نیویورک

نیویورک سیتی
نیویورک سیتی
	شهر
City of New York
	; ساعت‌گرد از بالا: مرکز منهتن، ساختمان سازمان ملل متحد، مجسمه آزادی، پل بروکلین، پارک مرکزی نیویورک، میدان تایمز، و یونیسفر در کویینز.
; پرچم	; نشان
	; موقعیت در ایالت نیویورک
	نیویورک سیتی موقعیت در ایالات متحده
	مختصات: ۴۰°۴۳′ شمالی ۷۴°۰۰′ غربی / ۴۰.۷۱۷° شمالی ۷۴.۰۰۰° غربیمختصات: ۴۰°۴۳′ شمالی ۷۴°۰۰′ غربی / ۴۰.۷۱۷° شمالی ۷۴.۰۰۰° غربی
کشور	ایالات متحده آمریکا
ایالت	نیویورک (ایالت)
شهرستان در آمریکا	برانکس; بروکلین; منهتن; کویینز; استاتن آیلند
نیو آمستردام	۱۶۲۴
حکومت
• نوع	شورای شهر
• نهاد	شورای شهر نیویورک
• شهردار	مایکل بلومبرگ (I)
مساحت
• شهر	[[۱ E+۹_m²\|۴۶۸٫۹ مایل مربع]] (۱٬۲۱۴٫۴ کیلومتر مربع)
• زمینی	۳۰۴٫۸ مایل مربع (۷۸۹٫۴ کیلومتر مربع)
• آبی	۱۶۵٫۶ مایل مربع (۴۲۸٫۸ کیلومتر مربع)
• منطقه شهری	۳۳۵۲٫۶ مایل مربع (۸۶۸۳٫۲ کیلومتر مربع)
• منطقه کلان‌شهری	۶۷۲۰ مایل مربع (۱۷۴۰۵ کیلومتر مربع)
ارتفاع	۳۳ پا (۱۰ متر)
جمعیت (بر اساس سرشماری ۲۰۱۰ ایالات متحده)
• شهر	۸۳۳۶۶۹۷
• تراکم	۲۷٬۵۳۲/ft (۱۰٬۶۳۰/کیلومتر مربع)
• منطقهٔ شهری	۱۸۲۲۳۵۶۷
• تراکم شهری	۵٬۴۰۰/ft (۲٬۱۰۰/کیلومتر مربع)
• منطقهٔ کلان‌شهری	۱۸۸۹۷۱۰۹
• تراکم منطقهٔ کلان‌شهری	۲٬۸۰۰/ft (۱٬۱۰۰/کیلومتر مربع)
نام اهلیت	New Yorker
منطقهٔ زمانی	EST (یوتی‌سی -۵)
• تابستان (DST)	EDT (یوتی‌سی -۴)
ZIP codes	100xx–104xx, 11004–05, 111xx–114xx, 116xx
پیش‌شماره(های) تلفن	212, 718, 917, 646, 347, ۹۲۹
کد FIPS	۳۶-۵۱۰۰۰
وب‌گاه	www.nyc.gov

برای دیگر کاربردها، نیویورک (ابهام‌زدایی) را ببینید.

نمایی از نیویورک ، بیست و چهارمین شهر پرجمعیت جهان.

نمایی از منطقه ی منهتن شهر نیویورک در سال ۲۰۰۶

نیویورک پرجمعیت ترین شهر ایالت نیویورک و ایالات متحده آمریکاست که از ۵ ناحیه شامل برانکس، بروکلین، منهتن، کوینز و استاتن آیلند تشکیل شده‌است. این شهر یکی از قطب‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جهان است. عده‌ای به دلیل اهمیت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی منحصربه‌فرد نیویورک، این شهر را پایتخت جهان نامیده‌اند.^[۷]

ابرشهر نیویورک با مساحت ۱۱٬۳۲۷ کیلومتر مربع، وسیعترین شهر جهان است. در میان شهرهای بزرگ جهان، تولید ناخالص داخلی نیویورک در زمره بیشترین‌ها قرار دارد که از نظر ارزش اسمی، می‌توان به تنهایی آنرا با کشور بزرگی مثل روسیه مقایسه کرد.

