کلیسای کاتولیک

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از کاتولیک)
پرش به: ناوبری، جستجو


کلیسای کاتولیک روم یا کلیسای کاتولیک رومی یا کلیسای کاتولیک یکی از سه شاخهٔ اصلیِ مسیحیت است. کلیسای کاتولیک با بیش از یک میلیارد و نیم نفر پیرو در سرتاسر جهان، بزرگ‌ترین شاخه از کلیسای مسیحی محسوب می‌شود.[۱] در راس این کلیسا اسقف رم قرار دارد که با نام پاپ شناخته می‌شود. دکترین این کلیسا بر اعتقاد نامه نیقیه استوار است. این کلیسا میان هفت آیین اصلی کلیسا موسوم به هفت راز مقدس تمایز قائل است و به همگی این هفت آیین باور دارد.
هم‌اکنون یکی از مهم‌ترین آموزه‌های کلیسای کاتولیک، بنای یک کلیسای راستین است که بنای آن را عیسی نهاده است.[۲] تمامی اسقفان کلیسای کاتولیک خود را خلیفه رسولان عیسی و همچنین خود را جانشین پطرس می‌دانند.

کلیسای کاتولیک اهداف خود را بر «گسترش انجیل عیسی مسیح، مدیریت کلیسا از طریق حاکمیت دینی و اعمال خیریه» تعریف می‌کند.[۳] کلیسای کاتولیک هم‌چنین برنامه‌های اجتماعی و مؤسسات خیریهٔ مسیحی را نیز اداره می‌کند، ازجمله مدارس، دانشگاه‌ها، بیمارستان‌ها، پناهگاه‌ها و صومعه‌ها که به تبلیغ مسیحیت و کلیسای کاتولیک می‌پردازند، و هم‌چنین به افراد نیازمند، خدمات رفاهی می‌رسانند.[۴] هم‌اکنون دولت‌شهر واتیکان در درون شهر رم در کشور ایتالیا جای دارد.

تاریخ کلیسای کاتولیک[ویرایش]

دین مسیحیت بر اساس آموزه‌های عیسی، که در سده نخست میلادی در منطقه یهودیه به موعظه و پند و اندرز اهالی آنجا می‌پرداخت، استوار است اما دین مسیحیت با توجه بر شکنجه پیروان آن از سوی امپراتوری روم در امپراتوری که پرستش چند خدایی و یا به اصطلاح پاگانیسم رواج داشت، گسترش یافت تا اینکه پس از گرویدن کنستانتین یکم پادشاه روم به دین مسیحت، پس از گذر مدتی در سال ۳۱۳ میلادی وی بر طبق اعلام فرمانی موسوم به فرمان میلان، دین رسمی امپراتوری روم را مسیحیت اعلام کرد.
در سال ۳۲۵ میلادی، قانونی به نام اعتقادنامه ایمان نیقیه مصوب شورای نیقیه به تصویب رسید که این اعتقادنامه اساس دین مسیحیت گردید و امروزه تمامی مسیحیان (به استثنای کلیسای شرق) به آن باور دارند.

مقام پاپ[ویرایش]

نوشتار اصلی: پاپ

مطابق اعتقاد کاتولیک‌ها کسی که به‌عنوان پاپ انتخاب می‌شود، ادامه‌دهندهٔ راه پطرس است. پطرس رسول دومین و بزرگ‌ترین شاگرد مسیح است که عیسی او را برای هدایت کلیسا معرفی کرد. فردی که در این جایگاه قرار می‌گیرد نام جدیدی، برگرفته از نام یکی از قدیسان بر خود می‌گذارد. ازاین‌رو، کاردینال «یوزف راتسینگر» از زمانی که در جایگاه ۲۶۵مین رهبر کاتولیک‌های جهان قرار گرفت، «بندیکت شانزدهم» خوانده شد.[۵]

واتیکان[ویرایش]

نوشتار اصلی: واتیکان

واتیکان محل اقامت پاپ، رهبر کاتولیک‌های جهان و مرکز کلیسای کاتولیک است. واتیکان با مساحتی در حدود ۴۴ هکتار، کوچک‌ترین کشور دنیا و با جمعیتی در حدود ۸۰۰ نفر، کم‌جمعیت‌ترین کشور مستقل دنیا محسوب می‌شود.[۶][۷][۸]

پاپ به‌عنوان والامقام‌ترین فرد در کلیسای کاتولیک، رهبری و سرپرستی کشور واتیکان را بر عهده دارد. با این همه موضع‌گیری‌های پاپ در پیوند با مسائل جهان که از طریق پیام‌ها، نامه‌های سرگشاده یا در موعظه‌ها و سخنرانی‌های او اعلام می‌شود که به جایگاه مذهبی او ارتباط دارد.[۵]

