بوکو حرام
مختصات: ۱۰°۱۸.۹۵′ شمالی ۹°۵۰.۶۵′ شرقی / ۱۰.۳۱۵۸۳° شمالی ۹.۸۴۴۱۷° شرقی
بوکو حرام | |
---|---|
شرکتکننده در جنگ داخلی شریعت نیجریه | |
فعالیت | ۲۰۰۱–تا به امروز |
ایدئولوژی | اسلامگرایی سنی جهادگرایی سلفی بنیادگرایی اسلامی |
رهبران | ابوبکر شکائو † دن حاجیا (اسیر) عبا † اَبتچا فلاتری † ممدو باما † محمد یوسف † |
ناحیهٔ عملیاتها |
شمال نیجریه، شمال کامرون، جنوب نیجر، چاد |
متحدان | انصارو القاعده در شبه جزیره مغرب اسلامی |
مخالفان | نیجریه نیروی وظیفه مشترک غیرنظامی (CJTF) کامرون چاد نیجر |
نبردها/جنگها | جنگ شریعت نیجریه خشونت فرقهای نیجریه |
بوکو حَرام (به زبان هوسه به معنی تحصیل غربی حرام است) با نام رسمی (به عربی: جماعة اهل السنة للدعوة و الجهاد) یک گروه شورشی و جهادی اسلامی در شمال نیجریه است که خواستار تعطیلی تمامی مدارس نوین و تحمیل شریعت اسلامی بر تمامی ۳۶ ایالت نیجریه است. این گروه که در نیجر، چاد و شمال کامرون نیز فعال است در سال ۲۰۰۲ تأسیس شده و پیشتر با شبکه القاعده ارتباط داشت اما در مارس ۲۰۱۵ با ابوبکر بغدادی بیعت کرد و نام خود را به ولایت غرب آفریقای دولت اسلامی تغییر داد.
قوانین شریعت اسلامی از سال ۲۰۰۰ میلادی در شمال نیجریه اجرا میشود ولی شورشیان اسلامی از جمله گروه خودخوانده طالبان نیجریه و گروه «بوکو حرام» خواهان اجرای قوانین اسلامی در سراسر نیجریه هستند. درگیریهای مسلمانان تندرو با دولت نیجریه در ایالتهای کانو، بورنو و یوبه در شمال نیجریه در ماه ژوئیه سال ۲۰۰۹ صدها کشته برجای گذاشت.[۱]
گروه بوکو حرام در سال ۲۰۰۲ توسط محمد یوسف در مایدوگوری بنیانگذاری شد و در سال ۲۰۰۴ به کاما در ایالت یوبه نقل مکان کرد. این گروه در آنجا پایگاهی به نام «افغانستان» بر پا کردهاست. محمد یوسف بهشدت با دموکراسی، آموزشِ سکولار و دانش مخالف بود. او سلفیست و به شدت تحت تأثیر نظرات ابن تیمیه است. آرای ابن تیمیه مبنای نظریِ مکتب سلفی است. محمد یوسف حتی کروی بودن زمین را هم زیر سؤال برده است. با کشته شدن وی در سال ۲۰۰۹، فرد دیگری به نام ابوبکر شکائو رهبر این گروه شده است. این گروه تاکنون با حملات متعددی به بانکها و رستورانها و فروشگاههای بزرگ دست به کشتارهای بیرحمانهای زده است.[۲][۳]
در ۷ فوریه ۲۰۱۵ (۱۹ بهمن ۱۳۹۳) پنج کشور درگیر جنگ با گروه تروریستی بوکوحرام (نیجریه، چاد، کامرون، نیجر، و بنین) در بیانیه پایانی نشست مشترک خود متعهد شدند برای مبارزه با این گروه تروریستی ۸ هزار و ۷۰۰ تن نیرو تشکیل دهند. این پنج کشور آفریقایی که در یاوندی پایتخت کامرون نشست ضد بوکوحرام برگزار کردند، هر کدام سهمی از این نیروها را تأمین خواهند کرد. این نیرو شامل نفرات نظامی، امنیتی و غیرنظامی خواهد بود.[۴]
در اسفند ۱۳۹۳ ابوبکر شکائو، رهبر گروه بوکوحرام با انتشار پیامی صوتی در اینترنت به طور رسمی بیعت خود را با ابوبکر البغدادی، خلیفه خودخوانده دولت اسلامی (داعش) اعلام کرد.[۵][۶]
محتویات
وجه تسمیه[ویرایش]