شهر نیویورک با داشتن بیش از ۵۳ آسمانخراش با ارتفاع بیش از ۲۰۰ متر، بیشترین تعداد آسمانخراش را در میان شهرهای دنیا داراست.^[۸] برج آزادی، اولین بنایی است که در مکان مرکز تجارت جهانی نیویورک ساخته شده است. مطابق آمار سال ۲۰۰۷ نیویورک با احتساب حومه جمعیتی قریب به ۲۰ میلیون نفر دارد. قطار شهری نیویورک که در سال ۱۹۰۴ افتتاح شد، طولانی‌ترین خط متروی جهان است. بازار بورس نیویورک، بزرگترین بازار بورس جهان در معاملات دلاری است که در خیابان وال استریت قرار دارد.

مرکز اصلی سازمان ملل متحد در کلان‌شهر نیویورک و همچنین مجسمه آزادی، مهم‌ترین نماد ایالات متحده آمریکا در نیویورک واقع شده‌است.

1: منهتن 2: بروکلین 3: کویینز 4: برانکس 5: استیتن آیلند

محتویات

۱ تاریخچه نیویورک
۲ جاذبه‌های فرهنگی
- ۲.۱ ایرانیان نیویورک
۳ مترو
۴ ورزش
۵ اقتصاد
۶ مراکز علمی-فرهنگی
۷ شهرهای خواهر
۸ نگارخانه
۹ جستارهای وابسته
۱۰ پیوند به بیرون
۱۱ منابع

تاریخچه نیویورک[ویرایش]

آغاز جنگ جهانی دوم مقدمات رشد همه‌جانبه نیویورک را فراهم کرد، در پی ممنوعیت آفرینش‌های هنری در کشورهای دیکتاتوری اروپایی هنرمندان به سمت غرب گریختند، این مهاجرت اجباری موقعیت مناسبی را برای انتقال مرکز هنری از پاریس به شهر نیویورک فراهم کرد، موقعیتی که تسلط قاطع ایالات متحده را تا اواخر دهه ۱۹۷۰ بر جریانات عمده هنری حفظ کرد^[۹]، جنگ دوم بین‌الملل و خرابی‌های گسترده در سراسر اروپا منجر به جذب سرمایه‌های جدید و سرگردان و نیروی کار فراوان به این شهر شد عاملی که به توسعه اقتصادی و رونق صنایع و کارخانجات نیویورک انجامید، در سال ۱۹۵۲ و با احداث مقر دائمی سازمان ملل متحد در نیویورک این شهر عملاً به مهم‌ترین شهر در عرصه دیپلماسی بین‌المللی تبدیل شد.

در سال‌های بعد نیز این شهر شاهد اتفاقاتی تاریخ ساز بود، نیویورک و برج‌های تجارت جهانی مهم‌ترین اهداف حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر در سال ۲۰۰۱ بودند، واقعه‌ای که در سال‌های بعد نیز تأثیرات خود را بر مناسبات جهانی نشان داد.

جاذبه‌های فرهنگی[ویرایش]

پارک مرکزی نیویورک نخستین پارک مدرن ایالات متحده آمریکا

شهر نیویورک جاذبه‌های فرهنگی در سطح جهانی بسیاری دارد. مجسمه آزادی هدیه‌ای است که از طرف کشور فرانسه به این شهر داده شد هر ساله پذیرای بسیاری جهانگرد است. پارک مرکزی نیویورک محلی‌ست که شاید گرانترین زمین‌های شهر نیویورک در دور تا دور آن قرار دارند. پارک مرکزی نیویورک با مساحت ۳۴۲ هکتار از بزرگترین پارک‌های درون شهری جهان است که سالانه حدود ۲۵ میلیون نفر از آن دیدن می‌کنند. این پارک بزرگ محل برگزاری مسابقات و نمایشهای زیادی در طول سال نیز می‌باشد. در نزدیکی پارک ساختمان داکوتا دارای سابقه‌ای تاریخی برای فرهنگ کشور آمریکا قرار دارد. کتابخانه عمومی شهر نیویورک از بزرگ‌ترین کتابخانه‌های عمومی جهان است و موزه گوگنهایم، موزه تاریخ طبیعی آمریکا، و موزه متروپولیتن نیویورک که در مجاورت پارک قرار دارد محتویاتی دارند که در جهان نظیرشان را نمی‌توان یافت. همچنین از موزه هنر مدرن که در بخش منهتن قرار دارد، به عنوان تاثیرگذارترین، موزه مرتبط با هنرهای مدرن در جهان یاد می‌شود.^[۱۰]

