میوه در ایران

گیلاس در ایران

ایران رتبهٔ اول تولید میوه در خاور میانه و شمال آفریقا را داراست. ایران در سال‌های اخیر، بین ۱۰ کشور برتر تولید میوه در جهان، رتبهٔ هشتم را کسب کرده‌است. تولیدات میوهٔ ایران عبارت‌اند از: گردوی ایرانی، طالبی، هندوانه، نارنگی، مرکبات، کیوی، خرما، گیلاس، انار، پرتغال و کشمش

ژان شاردن می‌نویسند که در ایران همان انواع میوهٔ موجود در اروپا وجود داشت و بسی بیشتر، همگی لذیذ. او به گوناگونی زیاد خربزه‌ها، خیارها، انگورها، زردآلوها، انارها، سیب‌ها، گلابی‌ها، پرتقال‌ها، به‌ها، آلوبخاراها، انجیرها، پسته‌ها، بادام‌ها، گردوها، فندق‌ها و زیتون‌ها اشاره می‌کند.

به دلیل تنوع اقلیمی، توپوگرافیک و ارتفاعی ایران امروزی انواع متنوعی از میوه‌ها در این کشور یافت می‌شوند، از خرماهای نیمه گرمسیری، گرفته تا میوه‌های روینده در مناطق معتدل و سردسیر. اشارات تاریخی متعددی در خصوص فراوانی و تنوع میوه در ایران در دوره اسلامی وجود دارد. در دورهٔ پیش از اسلام، تنها در دو سند به جا مانده اطلاعات محکمی یافت می‌شود: داستان پهلوی خسروی قبادان اود ریدگ و بوندهیشن. در اولی که مربوط به دورهٔ خسروی اول انوشیروان است، دو میوهٔ خارجی آناناس و زنجبیل چینی (که اشتباه میوه دانسته شده) ذکر شده‌اند، و شماری از انواع محلی: بادام، گردو، هلوی ارمنی، سیب، به، خیار، پرتقال سرخ و سفید، آلو، بالنگ، پسته، نخود، خرماهای حیره، شاه بلوط، و سیاه دانه از نشابور. در نسخهٔ عربی بسیار کوتاه تر داستان، مربوط به ثعالبی که در دورهٔ خسرو دوم پرویز قرارش می‌دهد، تنها این میوه‌ها ذکر شده‌اند: بادام، نارگیل، انارهای ترش و شیرین، سیب، خرما، هلوی ارمنی، و بالنگ از طبرستان.

بوندهیشن شامل تقسیم بندی ناپخته‌ای از میوه‌های اصلی به سه دسته با سی گونه است: (۱) ده گونه با درون و بیرون خوردنی: انجیر، سیب، به، خیار، انگور، توت، گلابی و غیره (سه مورد غیره ذکر نشده‌اند)؛ (۲) ده گونه که فقط بیرونشان خوردنیست: خرما، زردآلو، سنجد، زالزالک، کنار، آلو، عناب، غیره (دو تا ذکر نشده)؛ (۳) ده گونه که فقط درونش خوردنیست: گردو، بادام، انار، نارگیل، فندق، شاه بلوط، پسته و غیره (سه تا ذکر نشده‌اند).

جستارهای وابسته

• کشاورزی در ایران
• پیشینه کشاورزی در ایران