تورج دریایی
تورج دریایی |
|
---|---|
تورج دریایی در حاشیهٔ دومین همایش باستانشناسی و هنر ساسانی، تهران ۱۳۹۲
|
|
زادروز | ۱۹۶۷ (۴۸–۴۹ ساله) تهران، ایران |
ملیت | ایران |
از دانشگاه | دانشگاه کالیفرنیا |
تورج دریایی، استاد دانشگاه ایرانی در رشته «تاریخ ایران و جوامع پارسیزبان» و از اعضای هیئت مدیره مرکز مطالعات ایرانی دکتر سموئل در دانشگاه کالیفرنیا است که به دو زبان انگلیسی و فارسی مینویسد. از او تاکنون چندین کتاب و دهها مقاله به چاپ رسیدهاست و بخشی از آثار انگلیسی او به فارسی نیز ترجمه شدهاست. مدیریت پروژه «ساسانیکا»، ویراستاری نشریه «نامه ایران باستان» و انتشار مقالات در گاهنامههای مهم ایرانشناسی از دیگر فعالیتهای دریایی است.
زندگی و آثار[ویرایش]
ملتي كه تاريخش را داشته باشد، هيچوقت فراموشي كار نميشود. اين را ساسانيان فهميدند كه اگر اين تاريخ با فرهنگي مبتني بر آداب، عادات، رسوم و... همراه شود، هيچگاه دچار فراموشي نميشود. در طول چهارصد سال سلسله ساسانيان اين فرهنگ ايرانشهري چنان شكل ميگيرد كه وقتي از لحاظ سياسي تغييراتي در ايران صورت ميگيرد، فرهنگ ايراني تداوم مييابد، تا جايي كه فرهنگ اسلامي را بسياري از ايرانيها حفظ كرده و پرورش ميدهند
تورج دریایی در سال ۱۹۶۷ میلادی (۱۳۴۶) در تهران به دنیا آمد و دوران دبستان و دبیرستان خود را در ایران و یونان گذرانده و در سال ۱۹۹۹ از دانشگاه کالیفرنیا در لُسآنجلس دکترای تاریخ دریافت کرد. او در صفحه شخصی خود در مورد پیشینه خانواده خود نیز توضیح داده و آنگونه که از این اطلاعات برمیآید او از نوادگان ناخدا ابراهیم دریایی، ناخدای کشتی پرسپولیس است که در بوشهر فعالیت داشت. کشتی پرسپولیس نخستین ناوجنگی مدرن بود که دولت ایران در زمان ناصرالدینشاه وارد خلیج پارس کرد.
دریایی در گفتگو با روزنامه توقیفشدهٔ اعتماد ملی، انگیزهاش از پژوهش تاریخ ساسانیان را، وقف زندگی علمی خود به تاریخ ساسانیان میداند و درباره علت آن گفتهاست: «برای اینکه فراموش شدهاند؛ در ایران به نوعی، و در خارج کاملاً. به هر حال باید یک ناجی داشته باشند.»[۳]
در سال ۲۰۱۰ «انجمن بریتانیایی مطالعات خاورمیانه» (BRISMES)، کتاب «ایران ساسانی» (Sasanian Persia) نوشته تورج دریایی را به عنوان یکی از سه برنده جایزه امسال «انجمن دوستی بریتانیایی-کویتی» در زمینه پژوهشهای خاورمیانه معرفی کرد.
«انجمن بریتانیایی مطالعات خاورمیانه» این کتاب را «یک شاهکار» و «کتابی واقعاً عالی» توصیف کردند.
به گفته داوران اهدای جوایز این انجمن، کتاب ایران ساسانی، «در روزگاری که اروپامحوری، باعث شده تا مطالعات دوران باستان با تحریف روبهرو شود، وزنهای بهموقع در برابر این تحریفها قرار دادهاست.»
جوایز این انجمن هر ساله به بهترین آثار دانشوران تعلق میگیرد که به زبان انگلیسی در موضوع خاورمیانه نوشتهشده باشد و نخستین بار در بریتانیا به چاپ رسیدهباشد.
دریایی در کتاب «ایران ساسانی» تلاش کردهاست تا به آن بخش از تاریخ که معمولاً مورد غفلت قرار گرفته، یعنی تاریخ اجتماعی بپردازد و با استفاده از منابعی تازه، روند شکلگیری نهادهای اداری ایران را از زمان اردشیر بابکان، بنیانگذار سلسله ساسانی تا دوران یزدگرد سوم، آخرین شاهنشاه این دودمان پیگیری کند. بررسی فراز و نشیب کوششهای نوادگان یزدگرد سوم برای برپایی حکومتی ایرانی، در حدود یک قرن پس از شکست ساسانیان از اعراب، بخشی دیگر از اثر تحقیقی تورج دریایی را تشکیل میدهد.
شایان ذکر است که کتاب «ایران ساسانی» (Sasanian Persia) با نام «شاهنشاهی ساسانی» و البته با نام اشتباه انگلیسی The Sasanian Empire توسط انتشارات ققنوس و به ترجمهٔ مرتضی ثاقب فر به زبان فارسی چاپ شده است.
علاوه بر تاریخ دوران ساسانی، تورج دریایی در حوزه پژوهش در زبان و ادبیات فارسی میانه، دین زرتشت و سکهشناسی ایرانی نیز از دانشگاهیان فعال است و ویراستار کتابی درباره احمد تفضلی زبانشناس ایرانی (نوشته محمود امیدسالار) است.
از کتابهای تورج دریایی که به فارسی چاپ شدهاند میتوان به «شاهنشاهی ساسانی»، «شهرستانهای ایرانشهر» و «غروب یک امپراطوری» اشاره کرد.