این گروه نام رسمی خود را «جماعت اهل سنت برای دعوت و جهاد» نهاده است.[۷][۸] بوکو حرام به معنی «آموزش غربی حرام» است.[۹][۱۰][۱۱]
شرح عملیات[ویرایش]
کشتار در روستای ایزگه[ویرایش]
سناتور علی ندوم، از ایالت بورنو، به بیبیسی گفته است: «بر اساس اطلاعاتی که از ایزگه دریافت کردهام، تا به حال ۱۰۶ نفر از جمله یک زن مسن توسط مهاجمان که گمان میرود مردان مسلح بوکو حرام باشند، کشته شدهاند.»[۱۲][۱۳] به گفته شاهدان در این حمله مهاجمان ابتدا مردان را در دستههای مختلف جمع کردند و به ضرب گلوله یا با سلاح سرد کشتند و سپس خانه به خانه رفته و به کشتار خود ادامه دادند.[۱۴] ابوبکر عثمان، یکی از ساکنان این روستا در تماس تلفنی با رویترز گفته است: «اکنون که در حال حرفزدن با شما هستم، هنوز اجساد قربانیان در خیابانها دراز به دراز افتاده است. ما بدون به خاک سپردن آنها فرار کردیم، زیرا میترسیدیم تروریستها هنوز داخل بوتهها و سبزه-زارها در کمین باشند».[۱۵]
کشتار در روستای مایدوگوری و ماینوک[ویرایش]
گروه بوکوحرام در حمله به مناطقی در شمال شرق نیجریه بیش از ۷۵ نفر را به قتل رساندند. همچنین مهاجمان کل روستای ماینوک در حدود ۵۰ کیلومتری غرب شهر مایدوگوری را ویران کردند. یک شاهد عینی حمله را چنین تشریح کرد: «آنها شروع به تیراندازی به هر سو کردند و همه خانههای روستا را به آتش کشیدند.» پیشتر دو بمب در یک ناحیه پرجمعیت مایدوگوری منفجر شد – شهری که بوکو حرام اغلب آنجا را هدف گرفته. اولین بمب در یک کامیون حامل الوار جاسازی شده بود. وقتی مردم برای نجات قربانیان میکوشیدند بمب دیگری منفجر شد. در زمان حادثه بسیاری از مردم در یک سالن در آن نزدیکی مشغول تماشای یک بازی فوتبال بودند. در آن نزدیکی همچنین یک مهمانی عروسی درحال برگزاری بود. بسیاری از کشتهها کودک بودند.[۱۶]
ربودن ۲۷۶ دختر دانش آموز[ویرایش]
این گروه در آوریل ۲۰۱۴ اقدام به ربودن ۲۷۶ دختر دانش آموز از منطقه شبوک در ایالت بورنو کرد. این دختران ۱۶ تا ۱۸ ساله از یک مدرسه شبانهروزی در شمال شرقی نیجریه ربوده شدند. گفته میشود حدود ۵۰ تن از این دختران پس از ربوده شدن موفق به فرار شدهاند.[۱۷] دو هفته پس از آن ابوبکر شیکاو رهبر این گروه تروریستی در یک نوار ویدیویی ضبط شده اعلام کرد این دانش آموزان را به عنوان برده معامله میکند. وی صراحتاً اعلام کرد این دختران در بازار بردهها فروخته میشوند و یا با زور به ازدواج مردان درمی آیند. وی همچنین گفت که خودش با دو تن از این دختران که یکی ۱۲ ساله و دیگری ۹ ساله است ازدواج میکند. وی دمکراسی و آموزشهای غربی و تحصیل دختران را مورد حمله قرار داد و گفت این دانش آموزان را ربوده زیرا تحت آموزشهای غربی قرار داشتند.[۱۸] همچنین گزارشهایی منتشر شده که نشان میدهد برخی از این دختران با قیمتی حدود ۱۲ دلار در کشورهای همسایه در مرز چاد و در کامرون به فروش رسیدهاند.[۱۹] در همان روز انتشار ویدئوی رهبر گروه، هشت دختر دیگر نیز در روستای و ارابه در ایالت بورنو ربوده شدند، دختران ربوده شده بین ۱۲ تا ۱۵ سال داشتند.[۲۰]
- در آمریکا
