بهرام یکم
بهرام یکم | |
---|---|
شاهنشاه ساسانی | |
سکهای از بهرام یکم
|
|
دوران | ۲۷۳ میلادی - ۲۷۶ میلادی |
مرگ | ۲۷۶ میلادی |
پیش از | هرمز یکم |
پس از | بهرام دوم |
پدر | شاپور یکم |
مادر | گوردزاد |
فرزندان | بهرام دوم هرمز |
دین | زرتشتی |
بهرام یکم یا وهرام یکم چهارمین شاه ساسانی و فرزند شاپور یکم است. از ۲۷۳ تا سال ۲۷۶ میلادی، بعد از برادر خود، هرمز یکم، بهعنوان شاهنشاه ایران سلطنت کرد.
او برای به پادشاهی رسیدن، از پشتیبانی کرتیر موبد، سود برده بود. عجز و ضعف بهرام یکم که او را، در دست موبد کرتیر، دشمن مانی و اعوانش، چون بازیچهای کرده بود، میبایست سبب شده باشد که مانی برای نجات جان خویش از بابل بیرون آمده باشد. با وجود این چنانکه از روایات مانویان برمیآید در نیمهٔ راه وی را از ادامهٔ سفر بازداشتهاند و به بابل عودت دادهاند. اگر روایت منقول از نوح زاتگ که مترجم مانی بود و تا آخرین لحظهٔ حیات در کنار او قرار داشت درست باشد، شاه مانی را پیش خواند و با او سخنان تند گفت و به حبس او فرمان داد. از همین روایت برمیآید که در این ملاقات کرتیر موبد هم، با شاه همراه بودهاست و پیداست که کرتیر در مجالس خصوصی شاه نیز غالباً در کنار وی بودهاست. بدینگونه، پادشاه سستعنصر، سرانجام مانی را به دست مخالفان سپردهاست.[۱] به دستور این شاه، مانی را گرفتند. و بعد از رفتارهای خشونتآمیز در «۱۸ بهمن ۲۷۶ میلادی»[۲] در زندان کشتند و سرش را در گندیشاپور برای تماشای مردم، به تیری آویختند.[۱][۳]
در روزگار او زنوبیا (زینب)، شاهبانوی تدمر (پالمیرا، واقع در سوریه کنونی)، برای فرار از فشار روم از ایران یاری خواست. بهرام سیاست غلطی در پیش گرفت. بدین صورت که سپاه اندکی روانه کرد و در نتیجه هم تدمر بدست رومیان افتاد و هم اورلیان (آئورلیان)، امپراتور روم از مداخلهٔ ایران رنجید و بقصد کینهجوئی، مردم آلان را بر آن داشت که از طرف قفقاز به ایران بتازند ولی اورلیان در سال (۲۷۴ میلادی)، در اثر شورش سربازان خویش کشته شد و بلایی که همراه او رسیده بود، بهخیر گذشت. اندکی بعد بهرام نیز درگذشت.[۴]
در شاهنامه ذکر او تحت نام بهرامِ اورمزد آمدهاست.
پانویس[ویرایش]
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ بهرام یکم موجود است. |
منابع[ویرایش]
- مشیرالدوله پیرنیا، حسن. تاریخ باستانی ایران. تهران: انتشارات دنیای کتاب، ۱۳۶۲.
- عبدالحسین، زرین کوب. تاریخ مردم ایران. تهران: انتشارات امیر کبیر، ۱۳۶۴.
- CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1 iranicaonline.org
پادشاه پیشین: هرمز یکم |
بهرام یکم شاهنشاه ایران ۲۷۳ – ۲۷۶ میلادی |
جانشین: بهرام دوم |
|
این یک مقالهٔ خرد پیرامون تاریخ است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |