪ آن به عهده بیمه شده و ۱۸٪ به عهده کارفرما و ۳٪ درصد به وسیله دولت تامین می‌شد ولی طبق تبصره ۱ ماده ۲۸ این قانون حق بیمه سهم کارفرما به میزان ۲۰٪ افزایش یافت و با در نظر گرفتم سهم بیمه شده (۷٪) و دولت (۳٪) به ۳۰٪ مزد حقوق افزایش یافت. تبصره ۲ ماده ۲۸ قانون تامین اجتماعی تصریح می‌کند دولت مکلف است حق بیمه سهم خود را به صورت یکجا در بودجه کل کشور تصویب و به سازمان پرداخت نماید.

سازمان‌های زیرمجموعه

• شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا)

شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی که به اختصار شستا نامیده می‌شود، در سال ۱۳۶۵ به منظور حفظ و ارتقاء ارزش ذخایر سازمان با سرمایه اولیه ۲۰ میلیارد ریال تاسیس شد و در سالهای بعد در طی چند مرحله مبادرت به افزایش سرمایه گردید.

• بانک رفاه کارگران

در اجرای تبصره ۳۹ قانون بودجه سال ۱۳۳۸ کل کشور و نیز ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی، بانک رفاه کارگران با هدف ارائه خدمات بانکی در سراسر کشور و درجهت تامین مسکن کارگران و تسهیل امور بانکی داخلی و خارجی و همچنین در رشته‌های تولیدی و انجام معاملات غیر منقول در خدمت اقتصاد کشور با سرمایه اولیه ۴۰۰ میلیون ریال از محل منابع سازمان تامین اجتماعی تاسیس و در سال ۱۳۴۰ شروع به فعالیت نمود.

• موسسه خدمات بهداشتی، درمانی میلاد سلامت تهران

موسسه خدمات بهداشتی ودرمانی میلاد سلامت تهران (بیمارستان هزار تختخوابی میلاد) درابتدای سال۱۳۸۰ به منظوراداره بیمارستان هزار تختخوابی میلاد با ساختار مدیریت مستقل تاسیس گردیده است و تامین قسمتی از نیازهای درمانی تخصصی کشور بخصوص بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی را بعهده دارد.

• مؤسسه حسابرسی تامین اجتماعی

موسسه حسابرسی تامین اجتماعی در سال ۱۳۷۲ به صورت یک موسسه غیرتجاری تاسیس گردید.

• شرکت گروه پزشکی حکمت

شرکت گروه پزشکی حکمت در سال۱۳۷۱ تاسیس گردید و اداره بیمارستان صدر را بر عهده دارد.

• شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تامین

شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تامین (مجری طرح جامع اتوماسیون سازمان تامین اجتماعی) دارای گواهینامه نظام مدیریت کیفیت (ISO-9001:2008) و اولین دارنده گواهینامه ISO 10002 در حوزه فناوری اطلاعات کشور دارای رتبه بندی ممتاز ماخوذه از شورای عالی انفورماتیک (طی سالیان متوالی) در سال ۱۳۷۰ با هدف حضور فعال در عرصهICT و اجرای پروژه‌های مرتبط برای مجموعه‌های معظم دولتی و خصوصی تاسیس شد که ماحصل خدمات سنوات پیشین آن تدوین الگویی ملی در طراحی و پیاده‌سازی نظام اتوماسیون سازمان‌ها و موسسات بزرگ بوده است

• شرکت سرمایه‌گذاری خانه سازی ایران

شرکت سرمایه‌گذاری خانه سازی ایران درسال ۱۳۴۷ بصورت سهامی خاص با سرمایه‌ای بمبلغ ۱۰۰میلیون ریال و مالکیت سازمان تامین اجتماعی تاسیس شد ودر طی سالهای بعد سرمایه شرکت افزایش یافت.

• شرکت رفاه گستر تأمین اجتماعی

شرکت رفاه گستر تامین اجتماعی در سال۱۳۷۶ با عنوان شرکت توسعه و تجهیز هتلهای سازمان تامین اجتماعی تاسیس وموضوع فعالیت آن، برنامه­ریزی و هدایت امور سیاحتی، زیارتی و رفاهی برای کارکنان شاغل، بازنشسته و مستمری بگیران تامین اجتماعی و اداره مراکز رفاهی سازمان می‌باشد.

