سده

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو

سَده یا قَرن یکای زمان و برابر است با ۱۰۰ سال و ۱۰ دهه و یک‌دهم هزاره.

سال یکم هر سده آغاز آن سده است؛ بنابراین، سدهٔ بیستم از آغازِ سال ۱۹۰۱ تا پایانِ سال ۲۰۰۰ ادامه داشت.

در تاریخ‌نویسی، برای نمونه، سال ۱۶۰۰ را در سدهٔ شانزدهم، و سال ۱۶۰۱ را در سدهٔ هفدهم ذکر می‌کنند.

آغاز سده‌شماری با سالِ ۱ آغاز می‌شود.

ریشه‌شناسی[ویرایش]

بنا به دیدگاه احمد سمیعی گیلانی، نشاندن «سده» به جای «قرن» در زبان فارسی، فقط به دلیل سره‌نویسی است. [۱]

سده‌های میلادی[ویرایش]

هزاره سده
۹ پ‌م: ۹۰ پ‌م ۸۹ پ‌م ۸۸ پ‌م ۸۷ پ‌م ۸۶ پ‌م ۸۵ پ‌م ۸۴ پ‌م ۸۳ پ‌م ۸۲ پ‌م ۸۱ پ‌م
۸ پ‌م: ۸۰ پ‌م ۷۹ پ‌م ۷۸ پ‌م ۷۷ پ‌م ۷۶ پ‌م ۷۵ پ‌م ۷۴ پ‌م ۷۳ پ‌م ۷۲ پ‌م ۷۱ پ‌م
۷ پ‌م: ۷۰ پ‌م ۶۹ پ‌م ۶۸ پ‌م ۶۷ پ‌م ۶۶ پ‌م ۶۵ پ‌م ۶۴ پ‌م ۶۳ پ‌م ۶۲ پ‌م ۶۱ پ‌م
۶ پ‌م: ۶۰ پ‌م ۵۹ پ‌م ۵۸ پ‌م ۵۷ پ‌م ۵۶ پ‌م ۵۵ پ‌م ۵۴ پ‌م ۵۳ پ‌م ۵۲ پ‌م ۵۱ پ‌م
۵ پ‌م: ۵۰ پ‌م ۴۹ پ‌م ۴۸ پ‌م ۴۷ پ‌م ۴۶ پ‌م ۴۵ پ‌م ۴۴ پ‌م ۴۳ پ‌م ۴۲ پ‌م ۴۱ پ‌م
۴ پ‌م: ۴۰ پ‌م ۳۹ پ‌م ۳۸ پ‌م ۳۷ پ‌م ۳۶ پ‌م ۳۵ پ‌م ۳۴ پ‌م ۳۳ پ‌م ۳۲ پ‌م ۳۱ پ‌م
۳ پ‌م: ۳۰ پ‌م ۲۹ پ‌م ۲۸ پ‌م ۲۷ پ‌م ۲۶ پ‌م ۲۵ پ‌م ۲۴ پ‌م ۲۳ پ‌م ۲۲ پ‌م ۲۱ پ‌م
۲ پ‌م: ۲۰ پ‌م ۱۹ پ‌م ۱۸ پ‌م ۱۷ پ‌م ۱۶ پ‌م ۱۵ پ‌م ۱۴ پ‌م ۱۳ پ‌م ۱۲ پ‌م ۱۱ پ‌م
۱ پ‌م: ۱۰ پ‌م ۹ پ‌م ۸ پ‌م ۷ پ‌م ۶ پ‌م ۵ پ‌م ۴ پ‌م ۳ پ‌م ۲ پ‌م ۱ پ‌م
۱:   ۱   ۲   ۳   ۴   ۵   ۶   ۷   ۸   ۹ ۱۰
۲: ۱۱ ۱۲ ۱۳ ۱۴ ۱۵ ۱۶ ۱۷ ۱۸ ۱۹ ۲۰
۳: ۲۱ ۲۲ ۲۳ ۲۴ ۲۵ ۲۶ ۲۷ ۲۸ ۲۹ ۳۰
۴: ۳۱ ۳۲ ۳۳ ۳۴ ۳۵ ۳۶ ۳۷ ۳۸ ۳۹ ۴۰