از سال ۱۹۸۱ میلادی، دربار واتیکان برای خاتمه‌دادن به حدس و گمان‌ها درمورد میزان ثروت و درآمد کلیسا، حساب‌های مالی خود را منتشر می‌کند.[۹] کلیسای کاتولیک همچنین دارای سیستم قضایی جهت برخورد با تخلفات اداری روحانیون است که به «دادگاه تریبیونال واتیکان» مشهور است.[۱۰]

مواضع و باورها[ویرایش]

در عالم مسیحیت معمولاً در نقاشی‌های کشیده شده از قدیسین، هاله‌ای از نور قرار دارد.
آموزه‌های کلیسای کاتولیک نظریه تکامل در مورد پیدایش انسان را رد نمی‌کند، اما بر روایت آفرینش در انجیل تأکید دارد.
نقاشی: آفرینش آدم اثر میکل آنژ.

«تثلیث» یکی از اعتقادات بنیادین مسیحیت است. قرائت کلیسای کاتولیک روم از تثلیث، چنین تعریف شده‌است: «تثلیث واحد است».[۱۱]

«اعتراف به گناهان» و «طلب استغفار» نزد کشیش در کلیسای کاتولیک، آیینی مقدس شمرده می‌شود.[۱۲]

«تجرد کشیشان» و «ممنوعیت انتصاب زنان به عنوان کشیش» از جمله آموزه‌های بنیادین کلیسای کاتولیک عنوان می‌شوند.[۱۳]

کلیسای کاتولیک باور به «قدیس» دارد. برای قدیس معرفی‌کردن فردی در کلیسای کاتولیک، باید معجزه‌ای از فرد مورد نظر، به کلیسا اثبات شود.[۱۴][۱۵]

آموزه‌های کلیسای کاتولیک نظریه تکامل در مورد پیدایش انسان را رد نمی‌کند، اما بر روایت آفرینش در انجیل تأکید دارد.[۱۶]

کلیسای کاتولیک رویکردی مخالف با استفاده از کاندوم جهت نزدیکی جنسی دارد؛ اما استفاده از آن را در شرایطی خاص از جمله در مواقعی چون استفاده توسط روسپی‌ها برای جلوگیری از گسترش بیماری ایدز را موجه و جایز می‌داند.[۱۷] کلیسای کاتولیک معتقد است که «پایبندی به روابط زناشویی و خودداری از روابط جنسی پیش از ازدواج بهترین راه جلوگیری از گسترش ویروس اچ‌آی‌وی است».[۱۸] ویروس اچ‌آی‌وی عامل بیماری ایدز شناخته شده‌است.

کلیسای کاتولیک به «حق زندگی» باور دارد و آموزه‌ها و اصول اعتقادی کلیسای کاتولیک در مخالف با عمل «سقط جنین» است.[۱۹]

این کلیسا همچنین درهای خود را بروی زوج‌های همجنس‌گرا یا کسانی که بدون ازدواج باهم زندگی می‌کنند یا افراد مطلقه‌ای که دوباره ازدواج کرده‌اند، بسته است.[۲۰]

کلیسای کاتولیک رسماً در سال ۱۹۶۵ میلادی، اصل اعتقادی قدیمی در الهیات کاتولیک، مبنی بر اینکه «یهودیان جمعاً گناه مصلوب‌شدن عیسی مسیح را بر شانه دارند» را مطرود اعلام کرد. این اصل منجر به قرن‌ها آزار و اذیت یهودیان در جوامع مسیحی شده بود.[۲۱]

در کلیساهای کاتولیک رومی و ارتدوکس شرقی این باور وجود دارد که فاسد نشدن جسد به شکل معمول آن، نشانه «تقدس» است.[۲۲]

تاریخ کلیسا[ویرایش]

کلیسای کاتولیک در شکل‌گیری جنبش رنسانس در اروپا و دوران گذار از سده‌های میانه به دوران جدید، نقش مهمی را ایفا کرد.
کشیش‌های مسیحی در دوران موسوم به «قرون وسطی» به «تفتیش عقاید» در محکمه‌های بازجویی دینی روی آورده بودند.
در نقاشی، کشیش‌ها مراسم شکنجه مردی را که متهم به همجنس‌گرایی شده‌است قبل از اعدام وی نظارت و صحنه‌گردانی می‌کنند.

