فرهنگ معین
فرهنگ معین یکی از فرهنگ‌های مهم واژگان فارسی است. نویسنده این فرهنگ دکتر محمد معین بوده و ناشر آن انتشارات امیرکبیر است. این فرهنگنامه اولین بار در سال ۱۳۵۰ پس از فوت دکتر محمد معین با همت مرحوم دکتر جعفر شهیدی چاپ گردید.
فرهنگ معین در شش جلد تدوین شده و بارها در ایران به چاپ رسیده‌است.
ایده‌های اولیه[ویرایش]
عبدالرحیم جعفری در کتاب «در جستجوی صبح» نوشته‌است در مذاکرات اولیه با دکتر معین قرار بود این فرهنگ در یک جلد ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ صفحه‌ای چاپ شود که ۱۰۰۰ تا ۱۱۰۰ صفحه آن شامل لغات و ۵۰۰ تا ۶۰۰ صفحه آن شامل اعلام شود.
مشخصات[ویرایش]
فرهنگ (متوسط) معین شامل ۳ بخش لغات، ترکیبات خارجی و اعلام آن است که هرکدام از این ۳ بخش دارای مشخصاتی است که فهرست‌وار به شرح زیر می‌باشد:
- الف – بخش لغات شامل (مواد، املاء، تلفظ، اصل و ریشه، دستور، معانی و مفاهیم، شواهد و امثله، مترادف و متضاد، توضیح، لغات مصوب فرهنگستان)
- ب – بخش ترکیبات خارجی شامل (مواد املاء، تلفظ، اصل و ریشه، دستور، معانی و شرح اعلام، شواهد، توضیح، تواریخ، نامهای مصوب فرهنگستان) است. به‌طور کلی با استفاده از فرهنگ معین می‌توان اطلاعاتی از واژگان و اصطلاحات فارسی (ایرانی، عربی، ترکی، مغولی، هندی و واژگان زبان‌های اروپایی مستعمل در فارسی) اعم از فصیح و عامیانه پی برد، و از تلفظ، معرفت بر ریشه و وجه اشتقاق و ترکیبات و ترکیبات کلمات آگاهی یافت.
دکتر محمد معین معتقد بود که هیچ فرهنگ کاملی کار یک تن نباید باشد و نمی‌تواند باشد. معین در فرهنگ خود از ۳۰۰ هزار فیش که با همکاری گروهی از دوستان فاضل و بالغ بر ۴۰۰ دانشجو در طی ۲۰ سال فراهم کرده استفاده کرده‌است.
دکتر معین برای بیان بهتر تلفظ‌ها از حروف لاتین استفاده کرد.
-
جدول حروف لاتین برگرفته از فرهنگ معین
-
جدول حروف لاتین برگرفته از فرهنگ معین
-
جدول حروف لاتین برگرفته از فرهنگ معین
مرگ دکتر معین[ویرایش]
مرحوم معین در مقدمه چاپ نخست کتابش به درستی تأکید کرده بود که فرهنگ معین وقتی رضایتش را فراهم می‌کند که حداقل سه بار کاملاً ویرایش شود، اما عمر ایشان برای پایان یکبار این فرهنگ هم کفاف نداد.
به علت سکته نابه‌هنگام معین، بخش‌های انتهایی از اعلام نیمه‌کار ماند که بعدها توسط دکتر جعفر شهیدی تکمیل و به مجموعه اضافه شد.
چاپ مجدد فرهنگ معین[ویرایش]
حدود ۴۰سال است که این فرهنگ ویرایش و روزآمد نشده‌است[۱]
فرهنگ فارسی معین اخیراً در دوره ۶ جلدی توسط [انتشارات امیرکبیر] به چاپ رسیده است.[۲]
فرهنگ معین تنها فرهنگ بزرگی است که تنها دوره شش جلدی آن اعتبار دارد، چرا که در زمان مرحوم معین و تصدی نشر توسط استاد عبدالرحیم جعفری که بانی مالی این کار بودند، تنها همین فرهنگ منتشر شد و در قاعده هر فرهنگ دیگری که از ایشان تحت عنوان فرهنگ معین منتشر شود، اعتبار علمی ندارد و نباید بر آن نام معین گذاشت و تنها سوءاستفاده از اعتبار و شهرت این نام برای فروش فرهنگ‌های دیگر است.[۱]
انتشارات امیرکبیر می‌گوید در بین سال‌های ۱۳۸۲–۱۳۹۰ تلاش کرده‌است تا با همکاری استادان توانا ویرایشی تازه از «فرهنگ فارسی محمد معین» منتشر کند. اما مهدخت معین دختر محمد معین می‌گوید برای این کار باید فردی هم‌مرتبه محمد معین انتخاب شود.
منابع[ویرایش]
- شکیب آزاد، مهدی، “ (دائرَة اَلمَعارف وفرهنگ عمومی) “، ج۲. چاپ ششم،: مؤسسه چاپ وانتشارات افشار سال ۱۳۵۳ خورشیدی.
- فرهنگ فارسی دکتر محمد معین (شش جلدی)، مؤسسه انتشارات امیرکبیر
پیوند به بیرون[ویرایش]
|
||||||||||||||||||||||||