در آمریکا فشار برای یافتن دختران چنان بالا گرفت که نمایندگان دولت آمریکا اعلام کردند که به دولت نیجریه برای پیدا کردن این دانشآموزان یاری خواهند رساند. برای یافتن تروریستهای بوکوحرام، بیش از هرچیز به اطلاعات سرویسهای مخفی آمریکا امید بسته شد. دفتر ریاست جمهوری آمریکا گفت که در سطح سیاسی و نظامی با این موضوع برخورد خواهد کرد، اما به هیچ عنوان نیروی نظامی به نیجریه نخواهد فرستاد و احتمالاً به ارتش نیجریه در عملیات نجات دختران ربوده شده کمک خواهد شد.[۲۱]
- کارزار توییتری
در ۸ مه (۱۸ اردیبهشت) کارزار توییتری نیز در حمایت از دانشآموزان دختر ربودهشده تشکیل شد، که اقبالی جهانی یافت. این کمپین که در یک روز بیش از یک میلیون بار توییت شد، حمایت میشل اوباما، همسر باراک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده و ملاله یوسفزی، فعال پاکستانی را نیز در پی داشت. هزاران نفر از مردم شهرهای مختلف جهان که تحت تأثیر این کمپین قرار گرفتند به سوی سفارت نیجریه، از جمله در آفریقای جنوبی، لندن و نیویورک راهپیمایی کردند و خواستار شدت عمل برای یافتن و نجات این دختران شدند. میشل اوباما گفت: «دعاهای ما همراه دختران ربودهشده نیجریهای و خانوادههای آنهاست. زمان آن رسیده که دختران ما را بازگردانید.»[۲۲]
کشتار بیش از ۲۰۰ تن[ویرایش]
شبهنظامیان افراط گرای مسلمان بوکوحرام در ۱۶ اردیبهشت ۹۳ (۶ مه ۲۰۱۴) در نیجریه به روستای «گامبورو» در شمال شرق این کشور حمله کردند و دستکم ۲۰۰ نفر از اهالی این روستا را به قتل رساندند و صدها خانه را به آتش کشیدند. قربانیان به ضرب گلوله، در پی حمله یا در پی آتشسوزی خانههایشان کشته شدند. گفته شد که ۱۶ مأمور پلیس نیز در میان کشتگان این کشتار بودند. همچنین مهاجمان در حمله خود بزرگترین بازار روستا را با تمام کالاهای آن که برای صادرات آماده شده بودند آتش زدند.[۲۳]
حمله به روستایی در بورنو[ویرایش]
در روستایی در ایالات بورنو در نیجریه بین ۹۳ تا ۱۰۶ نفر از ساکنان آن را کشته شدهاند. گمان میرود این کشتار، کار نیروهای شبهنظامی «بوکوحرام» باشد. یکی از نجاتیافتگان این حمله به خبرگزاری فرانسه گفته است که حملهکنندگان «خانه به خانه» مردم را بیرون کشیدهاند. به گفته او پیکارجویان با شش کامیون و چند موتور وارد روستا شدهاند، لباس نظامی به تن داشتهاند و همه مردان روستا را در یک محل جمع کردهاند و سپس «دست به کشتار آنها زدند».[۲۴]
حمله انتحاری علیه تماشاگران جام جهانی در نیجریه[ویرایش]
در جریان جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل و همزمان با آغاز بازی تیم ملی این کشور در مقابل آرژانتین، یک مهاجم انتحاری اقدام به انفجار بمبی در میان جمعیت کرد که دست کم باعث کشته شدن ۷ نفر و مجروح شدن ۱۵ تن شد.[۲۵]
حمله خونبار به یک بازارچه در نیجریه[ویرایش]