• موسسه املاک و مستقلات تأمین اجتماعی

موسسه املاک و مستقلات تامین اجتماعی بمنظور انجام فعالیتهای خدماتی در امور نگهداری املاک و ساختمانهای متعلق به سازمان، با شخصیت حقوقی مستقل و استقلال مالی و اداری در سال ۱۳۷۳ تاسیس گردید.

مدیریت ارشد

روسای سازمان تأمین اجتماعی:

• احمد بختیاری (از ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۱)
• محسن خواجه‌نوری (از ۱۳۳۱ تا ۱۳۳۳)
• دکتر محمد مهران (از مرداد ۱۳۳۳ تا اسفند ۱۳۳۳)
• دکتر غلامرضا کیان (از اسفند ۱۳۳۳ تا اسفند ۱۳۳۵)
• عیسی آپتین (از ۱۳۳۵ تا تیر ۱۳۳۹)
• دکتر رضا سرداری (از تیر ۱۳۳۹ تا شهریور ۱۳۳۹)
• عطاالله خسروانی (از شهریور ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۰)
• مهندس محمد زاوش (از ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۸)
• جمشید فرمانفرمائیان (از فروردین ۱۳۴۸ تا مهر ۱۳۴۸)
• کورس آموزگار (از مهر ۱۳۴۸ تا ۱۳۴۹)
• منوچهر نیک‌پور (از ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۲)
• فضل‌الله معتمدی (از ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۳)
• حیدرقلی عمرانی (از ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۵)
• محمدرضا نقابت (از ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۷)
• حیدرقلی عمرانی (از اردیبهشت ۱۳۵۷ تا بهمن ۱۳۵۷)
• مهندس محمد زاوش (از بهمن ۱۳۵۷ تا آبان ۱۳۵۸)
• سید مهدی اسدی خوانساری (از آبان ۱۳۵۸ تا شهریور ۱۳۵۹)
• محمد مقدسی (از شهریور ۱۳۵۹ تا مهر ۱۳۵۹)
• مرحوم شهید دکتر هاشم جعفری معیری (از مهر ۱۳۵۹ تا اسفند ۱۳۵۹)
• سیدابوالفضل غرضی موسوی خواجویی (از اسفند ۱۳۵۹ تا آذر ۱۳۷۰)
• محمدحسن طریقت منفرد (موقت)
• مهدی کرباسیان (از آذر ۱۳۷۰ تا مهر ۱۳۷۶)
• محمد ستاری‌فر (از مهر ۱۳۷۶ تا شهریور ۱۳۸۰)
• محمدحسین شریف زادگان (از شهریور ۱۳۸۰ تا مرداد ۱۳۸۳)
• غلامرضا سلیمانی امیری (از مرداد ۱۳۸۳ تا آذر ۱۳۸۴)
• داود مددی (از آبان ۱۳۸۴ تا تیر ۱۳۸۶)
• حسین‌علی ضیایی (از تیر ۱۳۸۶ تا اسفند ۱۳۸۷)
• علی ذبیحی (از اسفند ۱۳۸۷ تا مرداد ۱۳۸۸)
• رحمت‌الله حافظی (از مرداد ۱۳۸۸ تا دی ۱۳۹۰)
• سید مجید موسویان (از دی ۱۳۹۰ تا اسفند ۱۳۹۰) (موقت)
• سعید مرتضوی (از اسفند ۱۳۹۰ تا مرداد ۱۳۹۲)
• تقی نوربخش (از شهریور ۱۳۹۲ تا کنون)

پیوند به بیرون

• وب‌گاه رسمی سازمان تامین اجتماعی
• اسناد تخلفات تامین اجتماعی ناپدید شد!
• بدهی ۵۳ هزار میلیاردی دولت به تامین اجتماعی/ ابهام در ارزش واقعی معادن گل گهر
• تحقیق و تفحص از تامین اجتماعی برای هیچ! خبرگزاری فرارو