شهرستان بم
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکیپدیا برای ارجاع به منابع با ارایهٔ منابع معتبر این مقاله را بهبود بخشید. مطالب بیمنبع را میتوان به چالش کشید و حذف کرد. |
این مقاله نیازمند تمیزکاری است. لطفاً تا جای امکان آنرا از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید، سپس این برچسب را بردارید. محتویات این مقاله ممکن است غیر قابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
شهرستان بم |
|
---|---|
اطلاعات کلی | |
کشور | ایران |
استان | کرمان |
مرکز | بم |
سال شهرستان شدن | ۱۳۱۶ |
مردم |
|
جمعیت | ۱۹۵٬۶۰۳ نفر (۱۳۹۰) |
جغرافیای طبیعی |
|
مساحت | ۱۷۷۵۵ کیلومتر مربع |
ارتفاع از سطح دریا | ۱۰۵۰ متر |
شهرها | |
بم، بروات |
|
تعداد بخشها | |
مرکزی |
شهرستان بم یکی از شهرستانهای استان کرمان در جنوب شرقی ایران است. مرکز این شهرستان شهر بم است. جمعیت شهرستان بم بنا بر سرشماری سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران برابر 288000 نفر بودهاست.[۱]
این شهرستان از شمال و غرب به شهرستان کرمان، از جنوب غرب به شهرستان جیرفت، از جنوب به شهرستان عنبراباد و از مشرق با شهرستانهای نرماشیر و محمد آباد محدود میشود. مرکز این شهرستان از نظر جغرافیایی در ۵۸ درجه و ۲۱ دقیقه درازای خاوری و ۲۹ درجه و ۶ دقیقه پهنای شمالی و ارتفاع از سطح دریا ۱۰۵۰ متر و مساحت شهرستان بم ۱۷۷۵۵ کیلومتر مربع میباشد. شهر بم در ۲۰۰ کیلومتری جنوب شرقی کرمان و در مسیر راه کرمان - زاهدان واقع است.
محتویات
آب و هوا[ویرایش]
آب و هوای بم گرم و خشک است اما به علت مجاورت با کویر آب و هوای متغیری دارد، به طوریکه گاهی اوقات در تابستانها گرمترین و در زمستانها سردترین نقطه کشور گزارش شدهاست. میزان بارندگی سالانه بطور متوسط ۶۸ میلیمتر است.
یکی از جاذبههای بی نظیر بم بخش خوش آب و هوا وتوریستی گردشگری دهبکری است. دهبکری زیباترین منطقهٔ سرسبز و چشم نواز است که در شهرستان کویری بم خود نمایی میکند و به همین دلیل نزد مردم بم بسیار محبوبیت دارد. علاوه بر مردم بم در همهٔ فصول سال دهبکری پذیرای مسافران بیشماری است. دهبکری دارای ارتفاعات بکر و دست نخورده ی بسیاری است به طوری که همه ساله گروههای کوه نوردی و گردشگری بسیاری در استان کرمان به ارتفاعات دهبکری قدم میگذارند. از جمله این ارتفاعات میتوان به کوه شیر و منطقهٔ زیبای مرغک اشاره کرد.
یکی دیگر از جاذبههای زیبا و دست نخوردهٔ بم منطقهٔ مرغک از توابع دهبکری است که همهٔ این مناطق دارای جنگلهای پسته وحشی-بادام وحشی و سرسبزی بسیاری است. در مرغک نیز در گذشته موسیقی سنتی ایرانی اصیلی رواج داشته. از منطقهٔ دهبکری از گذشتهای دور در نوشتههای نویسندگان و ادیبان به عنوان بهشت میان جهنم یاد شدهاست و همه در وصف سر سبزی آن سخن راندهاند.
یکی از مسائل گردشگری و مدرن مورد بحث دربارهٔ دهبکری ساختن تله کابین در دهبکری است که البته این طرح همواره با بیتوجهی مسئولین همراه بوده.
تقسیمات کشوری[ویرایش]
طبق آخرین تغییرات در تقسیمات کشوری؛ هم اکنون (در زمستان ۸۹) شهرستان بم دارای دو بخش به نامهای: بخش مرکزی: به مرکزیت شهر بم
بخش بروات: به مرکزیت شهر بروات میباشد و بخشهای سابق نرماشیر و روداب از شهرستان بم جدا شدهاند.