حمله شبهنظامیان گروه بوکوحرام به یک بازارچه روستایی در شمالشرقی نیجریه حداقل ۳۶ کشته بر جا گذاشته است. سیزده نفر از کشتهشدگان از اعضای بوکوحرام بودند. خبرگزاری رویترز به نقل از منابع امنیتی نوشته است که حداقل ۲۳ غیرنظامی و ۱۳ عضو بوکوحرام در حمله این گروه به ماینوک کشته شدند. به گفته این منابع، تعدادی از شبهنظامیان نیز مجروح شدهاند و نیروهای امنیتی در حال تعقیب آنها هستند. به گفته شاهدان عینی حمله بوکوحرام به بازارچه ماینوک با فرار گسترده مردم و نظامیان همراه بود و تعدادی از مردم در اثر برخورد با خودروهای در حال فرار جان خود را از دست دادند.[۲۶]
اعلام خلافت اسلامی[ویرایش]
سرکرده بوکوحرام در شمال نیجریه خلافت اسلامی اعلام کرده است و اعلام داشته که یکی از شهرهای نیجریه متعلق به بوکوحرام است. این ادعا از سوی مقامات نیجریهای رد شده است. مقامات نیجریهای اظهار داشتهاند که در تمامیت ارضی نیجریه خللی وارد نشده است.[۲۷]
تشابه بوکوحرام و داعش[ویرایش]
رهبر گروه بوکوحرام با انتشار پیامی صوتی در اینترنت به طور رسمی بیعت خود را با ابوبکر البغدادی، خلیفه خودخوانده دولت اسلامی (داعش) اعلام کرده است، اگرچه پیش از آن نیز نشانههای روشنی از همکاری این دو گروه با یکدیگر مشاهده میشد.[۵][۶]
همسنجی اقدامهای داعش در عراق و بوکوحرام در نیجریه آشکار میکند شیوه دهشت افکنی این ۲ گروه شباهتهای بسیاری به هم دارد. حتی هر ۲ گروه، وحشی گریهای یکدیگر را در ربایش و کشتن افراد تأیید میکنند. در زمینه اقدامهای وحشیانه و جنایتهای تندروانه نیز میان این ۲ گروه شباهتهایی وجود دارد. در شرایطی که گروه بوکوحرام برخی از روستاهای مسیحی نشین را در نیجریه آتش زد و با ۲۰۰ دختر ربوده شده همانند بردگان رفتار کرد، داعش هم صدها تن از اقلیتهای ایزدی و مسیحی شهر «موصل» در عراق را سر برید و زنان و دختران را به بردگی گرفت. همچنین در شرایطی که عناصر گروه داعش دهها نفر و از جمله «جیمز فولی» خبرنگار آمریکایی را سر بریدند عناصر مسلح گروه بوکوحرام نیز دستکم ۲۰۰ نفر از ساکنان منطقه «غوزا» در ایالت بورنو در شمال شرق نیجریه را به طرز فجیعی به قتل رساندند. همچنین بوکوحرام با الگوبرداری از اقدام داعش در سرزمین عراق و شام، دوم شهریور در نیجریه اعلام خلافت اسلامی کرد. از این رو به نظر میرسد از نظر پایههای فکری، گرایشهای اعتقادی، اهداف، راهبردها و شیوههای اجرایی میان داعش و بوکوحرام شباهتهای بسیاری وجود دارد.[۲۸]
منابع مالی[ویرایش]
تجارت عاج فیل، یکی از مهمترین منبع مالی بوکوحرام و الشباب است. عاج در کشور مبدأ، کیلویی صد دلار به واسطهها فروخته میشود، اما زمانی که به چین یا تایلند میرسد کیلویی ۲۱۰۰ دلار قیمت پیدا میکند.[۲۹]
پانویس[ویرایش]
- ↑ بیبیسی فارسی، ۲۷ ژوئیه ۲۰۰۹–۵ مرداد ۱۳۸۸.
- ↑ «درس و مشق حرام است؛ پس در آتش بسوزید!».
- ↑ «با گروه «بوکو حرام» آشنا شوید».
- ↑ توافق پنج کشور آفریقایی برای جنگ با بوکوحرام خبرگزاری انتخاب
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ "رهبر بوکوحرام با داعش بیعت کرد"، انتخاب، 7 اسفند 1393
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ بیعة جماعة اهل السنة للدعوة و الجهاد لأمیر المومنین أبو بکر البغدادی
- ↑ Ogaga Ifowodo (April 13, 2013). "Nigeria: Boko Haram's Two-State Solution to Nigeria". AllAfrica.com.