نمای داخلی موزه گوگنهایم

سالن اپرای متروپولیتن نیویورک یکی از دوازده مؤسسه بزرگ فرهنگی مرکز هنرهای نمایشی لینکلن در نیویورک می‌باشد. اما بسیاری از گردشگران روز را در تایمز اسکویر و نمایش‌های خیابان برادوی سپری می‌کنند و شب را به تماشای مسابقات تیم هاکی نیویورک رنجرز و تیم بسکتبال نیویورک نیکز درون مدیسون اسکویر گاردن و یا نیویورک یانکیز درون استادیوم یانکی سپری می‌کنند. البته «کلوپ‌های شبانه» و استادیوم‌های ورزشی شهر نیویورک به وفور شاهد برگزاری کنسرت‌های فراوانی از گروه‌های مشهور موسیقی آمریکایی و جهانی است. به دلیل وفور آسمانخراش و افق معروف شهر، بسیاری از فیلم‌های هالیوودی در این شهر فیلمبرداری می‌شود. پیتزای نیویورکی از غذاهای محبوب نیویورکی‌ها است. اما با اینهمه شهر نیویورک از لحاظ تنوع شهری بی‌نظیر است. در این شهر جمعیت قابل توجهی از ایرانیان نیز زندگی می‌کنند.

ایرانیان نیویورک[ویرایش]

به همت گروهی از فعالان جامعه ایرانیان نیویورک، هرساله و از سال ۲۰۰۵ میلادی، به مناسبت عید نوروز، رژه‌ای با نام رژه نوروزی ایرانیان نیویورک (به انگلیسی: NY Persian Parade) در خیابان‌های نیویورک برگزار می‌شود که درآن ده‌ها هزار تن از ایرانیان و دیگر اقوامی که عید نوروز را جشن می‌گیرند به همراه دیگر ساکنین شهر در خیابان‌های معینی از منهتن به جشن و پایکوبی می‌پردازند.^[۱۱]

نمای شهر نیویورک از بالای ساختمان امپایر استیت (در حال ساخت) ۱۹۳۱ (میلادی)

همچنین مرکز یکی از بزرگ‌ترین و جامع‌ترین پروژه‌های ایران‌شناسی به نام دانشنامه ایرانیکا نیز در این شهر و در دانشگاه کلمبیا قرار دارد.

مترو[ویرایش]

متروی نیویورک سیتی در سال ۲۰۰۹ تأسیس شده و هم‌اکنون دارای ۳۴ خط و ۴۶۹ ایستگاه می‌باشد، این مترو دارای بیشترین ایستگاه در بین دیگر متروهای جهان است. همچنین راه‌آهن استیتن آیلند با ۱ خط و ۲۲ ایستگاه و پی‌ای‌تی‌اچ (مترو) با ۴ خط و ۱۳ ایستگاه از دیگر سامانه‌های ترابری ریلی در نیویورک است.

ورزش[ویرایش]

شهر نیویورک دارای تیم‌های ورزشی‌ای است که در هر چهار لیگ اصلی آمریکای شمالی حضور دارند. مرکز تمامی این تیم‌ها شهر نیویورک است.

نیویورک یکی از مناطق معدودی در ایالات متحده آمریکا است که همچنان بازی بیسبال، بازی اول شهروندانش محسوب می‌شود و پس از بیسبال، بازی‌های فوتبال آمریکایی، بسکتبال و هاکی طرفداران بی‌شماری دارند. تاکنون تیم‌های بیسبال نیویورک توانسته‌اند با ثبت رکوردی بی‌همتا چهارده بار مسابقات قهرمانی جهان (ورلد سریز) را برگزار کنند. نیویورک یکی از چهار کلان‌شهر ایالات متحده آمریکا است که در لیگ سراسری بیسبال آمریکا، دارای دو نماینده‌است.