تقسیمات سابق[ویرایش]
- شهرستان ریگان؛ که در گذشته بخشی از شهرستان بم بود و امروزه جدا و مستقل شدهاست.
- بخش مرکزی شهرستان ریگان
- بخش گنبکی
شهر: محمدآباد
- شهرستان نرماشیر؛ که در گذشته بخشی از شهرستان بم بود و امروزه جدا و مستقل شدهاست.
شهر: نرماشیر
- بخش روداب؛ تا چندی پیش بخشی از شهرستان بم بود اما اکنون یکی از بخشهای شهرستان نرماشیر میباشد.
شهر: نظامشهر.
- شهرستان فهرج؛ که در گذشته بخشی از شهرستان بم بود و امروزه جدا و مستقل شدهاست.
منطقه ویژه اقتصادی ارگ جدید بم[ویرایش]
منطقه ویژه اقتصادی ارگ جدید، با هدف ایجاد و توسعه زمینههای لازم برای فعالیتهای کارامد صنعتی، جذب فناوریهای نوین و افزایش زمینههای اشتغال از طریق جلب و هدایت سرمایهگذاری داخلی و خارجی در دهه فجر سال ۱۳۷۶، تأسیس ورسماً کار خود را آغاز کرد. مساحت این منطقه بالغ بر ۱۱۰۰هکتار است که در فاصله ۱۰ کیلومتری شرق شهر بم واقع شدهاست.[۲] زیر ساختها وامکانات پشتیبانی مورد نیاز از قبیل احداث ترمینال اختصاصی در فرودگاه بم، تأسیس ترمینال مسافری و باربری، راه آهن و انبارهای مجهز کالا، خودرو سازی، گمرک، تأمین آب، برق و مخابرات، ساخت هتلها، امکانات ورزشی، تفریحی، آموزشی و سایر تسهیلات بودهاست که علاوه بر فراهم آمدن زمینههای لازم برای توسعه پیش از پیش سرمایهگذاریهای صنعتی، امید میرود تا این منطقه با توجه به پتانسیلهای لازم در آیندهای نزدیک به یکی از قطبهای توریستی و تفریحی کشور نیز تبدیل شود.[۲]
پیشینه[ویرایش]
بم یکی از شهرهای تاریخی ایران و استان کرمان است طوری که اگر بخواهند به یک جهانگرد دو سه عکس تاریخی از ایران نشان دهند حتماً یکی از آنها ارگ بم است. (ارگ بم بزرگترین بنای خشتی جهان است که از لحاظ عظمت و زیبایی با دیوار چین مقایسه میشود). شهر بم به فاصله تقریبی ۱۲۰۰ کیلومتری پایتخت قرار دارد، این شهر به لحاظ تاریخی و محصولات کشاورزی (بهویژه خرما)، معروفیت جهانی دارد. شهر قدیم بم یکی از پنج کورهٔ ایالت فارس بود و به دروازه شرق ایران شهرت داشتهاست. بم در مقطع حساسی از تاریخ (اواخر پادشاهی لطفعلی خان زند در زمان فرار او به بم) حتی از طرف لطفعلی خان پایتخت ایران نیز اعلام شد و برای مدت کوتاهی هم که شده پایتخت ایران بود.
وقتی پاتی نجر جهانگرد انگلیسی در حدود ۱۱۸۹ خورشیدی وارد بم شد، قلعه آنرا مستحکم دیده و ذکر میکند: بقدری آنرا مستحکم کردهاند که شاید در همه ایران ازین حیث بینظیر باشد.
بنوشته بارتولد: بم مرکز صنعتی کرمان بوده و پارچههای نخی که در بم میبافتهاند بهمه جا حتی تا مصر میرفت...»
