نراق

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
نراق
Naraq.jpg
کشور  ایران
استان مرکزی
شهرستان دلیجان
بخش مرکزی
سال شهرشدن ۱۳۳۹
مردم
جمعیت ۳۲۰۰
جغرافیای طبیعی
مساحت ۷۰ کیلومتر مربع
ارتفاع از سطح دریا ۲۱۵۰ متر
آب‌وهوا
میانگین بارش سالانه ۲۰۰ میلی‌متر
اطلاعات شهری
شهردار محمود مرادی
ره‌آورد جوز قند، نبات، آجیل حلوا شکری
پیش‌شماره تلفنی ۰۸۶۶۴۴۶
وبگاه http://www.naragh.ir/

نَراق شهری در نزديكي شهرستان دلیجان واقع در استان مرکزی ایران می‌باشد. این شهر حدفاصل شهرهای قم، کاشان و دلیجان می‌باشد و از مناطق کوهستانی و سردسیر می‌باشد. نراق از سال ۱۳۳۹ به بعد با تأسیس شهرداری، از نظر تقسیمات کشوری، شهر محسوب می‌شود. غار چال‌نخجیر در نزدیکی این شهر قرار دارد.

موقعیت جغرافیایی[ویرایش]

این شهر از طرف شمال به کوه ال و از سوی شرق در ۱۸ کیلومتری به شهر دلیجان و از طرف جنوب به روستای سینقان راه دارد.

آب‌انبار‌های شهر نراق یکی از شاهکارهای معماری دوره قاجار هستند. این آب‌انبارها در هر سه محله نراق یعنی محله بالا، محله پائین و محله بازار دیده می‌شوند.

نامگذاری[ویرایش]

در مورد نام نراق گروهی بر این باورند که نام نراق از ستاره‌ای گرفته شده‌است و گروهی دیگر معتقدند که نراق به معنای «نر» یا «نره» که به معنای برآمدگی و بلندی زمین است. شاید به لحاظ اینکه سلطان‌آباد (اراک) را به نام عراق می‌شناختند و شهر نراق در بلندترین نقطه عراق عجم قرار داشت آن را «نر عراق» یا «نره عراق» نام نهادند و به مرور زمان، «نر عراق» در اثر ساده‌سازی به «نراق» تغییر نام یافت.

پیشینه[ویرایش]

نراق از قدمت تاریخی بالایی برخوردار است. برخی مورخان، تاریخ شکل‌گیری این شهر را قبل از اسلام می‌دانند و معتقدند در ابتدا ۱۷ روستای در مجاورت هم در این ناحیه وجود داشته است که اهالی آنها به دین مجوس و گبر بوده‌اند. نراق امروزی در دوره‌های پس از ورود اسلام به ایران و توسط شخصی ملقب به ریش‌بلند که سمت کدخدایی داشته، در مکان نراق سفلی احداث شده است.

بناهای تاریخی[ویرایش]

  • مسجد جامع نراق در سال ۱۲۴۳ هجری قمری و در زمان فتحعلی‌شاه ساخته شده است. در ورودی مسجد از جنس چوب گردو کنده‌کاری‌شده است. محراب مسجد با کاشی‌های رنگی و طرح‌های اسلیمی تشکیل شده است که زیبایی خاصی به بنا می‌بخشد.
  • بازار نراق معروف به بازار شمس‌السلطنه، از آثار تاریخی زیبای نراق محسوب می‌شود که قدمت آن به سده ۱۳ هجری فمری باز می‌گردد. دیوارهای بازار از جنس آجر و سقف آن، ضربی آجری است. در حجره‌ها از جنس چوب کنده‌کاری شده می‌باشد. در طبقه فوقانی بازار، اتاق‌هایی برای استراحت کاروانیان ساخته شده بوده.
  • آب‌انبار حاج مهدی نراقی در سال ۱۲۶۴ هجری قمری ساخته شده.
  • یخچال موجود در شمال نراق، آسیاب آبی و بادگیرهای نراق از جمله یادگارهای تاریخی با قدمت ۱۰۰ تا ۲۰۰ ساله است.

سوغات نراق[ویرایش]

«جوزغند» شیرینی محلی شهر نراق است که تهیه آن ۱۵ روز زمان می‌برد و به گران‌ترین شیرینی محلی ایرانی برای سوغات معروف است. فرهنگ «معین» یکی از معانی تعریف‌شده برای جوزغند را «جوز» شفتالوی خشک‌شده و «غند»، «آگند» یا «آکند» یعنی افکندن آورده است. جوزغند از میوه‌ای به نام «اَلگ» که هم‌خانواده هلو است ساخته می‌شود و طعم ترش و شیرین دارد. ساخت «جوزغند» اساساً یک کار گروهی در بین خانم‌های نراقی است و برای درست کردن این شیرینی میوه را پوست می‌کنند تا سه روز در پشت بام آفتاب بخورد و خشک شود، سپس هسته آن را خارج می‌کنند و یک روز دیگر در آفتاب می‌ماند، بعد داخل این میوه را با مواد مخلوط تشکیل‌شده از مغز بادام، شکر، هل، مغز هسته زردآلو و خاک قند پر می‌کنند. به نظر می‌رسد در گذشته‌های دورتر، محدودیت‌های زمان جنگ، افراد را مجبور می‌کرده دست به ساخت چنین محصولاتی بزنند چرا که این ماده غذایی نیاز به گرم کردن نداشت، فضای زیادی را اشغال نمی‌کرد و کالری بسیار بالایی از خود آزاد می‌کرد، ضمن اینکه فاسد نمی‌شد و می‌توان آن را تا مدتهای طولانی خارج از یخچال نگه داشت.[۱]

شهاب سنگ نراق[ویرایش]

درساعت ۱۸:۳۰ روز ۲۸ مردادماه ۱۳۵۳ یک شهاب‌سنگ ۲٫۷ کیلوگرمی در نراق به زمین افتاد. این شهاب‌سنگ بر روی سقف آزمایشگاه دبیرستان معصومی نراق سقوط کرد و حفره ای با قطر تقریبی نود سانتی متر به وجودآورد،که البته در این رخداد کسی آسیب ندید.[۲][۳]

نگارخانه[ویرایش]

بادگيرهاي نراق
کوه «اُل»

منابع[ویرایش]

  • داود نعیمی. «فصل سوم: دیدنی‌های باستانی و دینی». در افتخارآفرینان استان مرکزی. چاپ اول. کومه، ۱۳۸۵. ۸۸ و ۸۹. شابک ‎۹۶۴-۲۵۹۸-۰۹-۴. 

پیوند به بیرون[ویرایش]