- ↑ David Cook (September 26, 2011). "The Rise of Boko Haram in Nigeria". United States Military Academy.
- ↑ «'Boko Haram' doesn't really mean 'Western education is a sin'». CSmonitor.
- ↑ «Boko Haram is battle for 2015, says Chukwumerije».
- ↑ ««پیکارجویان بوکو حرام» دهها نفر را در روستایی در نیجریه کشتند». دویچهوله فارسی، ۱۳۹۲/۱۱/۲۸. بازبینیشده در 5/8/2014.
- ↑ «کشتار ۱۰۰ نفر در نیجریه 'توسط بوکو حرام'». بیبیسی فارسی، 27 بهمن 1392. بازبینیشده در 3/7/2014.
- ↑ «بیش از ۱۰۰ نفر در حمله شبهنظامیان بوکوحرام کشته شدند». ایلنا، 1392-11-28. بازبینیشده در 5/8/2014.
- ↑ «انتقاد یکی از سناتورهای نیجریه از ناتوانی ارتش و دولت در مقابله با بوکو حرام». بیبیسی فارسی، 24 فوریه 2014. بازبینیشده در 5/8/2014.
- ↑ «کشتار جمعی نیروهای بوکو حرام در شمال شرق نیجریه». رادیوزمانه، ۲۸ بهمن ۱۳۹۲. بازبینیشده در 5/8/2014.
- ↑ «Attacks kill dozens in area of Nigeria targeted by Boko Haram». Guardian، 2 March 2014. بازبینیشده در 3/7/2014.
- ↑ http://www.jamejamonline.ir/NewsPreview/1480336006134171865
- ↑ گروه تروریستی بوکو حرام دختران ربوده شده در نیجریه را میفروشد خبرگزاری انتخاب
- ↑ http://www.jamejamonline.ir/newspreview/1481703446234911501
- ↑ هشت دختر دیگر در نیجریه ربوده شدند بیبیسی فارسی
- ↑ آمریکا برای نجات دختران ربوده شده در نیجریه وارد عمل میشود دویچهوله فارسی
- ↑ حمایت میشل اوباما و یک میلیون نفر از کمپین آزادی دختران نیجریهای دویچهوله فارسی
- ↑ تروریستهای بوکوحرام ۲۰۰ روستایی را در نیجریه به قتل رساندند دویچهوله فارسی
- ↑ ««پیکارجویان بوکو حرام» دهها نفر را در روستایی در نیجریه کشتند». رادیو فردا، ۱۳۹۲/۱۱/۲۸. بازبینیشده در 5/8/2014.
- ↑ SB. «حمله انتحاری علیه تماشاگران جام جهانی فوتبال در نیجریه». SN. دویچه وله فارسی. ۱۸٫۰۶٫۲۰۱۴. بازبینیشده در ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۴.
- ↑ حمله خونبار بوکوحرام به یک بازارچه در نیجریه
- ↑ «بوکوحرام هم در شمال نیجریه خلافت اسلامی اعلام کرد». بخش فارسی دویچه وله. بازبینیشده در ۲۵ اوت ۲۰۱۴.
- ↑ تشابه بوکوحرام و داعش ، خبرگزاری جمهوری اسلامی - ایرنا (IRNA)
- ↑ عاج فیل، 'منبع مالی بوکوحرام و الشباب' بیبیسی فارسی، ۳ فروردین ۱۳۹۴
پیوند به بیرون[ویرایش]
- الجزیره انگلیسی، ۲۷ ژوئیه ۲۰۰۹.
|
- بوکو حرام
- داعش در نیجریه
- بنیانگذاریهای ۲۰۰۲ (میلادی) در نیجریه
- ضدمسیحیت
- مناقشههای مربوط به اسلام
- اسلامگرایی در نیجریه
- گروههای اسلامگرا
- گروههای جهادی
- سازمانهای شناختهشده به عنوان تروریست توسط استرالیا
- سازمانهای شناختهشده به عنوان تروریست در آفریقا
- شورش در نیجریه
- سازمانهای مذهبی بنیانگذاریشده در ۲۰۰۲ (میلادی)
- روشنفکرستیزی
- کودکربایی
- آزار توسط مسلمانان