سده‌های خورشیدی[ویرایش]

هزاره سده
هزاره ۴ (پیش از هجری خورشیدی): ۴۰ پ‌ه ۳۹ پ‌ه ۳۸ پ‌ه ۳۷ پ‌ه ۳۶ پ‌ه ۳۵ پ‌ه ۳۴ پ‌ه ۳۳ پ‌ه ۳۲ پ‌ه ۳۱ پ‌ه
هزاره ۳ (پیش از هجری خورشیدی): ۳۰ پ‌ه ۲۹ پ‌ه ۲۸ پ‌ه ۲۷ پ‌ه ۲۶ پ‌ه ۲۵ پ‌ه ۲۴ پ‌ه ۲۳ پ‌ه ۲۲ پ‌ه ۲۱ پ‌ه
هزاره 2 (پیش از هجری خورشیدی): ۲۰ پ‌ه ۱۹ پ‌ه ۱۸ پ‌ه ۱۷ پ‌ه ۱۶ پ‌ه ۱۵ پ‌ه ۱۴ پ‌ه ۱۳ پ‌ه ۱۲ پ‌ه ۱۱ پ‌ه
هزاره 1 (پیش از هجری خورشیدی): ۱۰ پ‌ه 9 پ‌ه 8 پ‌ه 7 پ‌ه 6 پ‌ه 5 پ‌ه 4 پ‌ه 3 پ‌ه 2 پ‌ه 1 پ‌ه
هزاره ۱ (خورشیدی)

:

  ۱   ۲   ۳   ۴   ۵   ۶   ۷   ۸   ۹   ۱۰
هزاره ۲ (خورشیدی)

:

۱۱ ۱۲ ۱۳ ۱۴ ۱۵ 16 17 18 19 20
هزاره 3 (خورشیدی)

:

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
هزاره 4 (خورشیدی)

:

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

سده‌های قمری[ویرایش]

هزاره سده
هزاره ۴ (پیش از هجری قمری): ۴۰ پ‌ه ۳۹ پ‌ه ۳۸ پ‌ه ۳۷ پ‌ه ۳۶ پ‌ه ۳۵ پ‌ه ۳۴ پ‌ه ۳۳ پ‌ه ۳۲ پ‌ه ۳۱ پ‌ه
هزاره ۳ (پیش از هجری قمری): ۳۰ پ‌ه ۲۹ پ‌ه ۲۸ پ‌ه ۲۷ پ‌ه ۲۶ پ‌ه ۲۵ پ‌ه ۲۴ پ‌ه ۲۳ پ‌ه ۲۲ پ‌ه ۲۱ پ‌ه
هزاره 2 (پیش از هجری قمری): ۲۰ پ‌ه ۱۹ پ‌ه ۱۸ پ‌ه ۱۷ پ‌ه ۱۶ پ‌ه ۱۵ پ‌ه ۱۴ پ‌ه ۱۳ پ‌ه ۱۲ پ‌ه ۱۱ پ‌ه
هزاره ۱ (پیش از هجری قمری): ۱۰ پ‌ه 9 پ‌ه 8 پ‌ه 7 پ‌ه 6 پ‌ه 5 پ‌ه 4 پ‌ه 3 پ‌ه 2 پ‌ه 1 پ‌ه
هزاره ۱ (قمری)

:

  ۱   ۲   ۳   ۴   ۵   ۶   ۷   ۸   ۹   ۱۰
هزاره ۲ (قمری)

:

۱۱ ۱۲ ۱۳ ۱۴ ۱۵ ۱۶ 17 18 19 20
هزاره 3 (قمری)

:

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
هزاره 4 (قمری)

:

31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

منابع[ویرایش]

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیای هلندی (بازیابی ۱۱ اکتبر ۲۰۱۵)
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیای انگلیسی (بازیابی ۴ سپتامبر ۲۰۱۳)