فهرست کتب انگلیسی[ویرایش]
- Sahrestaniha I Eransahr: A Middle Persian Text on Late Antique Geography, Epic, and History: With English and Persian Translations and Commentary. Mazda Publishers (April 2002)
- Mahmoud Omidsalar, Touraj Daryaee(Ed), A. Tafazzoli (Ed), The Spirit of Wisdom: Menog I Xrad: Essays in Memory of Ahmad Tafazzoli. Mazda Publishers (September 2003)
- Steven Wallech, Craig Hendricks, Touraj Daryaee, Anne Lynne Negus, Peter J. Wan, World History: A Concise Thematic Analysis. Harlan Davidson (March 2007)
- Steven Wallech, Craig Hendricks, Touraj Daryaee, Anne Lynne Negus, Peter J. Wan, World History: A Concise Thematic Analysis (Vol. 2). Harlan Davidson (January 2007)
- Sasanian Iran (224-651 CE): Portrait of a Late Antique Empire. Mazda Pub (July 30, 2008)
- Evangelos Venetis, Touraj Daryaee, Massoumeh Alinia, Bibliographica Sasanika: Years ۱۹۹۰-۹۹: A Bibliographical Guide to Sasanian Iran. Mazda Publishers (January 31, 2009)
- Sasanian Persia: The Rise and Fall of an Empire (International Library of Iranian Studies). I. B. Tauris (February 17, 2009)
- Iraj Afshr, Touraj Daryaee, Scholars and Humanists: Iranian Studies in Henning and Teqizadeh Correspondence, ۱۹۳۷-۱۹۶۶. Mazda Publishers (July 2009)
- Touraj Daryaee, Khodadad Rezakhani, Matteo Compareti, Iranians on the Silk Road. Afshar Publishing (2010)
- T. Daryaee & Kh. Khodadad Rezakhani, "Sasanian Empire," in the Encyclopaedia of Empires, ed. J. Mackenzie, Wiley-Blackwell, 2016
- Memory and Identity in Sasanian Persia: Sacred History and the Historiography of Ancient Iran, IB Tauris, forthcoming
فهرست کتب ترجمه شده به فارسی[ویرایش]
- سقوط ساسانیان، فاتحان خارجی، مقاومت داخلی و تصویر پایان جهان، انتشارات تاریخ ایران، ۱۳۸۳. ترجمه منصوره (نظام مافی) اتحادیه، فرحناز امیرخانی، ویرایش روزبه زرینکوب
- تاریخ و فرهنگ ساسانی. انتشارات ققنوس، ۱۳۸۷. ترجمه مهرداد قدرت دیزجی
- شاهنشاهی ساسانی. انتشارات ققنوس، ۱۳۸۸. ترجمه مرتضی ثاقبفر
- شهرستانهای ایرانشهر (نوشتهای به زبان فارسی میانه دربارهٔ تاریخ، حماسه و جغرافیای باستانی ایران). انتشارات توس، ۱۳۸۸. ترجمهٔ شهرام جلیلیان
- دریایی، تورج. ساسانیان. ترجمهٔ شهناز اعتمادی. تهران: انتشارات توس، 1392. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۱۵-۷۲۹-۶.
- کوروش بزرگ، گردآوری توسط تورج دریایی، ترجمه آذردخت جلیلیان، انتشارات توس، چاپ 1392
- دریایی، تورج. گزارش شطرنج و نهش نیو اردشیر. ترجمهٔ شهرام جلیلیان. تهران: انتشارات توس، ۱۳۹۲. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۱۵-۷۳۳-۳.
- دریایی، تورج. شاهنشاهی ایران، پیروزی عربها و فرجامشناختی زردشتی. ترجمهٔ شهرام جلیلیان. تهران: انتشارات توس، ۱۳۹۲. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۱۵-۷۳۷-۱.
- دریایی، تورج. امپراتوری ساسانی. ترجمهٔ خشایار بهاری. تهران: نشر فرزان روز، 1392. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۲۱-۳۸۸-۶.
منابع[ویرایش]
- ↑ «گفتوگو با تورج دريايي، استاد تاريخ ايران دانشگاه كاليفرنيا». روزنامه اعتماد. ۱۳۹۲/۹/۱۲. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در 7/28/2014. بازبینیشده در 7/28/2014.
- ↑ «گفتوگو با تورج دريايي، استاد تاريخ ايران دانشگاه كاليفرنيا». روزنامه اعتماد. ۱۳۹۲/۹/۱۲. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در 7/28/2014. بازبینیشده در 7/28/2014.
- ↑ Touraj Daryaee. Sasanian Persia. I.B.Tauris & Co Ltd, 2009. page IV. ISBN ISBN 978-1-85043-898-4.
- «ایران در زمان ساسانیان»، برنده جایزه انجمن بریتانیایی مطالعات خاورمیانه، تارنمای رادیو فردا، بازیابی در ۴ دسامبر ۲۰۱۰
- جایزه انجمن پژوهشهای خاورمیانه، تارنمای رادیو زمانه، بازیابی در ۴ دسامبر ۲۰۱۰
پیوند به بیرون[ویرایش]
- سایت رسمی تورج دریایی
- مصاحبه تورج دریایی با روزنامه اعتماد ملی، شماره ۵۰۴ به تاریخ ۱۷/۸/۸۶، صفحه ۸ (تپق)
- گفتگوی علی دهباشی با تورج دریایی در سایت کتابنامه
- باستانگرایی ابداع ساسانیان بود، انديشه ايرانشهري در گفتوگو با تورج دريايي استاد تاريخ ايران باستان در دانشگاه كاليفرنيا
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ تورج دریایی موجود است. |