مسجد ملک
| مسجد جامع ملک یا مسجد امام | |
|---|---|
| نام | مسجد جامع ملک یا مسجد امام |
| کشور |  ایران |
| استان | استان کرمان |
| شهرستان | کرمان |
| اطلاعات اثر | |
| کاربری | مذهبی |
| دیرینگی | دوره سلجوقیان |
| دورهٔ ساخت اثر | دوره سلجوقیان |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۷۶۰ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۵ مهر ۱۳۴۶ |
مسجد جامع ملک یا مسجد امام مربوط به دوره سلجوقیان است و در کرمان، خیابان امام خمینی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ مهر ۱۳۴۶ با شمارهٔ ثبت ۷۶۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱]
مسجد جامع ملک بزرگترین مسجد کرمان و دارای شبستان‌های متعدد و صحن وسیعی است. این مسجد در هنگام حکومت سلجوقیان کرمان یعنی قرن پنجم و به سال ۴۷۸ ه.ق. ساخته شده و بانی آن ملک توران شاه یکم است. مسجد قدمتی هزار ساله دارد و هم اکنون در بخش جنوبی ناحیه تاریخی بازار کرمان واقع است. این مسجد ۱۰۱ متر طول و ۹۱ متر عرض دارد و از جمله مساجد جهارایوانی به شمار می‌رود. برج سلجوقی آجری نیز در همین محدوده واقع شده‌است که در ضلع شمال شرقی مسجد ملک کرمان قرار گرفته‌است. سه محراب گچبری شده زیبا نیز از دیگر نمادهای این مسجد هستند. در گذشته قناتی به نام مستوره (منسوب به دختر ملک توران شاه یکم) وجود داشته که آب قنات از میان مسجد عبور می‌کرده است.
خصوصیات[ویرایش]
مسجد ملک یا مسجد امام، از بناهای دوران سلجوقی است که گنبد آجری و تزئینات آجر کاری زیبایی دارد. این مسجد در بافت قدیم شهر کرمان در میان خیابان امام خمینی، در بخش جنوبی ناحیه تاریخی بازار کرمان است.
مسجد ملک، ازنوع مساجد چهار ایوانی و یکی از بزرگترین مسجدهای کرمان است. سابقه تاریخی این بنا به قرن پنجم هجری (عصر سلجوقی) می‌رسد. بنای این مسجد رابه ملک توران‌شاه منسوب می‌دانند.
قسمت‌های مختلف این مسجد به مرور زمان و بارها تعمیر شده‌است. آنچه از قسمت‌های اصلی دوره سلجوقیان بر جا مانده برج آجری ضلع شمال شرقی و سه محراب گچبری شده است که یکی از این محراب‌ها براثر تغییراتی که در بنا صورت گرفته در حال حاضر در پشت بام شبستان امام حسن قرار داد. مسجد امام بیش از ۱۰۷ متر عرض دارد و در چهار طرف آن شبستان‌هایی ساخته شده است. معروف‌ترین شبستان آن شبستان امام حسن است. در قسمت غربی آن ایوان بزرگی با روکش کاشی خوش رنگ معقلی برجا مانده است. تعمیرات مسجد ملک از سال ۱۳۴۸ آغاز شده و هنوز ادامه دارد. ایوان بزرگ قبله مسجد روبروی در شرقی قرار دارد. یک در بزرگ به طرف شمال و در دیگری به طرف جنوب غربی باز می‌شود. در وسط صحن مسجد آب نمایی به عمق چهارمتر وجود دارد.
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. بازبینی‌شده در ۱۹/۵/۲۰۱۱.
