خط مانوی
خط مانوی دبیرهای بود که به دست مانی و از روی خط سریانی(سطرنجیلی) پدید آورده بود. در اثرهای به جا مانده از آیین مانوی بیش از همه از این خط بهره برده شده است و همچنین این خط یکی از نخستین دبیرههایی که مانویان بدان مینوشتند نیز بوده است.
ابن ندیم در الفهرست آن را منانی خوانده و درباره آن سخن رانده است و برخی از حرفهای آن را بازسازی نموده است. وی این خط را آمیزهای از فارسی و سریانی میداند. و شمار حرفهای آن را نیز بیش از الفبای عربی میداند. به گفته وی مردم ورارود و سمرقند نیز که در نوشتههای دینی خود از این دبیره بهره میبردند آن را خط دینی مینامیدند. ابن ندیم همچنین این دبیره را خط رازآمیز میخواند.[نیازمند منبع]
در یافتههای باستانشناسان نمونههایی از این خط در ترکستان چین به دست آمده است. این خط برای نوشتن زبانهای پارسی میانه، پارتی، سغدی و گاه ایغوری به کار میرفته است.
منابع[ویرایش]
- الفهرست - ابن ندیم
- هانس یواخیم کلیمکایت؛هنر مانوی؛ برگردان ابوالقاسم اسماعیلپور؛ ویراست دوم؛ ISBN 964-8332-12-6
- ایرانیکا، MANICHEANSCRIPT
پیوند به بیرون[ویرایش]
منابع[ویرایش]
|