محمود شاهرخی

محمود شاهرخی
زادروز	۱۳۰۶ بم، ایران
درگذشت	۱۳۸۸
ملیت	ایران
مذهب	شیعه

محمود شاهرخی (۱۳۰۶ بم-۱۳۸۸ تهران) دانش‌آموختهٔ علوم اسلامی و شاعر معاصر بزرگ ایرانی بود. تخلص شعریش جذبه بود. وی در حوزه علمیه نجف و مدرسه فیضیه درس خوانده‌بود.

زندگی

محمود شاهرخی در سال ۱۳۰۶، در بم از توابع استان کرمان به دنیا آمد. محمود شاهرخی متخلص به «جذبه»، بسیاری از شعرهای خود را با موضوعات عرفانی، انقلابی و دفاع مقدس سروده است. وی از سوی پدر، منتسب به عارف خدابین، میرزا حسین ملقب به رونق‌علی کرمانی است و دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی را در بم گذراند و تحصیلات متوسطه را در کرمان و یزد به پایان برد. پس از آن در مدرسه معصومیه کرمان، که خاص طلاب علوم دینی است به فراگرفتن مقدمات زبان عربی پرداخت. شاهرخی در همان زمان با مردی وارسته و عارفی روشن ضمیر از اهالی یزد که برای وعظ و خطابه به بم آمده بود آشنا و شیفته معنویت و صفای وی شد و سر انجام در معیت آن بزرگوار، به یزد رفت و در خانه او ساکن شد و در مدرسه خان یزد به ادامه تحصیل پرداخت. عاقبت آن پیر، جذبه را به دامادی خود برگزید. نام آن عارف شیفته، سید محمد و تخلصش مجذوب بود و محمود شاهرخی به واسطه ارادت مفرط به آن بزرگوار، تخلص جذبه را برای خود برگزید. جذبه پس از آن برای مدتی در یزد به تحصیل اشتغال داشت و سپس به نجف رفت و در مدرسه کبرای آخوند خراسانی اقامت گزید و به تحصیل ادامه داد. شاهرخی پس از چندی به علت ضعف مزاج و هوای نامساعد نجف، به بیماری ریه مبتلا شد و ناگزیر به ایران مراجعت کرد و در فیضیه قم به تحصیل پرداخت، سپس به علت تشدید بیماری به تهران آمد و در یکی از آسایشگاه‌ها بستری شد. وی پس از بهبود و سلامتی، درگیر امور معیشتی شد و به همین علت از کسوت طلبگی بیرون آمد و در بخش خصوصی به فعالیت پرداخت. جذبه پس از پیروزی انقلاب، همکاری خود را با صدای جمهوری اسلامی آغاز کرد و به نوشتن مقالات و برنامه‌هایی با عناوین «تا به خلوتگاه خورشید»، «تا به سرمنزل عنقا»، «سیری به پای دل» و «نوای نی» در زمینه ادب و عرفان پرداخت. شعرهای «شاهرخی» پس از پیروزی انقلاب به صورت پراکنده در بیشتر مطبوعات کشور، جُنگ‌های ادبی و مجموعه شعرهای مختلف گردآوری شده، انتشار یافته است. او از زمره شاعرانی بود که پس از آغاز جنگ تحمیلی، بسیاری از شعرهای خود را در موضوع دفاع مقدس، شهادت، ایثار و حماسه سازی‌های رزمندگان سرود و در شب‌های شعر دفاع و مقاومت و همایش‌های سراسری شعر دفاع مقدس حضور گسترده داشت. وی در طول فعالیت خود، با بسیاری از مراکز ادبی و فرهنگی از جمله حوزه هنری، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، شورای عالی شعر مرکز موسیقی صدا و سیما، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تهران همکاری داشته و عضو شورای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. جذبه بیشتر قالب‌های کلاسیک را در سرودن تجربه کرد. محمود شاهرخی سرانجام در سال ۱۳۸۸ پس از ۲ روز حالت کما، در سن ۸۲ سالگی در بیمارستان عرفان تهران درگذشت.

آثار

بخشی از آثار محمود شاهرخی:

• در غبار کاروان، مجموعه شعر
• داغ شقایق‌ها، مجموعه شعر، گزینه شعر جنگ، حوزه هنری، دفتر ادبیات مقاومت، ۱۳۷۳
• تجلی عشق، مثنوی، کنگره بزگداشت سرداران شهید سپاه، ۱۳۷۶
• گزیده ادبیات معاصر، مجموعه شعر، شماره ۲۱، انتشارات نیستان، ۱۳۷۸
• گلبانگ عاشقانه، ترجمه مشارق انوار القلوب و مفاتح اسرار الغیوب، تألیف ابوزید عبدالرحمن‌بن محمد انصاری قیروانی، با مقدمه هلموت ریتر، مترجم، محمود شاهرخی، انتشارات دریا، زمستان ۱۳۸۰
• ده‌ها مجموعه شعر گردآوری شده در موضوعات انقلاب، امام ‹ره›، دفاع مقدس و ائمه معصومین که با همکاری مشفق کاشانی فراهم آمده است

پیوند به بیرون

«زندگینامه: محمود شاهرخی (۱۳۰۶–۱۳۸۸)». همشهری‌آنلاین، ۲۴ آبان ۱۳۸۸.  <همشهری آنلاین>