سانسور در ترکیه

بخشی از مجموعه نوشتارها درباره
سانسور
بر پایه کشور
اتحاد جماهیر شوروی اسپانیا استرالیا اسرائیل آسیای جنوبی الجزایر آلمان ایالات متحده ایتالیا ایران ایرلند برزیل برمه بریتانیا بلاروس بوتان پاکستان پرتغال تایلند ترکیه تونس جمهوری چین (تایوان) جمهوری خلق چین دانمارک روسیه ژاپن ساموآ سنگاپور سوئد عراق عربستان سعودی فرانسه فنلاند کانادا کره جنوبی کره شمالی کوبا مالزی نیوزیلند هند هنگ کنگ (PRC) ونزوئلا
همچنین ببینید
آزادی بیان بر پایه کشور

سانسور در ترکیه از سال ۲۰۰۴ میلادی که قانون جدید درباره ی سانسور در ترکیه تصویب شد کمتر شده اما با این حال طبق گزارش مجمع جهانی آزادی بیان ترکیه از لحاظ آزادی بیان و مطبوعات در رتبه ۱۳۸ جهان است، همچنین اتحادیه اروپا مذکور شده‌است که اگر ترکیه می‌خواهد عضو شود باید وضعیت آزادی بیان و مطبوعات را بهبود ببخشد.

تاریخچه

امپراتوری عثمانی

در عثمانی سانسور متعدد بود و اگر بدون اجازه سلطان یا سرداران بلندمرتبه عثمانی روزنامه ای به چاپ می رسید و در آن موردی برضد حکومت بود به شدت برخورد می شد و اقدامی غیرقانونی به حساب می آمد در آموزش هم این موضوع دیده می شد، همچنین بین سالهای ۱۹۰۹ و ۱۹۱۳ سانسور به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافت و چندین (احتمالا ۴ نفر) روزنامه نگار دستگیر شدند.

در جریان انقلاب ترکیه (۱۹۲۳-۱۹۱۹)

با اینکه شعار انقلاب ترکیه آزادی بود اما در جریان این انقلاب افرادی از جمله شیخ سعید رزمی و برخی افراد اسلامگرایی که دولت آنان را شورشی خوانده بود دستگیر شدند.

در جریان جنگ جهانی دوم (۱۹۴۵-۱۹۳۹)

در جریان جنگ جهانی ترکیه که سعی در حفاظت از موقعیت و استقلال خود داشت بسیاری از روزنامه ها را تعطیل کرد که عبارتند از:

• روزنامه قهوه ای مایل به زرد (۷ مرتبه به مدت ۲ ماه و ۱۳ روز)
• روزنامه وطن (۹ مرتبه به مدت ۷ ماه و ۲۴ روز)
• روزنامه سبول ریسات (۵ مرتبه به مدت ۵ ماه و ۹ روز)

قانون

در قوانین ترکیه سانسور مشاهده می‌شود، در سال ۱۹۵۴ ترکیه کنوانسیون اروپا درباره حقوق بشر و آزادی های سیاسی را امضا کرد اما به آن جامه عمل نپوشاند.

ماده ۳۰۱ قانون اساسی ترکیه

طبق این قانون که بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ به شدت اجرا می‌شد هرگونه توهین به ترک‌ها مجازات به همراه دارد و طی آن حدودا ۶۰ نفر دستگیر شدند که با فشارهای بین المللی بیشتر افراد تبرئه و آزاد شدند.

اینترنت

در ترکیه سایت یوتوب به علت پخش ویدئویی توهین آمیز به آتاترک بنیانگذار جمهوری ترکیه مسدود شده که اعتراضات فراوانی به آن شده است همچنین طیف وسیعی از خدمات و نشانی های آی‌پی گوگل هنوز مسدود هستند.

حوادث ویژه

تصویر نگاره شده توسط مایکل دیکسون که اردوغان را سگ بوش معرفی کرده.

جریان مایکل دیکسون

در جریانی مایکل دیکسون هنرمند انگلیسی در نگاره ای رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه را سگ جورج بوش رئیس جمهور آمریکا معرفی کرد که با اعتراضات گسترده در مورد توهین به حیثیت نخست وزیر ترکیه مایکل دیکسون به دادگاه کشیده شد که البته پس از مدتی تبرئه شد.

ممنوعیت فروش برخی تصاویر

طبق این قانون که در سال ۲۰۰۹ میلادی به تصویب مجلس ترکیه رسید فروش تصاویری که سر شخصیت‌های معروف بر روی بدن حیوانات (همانند تصویر اردوغان و جریان مایکل دیکسون) غیر قانونی است.

جستارهای وابسته

• سانسور
• سانسور در ایران
• جمهوری ترکیه

پانویس

1. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Censorship in Turkey»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۵ دسامبر ۲۰۱۰).
2. سانسور در ترکیه (انگلیسی)