کلیسای کاتولیک هیچ نیروی سیاسی یا پادشاهی را هم‌مرتبه با خود نمی‌دانست، از این روی سلطه سیاسی و اجتماعی خود را در کنار حاکمیت دینی تحکیم کرد و دوره‌ای جدید از تمدن اروپا به نام قرون وسطی را شکل داد. کلیسای کاتولیک خود را تنها مرجع اعطای «مقام قدیسی» به انسان‌ها می‌داند.[۲۳]

«انکیزیسیون» و یا محکمه‌های بازجویی دینی و دادگاه‌های تفتیش عقاید[۲۴] در سده سیزدهم میلادی توسط پاپ گرگوری نهم بنیان نهاده شد[۲۵] و در طول جنگ‌های مذهبی میان پروتستان‌ها و کاتولیک‌ها در سده‌های شانزدهم و هفدهم میلادی به شدت فعال بود و با تکیه بر قدرت حکومت دینی از قرائت خاص کلیسای کاتولیک دفاع می‌کرد و به سرکوب و آزار سایر قرائات از مسیحیت می‌پرداخت.[۲۶]

در اکتبر ۲۰۱۱ میلادی، پاپ بندیکت شانزدهم، رهبر مسیحیان کاتولیک جهان، نسبت به استفاده از زور و جنگ برای ترویج مسیحیت در سده‌های گذشته، «انتقاد و اظهار شرم» کرد. او با اشاره به خشونت‌هایی که در تاریخ برای ترویج مسیحیت رخ داده است گفت: «ما این را با شرم بزرگی تأیید می‌کنیم؛ ولی کاملاً واضح است که این سوء استفاده از ایمان مسیحی بوده است، چیزی که به وضوح با ذات واقعی آن در تضاد است».[۲۷]

جستارهای وابسته[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. "Vatican statistics report church growth remains steady worldwide". National Catholic Reporter. 2 May 2015. Retrieved 1 July 2015. 
  2. "Vatican congregation reaffirms truth, oneness of Catholic Church". Catholic News Service. Retrieved 17 March 2012. 
  3. Barry, pp. 50–51.
  4. Barry, pp. 98–99.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ سفر پاپ به آلمان و بحث جدایی دین از حکومت، دویچه‌وِلِهٔ فارسی
  6. Holy See (Vatican City)”. CIA — The World Factbook ed.  Retrieved on 2007-02-22.
  7. Vatican City State. . Vatican City Government.  Retrieved on 2007-11-28.
  8. The Principality of Sealand is generally classified as a micronation, not as an Independence sovereign state.
  9. تضعیف ارزش دلار از درآمد واتیکان کم کرد، بی‌بی‌سی فارسی
  10. رسوایی جنسی کلیسا: پاپ بندیکت ۴۰۰ کشیش را خلع لباس کرده بود، بی‌بی‌سی فارسی
  11. McGrath, pp. 4–6
  12. «کاتولیک‌ها به کشیش‌ها اعتراف کنند نه برنامه‌های تلفن همراه»، بی‌بی‌سی فارسی
  13. پاپ بندیکت: کشیش‌های مخالف آموزه‌های کلیسا تحمل نخواهند شد، بی‌بی‌سی فارسی
  14. ژان پل دوم یک گام به قدیسی نزدیک شد، بی‌بی‌سی فارسی
  15. تبرک پاپ ژان پل دوم و سیاست قدیس‌شدن، بی‌بی‌سی فارسی
  16. پاپ: اگر انسان صرفاً محصول تکامل بود، زندگی بی‌معنی بود، بی‌بی‌سی فارسی
  17. استقبال از اظهارات پاپ در مورد اجازه مشروط استفاده از کاندوم، بی‌بی‌سی فارسی
  18. موضع پاپ در مورد کاندوم جنجال آفرید، بی‌بی‌سی فارسی
  19. تلاش واتیکان و سازمان راهبه‌های آمریکایی برای تفاهم، بی‌بی‌سی فارسی
  20. درخواست از پاپ برای اصلاحات در کلیسای کاتولیک، بی‌بی‌سی فارسی
  21. «همه یهودیان برای مصلوب شدن عیسی مسیح قابل سرزنش نیستند»، بی‌بی‌سی فارسی
  22. جسدهای مومیایی؛ آخرین تلاش برای «بقای رهبران»، بی‌بی‌سی فارسی
  23. دولت‌مردان جادوگر وسقوط گفتمان سیاسی در ایران، بی‌بی‌سی فارسی
  24. احمد کسروی، انکیزیسیون در ایران، ۱۳۲۶ ماهنامهٔ باهماد آزادگان
  25. سکولاریزم سیاسی، علیه یا له دین؟، سکولاریسم نو
  26. اعترافات گالیله، شعور انسان در محکمه، بی‌بی‌سی فارسی
  27. ۱۱ عذرخواهی در سال ۲۰۱۱، بی‌بی‌سی فارسی