جغرافی نویسان عرب قرن دهم به ویژه مقدسی شرح خوبی دربارهٔ اهمیت اقتصادی بم به دست ما میدهند و مقدسی مینویسد: بم یک مرکز ولایتی با اهمیت و دلکش و بزرگ است مردم آن کارشناس و دارای مهارتند. این شهر بازارگاهی است و مردم را از راه دور به خود میکشاند و پارچهای که در اینجا تولید میشود در کشورهای بسیاری شهرت دارد و آوازه بم در همه جهان اسلام پیچیده و مایه سرفرازی کشور میباشد و بیشتر اهالی شهر بافندگانند و بیشتر رختهای صادراتی بم در دهکدهٔ بزرگی نزدیک آن فراهم میشود و در خاور و باختر جهان اسلام این رختها را به عالیترین همه لباسها میدانند و علاوه بر اینها دستار و پیراهن و لباسهای فاخر که طالب بسیار دارد و البسهای که از مرو بیرون میآید در بم تولید میگردد.
دکتر مظاهری: «... پرورش کرم ابریشم و کارگاههای ابریشم بافی متعددی از قرن ششم میلادی در نواحی یزد، بم، شوشتر و خوزستان شروع بکار کردهاند و احتمال بسیار دارد که صنعتی نساجی قدمت بیشتری در ناحیه بم داشته باشد.
در کتاب بدایع الزمان آمده؛ ولایت بم حکایت از بهشت میکرد، خطهای مشتمل بر الوان نعیم...
ساکنان نخستین بم اطلاعات ساکنان نخستین بم بدرستی شناخته نیست اما از روی سکونتگاههای دسته جمعی بویژه ایجاد برج و باروهای مستحکم در اطراف آنها، میتوان حدس زد که این شیوه فرهنگ آریائی باشد (زیرا بومیان ایران چنین استحکاماتی را لازم نمیدانستند) و با توجه به سکونت مداوم مردم در ارگ از هزارههای گذشته تا ۱۵۰ سال پیش میتوان حدس زد مردم کنونی بم از نژاد آریایی نسبتاً اصیل باشند. تیرهای آریائی نژاد که بر بم تاختند با بومیان مقاوم روبرو شدند و چون بر آنان پیروز گشتند بساختن برج و بارو و استحکاماتی پرداختند.
همچنین چندی پیش تحقیق وپژوهش یک محقق در مورد مردم بخش دهبکری و روستاهای تابع آن وآزمایش از آنها نشان داد DNAمردم دهبکری و توابع آن با DNAاجساد مدفون در ارگ بم یکی است و این موضوع به این معنا است که مردم دهبکری و توابع آن همان مردم قدیم ارگ بم هستند که صدها سال قبل به دلایل نامعلومی مثل خشکسالی یا گرمی هوا و غیره.. به مرور زمان و طی سالیانی از داخل ارگ بم به این منطقهٔ پر آب و خوش آب و هوا نقل مکان کردهاند که عدهٔ بیشتر آنها در همان ارگ ماندهاند.[نیازمند منبع]
بنای این شهر قدیمی را در اساطیر ایرانی به بهمن ابن اسفندیار نسبت میدهند.
استان بم[ویرایش]
استان بم طرحی است که بر اساس آن نواحی جنوبی و شرقی استان کنونی کرمان از این استان جداشده و میتواند استانی جدید به مرکزیت شهر بم ایجاد شود. بهجهت هماهنگی یازده شهرستان جنوبی و شرقی استان کرمان در زمینههای گوناگون اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، این طرح از قوت بیشتری برخوردار گشتهاست.[۳][۴][۵]
منابع[ویرایش]
- نتایج سرشماری سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران
- ↑ «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵، جمعیت تا سطح آبادی بر حسب سواد» (فارسی). وبگاه رسمی مرکز آمار ایران. بازبینیشده در دی ۱۳۸۷.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ منطقه ویژه اقتصادی ارگ جدید بم
- ↑ [www.icana.ir «استان شدن بم»]. خبرگزاری ایسنا، ۶ خرداد ۱۳۸۹. بازبینیشده در ۱۲ آذر ۱۳۹۱.
- ↑ «استانهایی که شاید بعدها نامشان را بشنوید». تابناک، ۲۳اسفند ۱۳۹۱. بازبینیشده در ۲۵ اسفند ۱۳۹۱.
- ↑ «استان شدن بم چاپ در روزنامهٔ ابتکار». ابتکار، ۲۳ اسفند ۱۳۹۱.
= پیوند به بیرون[ویرایش]
ویکیسفر یک راهنمای سفر برای شهرستان بم دارد. |
=
این یک مقالهٔ خرد پیرامون یک مکان جغرافیایی است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون استان کرمان است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |