انهاید
انهاید (به لاتین: Eneid) منظومهای است حماسی در دوازده جلد که ویرژیل شاعر روم باستان آن را در اواخر سدهٔ یکم پیش از میلاد و به زبان لاتین سرودهاست. این منظومه حماسی دربردارنده داستان انهاید (فرزند ونوس یا همان آفرودیت و پهلوان تروایی، آنشیز) پهلوان بهجاماندهٔ تروایی است که در زمان سوختن تروا در آتش پدر خود، آنشیز را به دوش گرفته و نجات یافت، درحالیکه در آن حادثه همسر خویش را از دست داد. او پس از ماجراهایی طولانی توانست خود را به نواحی ایتالیا برساند. این منظومه توسط میرجلالالدین کزازی به فارسی ترجمه شدهاست.
ترجمهٔ تحتالفظی بند نخست منظومه انهاید اینگونه است: «از جنگافزارها و مردی میسرایم، که رانده بهدست سرنوشت، از کرانههای تروآ، نخست به ایتالیا و کرانهای لاوینیوم آمد. او، بر اثر خشم بیامان ژونون ددمنش، با نیروی خدایان فرازین، بسی بر زمین و بر دریا افکنده شد. بسی رنج برد و پیکارها دید تا اینکه توانست شهری بنیاد نهاده ایزدان لاتیوم را بدان جای آورد. از آنجا بود که تبار لاتینها آمد و پدران آلبایی، و حصارهای رم ارجمند.»[۱]
انهاید و فروید[ویرایش]
زیگموند فروید در ابتدای کتاب تفسیر رویاها بیت زیر را از کتاب هفتم انهاید، ذکر می کند. آکرون نام رودخانه ای بود که در اساطیر یونان باستان، جایگاه خدایان زیرزمینی به شمار میرفت و نوعی جهنم در دنیای اساطیر یونانی میتوانست نام بگیرد.
ویرژیل با اشاره به این رودخانه اساطیری در یکی از عبارتهای اثر معروفش انئید از زبان الهه جونو میگوید:
Flectere si nequeo superos, Acheronta movebo [۲]
ترجمه آن میشود: «اگر نتوانم سمت و سوی اراده نیرویهای برین را تغییر دهم، پس به سوی رودخانه آکرون راهی خواهم شد.» این ترجمه ای است تحتاللفظی. معمولا این عبارت این طور ترجمه میشود که «اگر نتوانم سمت و سوی خواست و اراده آسمانی (خدا) را تغییر دهم، پس به سوی جهان زیرین (دوزخ) راهی خواهم شد.» میشود آن را این گونه ترجمه کرد که «گر نگردد عرش اعلی بر مراد/ راه دوزخ پیش گیرم، باک نیست» جان درایدن این عبارت را اینگونه ترجمه میکند که «اگر برجیس و آسمان را تنها قصد انکار میل من باشد، جهنم می شود جبران ِ نیروهای برجیس و عرش اعلی را»
زیگموند فروید این عبارت را در آغاز کتاب تفسیر رویاها به کار میگیرد. او تفسیری از این افسانه یونان باستان پیشنهاد میدهد که در آن رودخانه زیرزمینی آکرون (جهنم) شبیه اندیشه او درباره ذهن ناخودآگاه است که ممکن است از لایههای زیرین سر بلند کرده، و رویاهای آدمی را در خویش غرق گرداند. این اندیشه کاملا بر عکس آن جهنمی است در ادیان ابراهیمی فرد را دچار مجارات ابدی میکند. در اینجا جهان زیرزمینی تازهای را مشاهد میکنیم که جایگاهی است برای نیروی خلاقه انسان و مکانی که رویاهای آدمی از آن سر بر میآورد. فروید این عبارت لاتین را با یکی از معروفترین جملات خود تکمیل میکند که «تفسیر رویاها مسیری است شاهوار به سوی شناخت فعالیتهای ناخودآگاه ذهن.» فهم اندیشهها و اسطورههای باستان و سرچشمه خلاقیت از دلایلی است که توجه ما را به نقل قول ویرژیل معطوف میکند. اینکه چطور میشود که چیزی عجیب، در-هم و عمیقا ژرف با خلاقیت هنری، به مثابه نیرویی در طبیعت همپا شود.[۳]
منابع[ویرایش]
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ انهاید موجود است. |
|
این یک مقالهٔ خرد پیرامون ادبیات است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون امپراتوری روم است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |