زبان‌های اغوز

     مناطقی که در آنها به زبان ترکی آذربایجانی سخن گفته می‌شود.      مناطقی که در آنها به زبان ترکی استانبولی سخن گفته می‌شود.      مناطقی که در آنها به زبان ترکمنی سخن گفته می‌شود.      مناطقی که در آنها به زبان سالار سخن گفته می‌شود.

زبان‌های اوغوز شاخه اصلی خانواده زبان‌های ترکی می‌باشد که حدوداً ۱۱۰ میلیون نفر در جهان به این زبان سخن می‌گویند. محدوده تکلم این زبان از بالکان تا بالتیک است. اوغوز در ترکی قدیمی به معنی عدد سی می‌باشد.

ویژگیهای زبان‌شناسی

زبان‌های اوغوز ویژگیهای مشترکی دارند که زبان‌شناسان از روی این ویژگیها این زبانها را در یک رده قرار می‌دهند. برخی از این ویژگیها با دیگر زبان‌های ترکی مشترکند اما برخی به زبان‌های اوغوز اختصاص دارند.

رده‌بندی

زبانهای اوغوز بصورت عمده به سه بخش اصلی تقسیم می‌گردند؛ این رده‌بندی بر پایه جغرافیا و ویژگیهای مشترک زبانها است:

گروههای غربی اوغوز بصورت زیر می‌باشد:

• آذربایجانی که شامل انواع زبانهای آذربایجانی است.
• استانبولی که شامل زبان ترکی استانبولی، زبان ترکی قبرسی، زبان ترکی عثمانی، زبان گاگاوز و زبان ترکی گاگاوز بالکانی است.
• ترکمنی که شامل زبان ترکمنی، زبان ترکی خراسانی و بخش اوغوز زبان ازبکی است.

همچنین گروههای ترک زبان دیگر شامل:

• گروه جنوب شرقی که شامل زبانهای درون ایران (زبان قشقایی، زبان سنقری یا سونقوری) و (زبان ترکی افشاری) می‌گردد.
• دو زبان تاتاری کریمه و زبان اوروم گرچه از لحاظ تاریخی جز زبان قبچاق هستند اما آنقدر تحت نفوذ زبانهای اوغوز قرار گرفته‌اند که بسختی تشخیص داده می‌شود که آنها اوغوز هستند یا قبچاق.

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Oghuz languages»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۲۳ مرداد ۱۳۸۹).