شیبانیان

شیبانیان Shayboniylar
تاسیس انحلال	۱۵۰۰ ۱۵۹۹
حکومت
• خان	محمد شیبانی (۱۵۱۰-۱۵۰۰) کوچکونجی (۱۵۳۰-۱۵۱۰) ابوسعید (۱۵۳۳-۱۵۳۰) عبیدالله (۱۵۳۹-۱۵۳۳) عبدالله اول (۱۵۴۰-۱۵۳۹) عبداللطیف (۱۵۵۱-۱۵۴۰) نوروز احمد (۱۵۵۵-۱۵۵۱) پیر محمد اول (۱۵۶۰-۱۵۵۵) اسکندر (۱۵۸۳-۱۵۶۰) عبدالله دوم (۱۵۹۸-۱۵۵۵) عبدالمؤمن (۱۵۹۸-۱۵۹۸) پیر محمد دوم (۱۵۹۸-۱۵۹۸)

شیبانیان (به ازبکی: Shayboniylar) حکومت پادشاهی ازبکان بود که توسط شیبک خان در فرارود بنیانگذاری شد. قسمت عمده از قبایل شیبانی که در ناحیهٔ تیومن سکونت داشتند تحت سرکردگی محمد شیبانی به ماوراءالنهر کوچ کردند و امرای تیموری را از بین بردند و دولت ازبکان را تأسیس نمودند.

این دولت که خانات بخارا و خانات خیوه شاخه‌هایی از آن بودند تا تصرف این قسمت بتوسط روسها وجود داشتند. ازبکان تحت امر چند سلسله بر ماوراءالنهر تسلط داشتند، و از آن جمله امرای شیبانی است که در تمام قرن یازدهم هجری این خطه را تحت حکومت خود داشتند، ولی خوارزم را خانان این ناحیه که نیز اولاد شیبان بودند و خراسان را صفویه از تحت حکومت ایشان بیرون بردند.

این سلسله را امرای هشترخان منقرض کردند.

امیران

اسامی افراد این شعبه از شیبانیان از این قرار است:

• محمد شیبانی جلوس ۹۰۶ ه‍. ق. / ۱۵۰۰ م.
• کوچکونجی جلوس ۹۱۶ ه‍. ق. / ۱۵۱۰ م.
• ابوسعید جلوس ۹۳۷ ه‍. ق. / ۱۵۳۰ م.
• عبیدالله جلوس ۹۴۰ ه‍. ق. / ۱۵۳۳ م.
• عبدالله اول جلوس ۹۴۶ ه‍. ق. / ۱۵۳۹ م.
• عبداللطیف جلوس ۹۴۷ ه‍. ق. / ۱۵۴۰ م.
• نوروز احمد جلوس ۹۵۹ ه‍. ق. / ۱۵۵۱ م.
• پیر محمد اول جلوس ۹۶۳ ه‍. ق. / ۱۵۵۵ م.
• اسکندر جلوس ۹۶۸ ه‍. ق. / ۱۵۶۰ م.
• عبدالله دوم جلوس ۹۹۱ ه‍. ق. / ۱۵۸۳ م.
• عبدالمؤمن شیبانی جلوس ۱۰۰۶ ه‍. ق. / ۱۵۹۸ م.
• پیر محمد دوم جلوس ۱۰۰۷ ه‍. ق. / ۱۵۹۹ م.

منابع

• طبقات سلاطین اسلام، لین‌پول، ترجمهٔ عباس اقبال.
• غفاری‌فرد، عباسقلی، تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوران صفویه، سازمان سمت، ۱۳۸۱.