دو تیم بیسبال شهر نیویورک که در لیگ سراسری بیسبال آمریکا شرکت دارند، عبارتند از نیویورک یانکیز و نیویوک متز که در هر فصل لیگ، شش بار در مقابل یکدیگر بازی می‌کنند.

تیم بیسبال نیویورک یانکیز تاکنون ۲۶بار قهرمان لیگ برتر بیسبال شده‌است که آن را به پرآوازه‌ترین تیم در تاریخ بیسبال مبدل می‌کند. تیم بیسبال نیویورک متز نیز تاکنون ۲بار قهرمان لیگ برتر بیسبال شده‌است. نیویورک همچنین زمانی خانه تیم‌های سان‌فرانسیسکو جاینتز که سابقاً نیویورک جاینتز نامیده می‌شد و همچنین تیم لس‌آنجلس داجرز که سابقاً بروکلین داجرز نامیده می‌شدند، هست. هر دو تیم در سال ۱۹۵۸ میلادی به ایالت کالیفرنیا منتقل شدند.

همچنین دو تیم بیسبال از شهر نیویورک به نام‌های استاتن آیلند یانکیز و بروکلین سایکلونز در لیگ دسته یک بیسبال (minor league) حضور دارند.

نیویورک بوسیله تیم‌های نیویورک جاینتز و نیویورک جتز در لیگ حرفه‌ای فوتبال آمریکایی نمایندگی می‌شود. ورزشگاه خانگی هر دو تیم، استادیوم جاینتز نام دارد که در نزدیکی نیوجرسی واقع شده‌است.

تیم هاکی روی یخ نیویورک رنجرز، نماینده شهر نیویورک در لیگ ملی هاکی است.

در فوتبال، نیویورک بوسیله تیم رد بول نیویورک در لیگ حرفه‌ای فوتبال نمایندگی می‌شود. تیم فوتبال رد بول، بازی‌های خانگی خود را در استادیوم جاینتز برگزار می‌کند.

در بسکتبال، تیم نیویورک نیکز، نماینده شهر نیویورک در اتحادیه ملی بسکتبال است و در اتحادیه ملی بسکتبال زنان، تیم نیویورک لیبرتی است.

راکر پارک در محله هارلم، زمین بسکتبالی است که بسیاری از بسکتبالیست‌های حرفه‌ای ان‌بی‌ای درآن در طول لیگ تابستانی بازی می‌کنند.

نیویورک به عنوان شهری جهانی، میزبان مسابقات مهم و پُرآوازه‌ای است. از آنجمله می‌توان به مسابقات تنیس آزاد آمریکا (US Open) اشاره کرد که یکی از چهار مسابقه اصلی قهرمانی تنیس (گرند اسلم) است، در منطقه کوینز برگزار می‌شود. مسابقات دو ماراتون نیویورک سیتی، بزرگترین مسابقه دو ماراتون در جهان است.^[۱۲] مسابقات میلروز که مسابقات دو سرعت است، هر ساله در داخل مدیسون اسکویر گاردن اجرا می‌شود و بارها رکورد قهرمانی جهان در این مسابقات شکسته شده‌است. مسابقات بوکس نیز دارای طرفداران بسیاری زیادی است که هر ساله در مدیسون اسکویر گاردن انجام می‌شود.

بسیاری از ورزش‌ها توسط مهاجرین به نیویورک آورده شدند و رفته رفته و در طول زمان به قسمتی از فرهنگ جامعه نیویورک تبدیل شدند. به عنوان نمونه می‌توان به بازی استیک‌بال اشاره کرد که کپی خیابانی بازی بیسبال است. این بازی در دهه ۱۹۳۰ در مناطق کارگرنشین نیویورک و در میان جوامع ایتالیایی، ایرلندی و آلمانی مهاجر رواج یافت و تا امروز طرفداران بسیاری دارد. در سال‌های اخیر، بازی کریکت نیز در بسیاری از پارک‌های نیویورک توسط جامعه مهاجرین از جنوب آسیا بازی می‌شود. از القاب نیویورک می‌توان به «بزرگترین زمین بازی جهان» اشاره کرد که اشاره‌ای است به رواج فوق‌العاده ورزش‌های خیابانی که توسط همه سنین در این شهر انجام می‌شود.^[۱۳]