بناب
| بناب | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | آذربایجان شرقی |
| شهرستان | بناب |
| بخش | مرکزی |
| مردم | |
| جمعیت | ۷۹٬۸۹۴ نفر (سال ۱۳۹۰)[۱] |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا | ۱۲۹۰ متر[۳] |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | مقصود کفشنوچی |
| ره‌آورد | انگور، خیار، خشکبار، کباب سنتی[۲] |
| پیش‌شماره تلفنی | ۰۴۱ |
| وبگاه | فرمانداری بناب |
بُناب یکی از شهرهای مهم و بزرگ استان آذربایجان شرقی و مرکز اداری شهرستان بناب است. این شهر در کنار رودخانهٔ صوفی‌چای و در دامنهٔ جنوبی کوه سهند گسترده شده‌است. بناب با داشتن ۷۹٬۸۹۴ نفر جمعیت و ۷۷۵ کیلومتر مربع مساحت در سال ۱۳۹۰ خورشیدی، ششمین شهر بزرگ و پرجمعیت استان شمار می‌رود. این شهر در ۱۲۰ کیلومتری جنوب غربی استان واقع شده‌است؛ و از سال ۹۳ طرح ایجاد منطقه ویژه اقتصادی به تصویب دولت رسید.
پیشینهٔ آثار تاریخی کشف‌شده در ارتفاعات جنوبی گورستان‌های قره قشون به سده‌های هشتم و نهم هجری می‌رسد و نشانگر رونق و آبادانی بناب در عصر صفویان است.[۲] امروزه ساکنان شهر بناب به زبان ترکی آذربایجانی سخن گفته و پیرو دین اسلام و مذهب شیعهٔ دوازده‌امامی هستند.
محتویات
پیشینه[ویرایش]
بر پایه نشانه‌ها و آثار شناخته شده در شهر بناب، قدمت تاریخ و تمدن این شهر به شش هزار سال پیش می‌رسد. وضعیت جغرافیائی منطقه و آثار به دست آمده از کاوش‌های محلی نیز با توصیفات شهر تاریخی شیز انطباق دارد. آثار به دست آمده از حفاری‌های قره تپه گزاوشت و قیزلار قلعه سی (قلعه دختران) که یکی از نود و سه تپه باستانی می‌باشند و همچنین وجود سی و شش غار مربوط به یکدیگر (معماری صخره‌ای صور) که نشانگر زندگی‌های دسته جمعی در دوران ماقبل تاریخ است. همچنین کشف آثار قدیمی مانند ظروف سفالین، فلزی و نشانه‌های تمدن شهری تا عمق چند متری زمین، این سابقه طولانی را تأئید می‌کند.
نام گذاری[ویرایش]
در لغتنامهٔ دهخدا، فرهنگ فارسی معین،[۴] و فرهنگ عمید[۵] واژهٔ بناب به معنی «قعر آب» و «ته آب» آمده است؛ لغتنامهٔ دهخدا دو توضیح دارد که یکی می‌گوید آنجایی که جریان آب در آن به پایان رسد، و دیگری می‌گوید آغاز و منبع آب.[۶]
آب و هوا[ویرایش]
![[نشان]](/web/20160818100536/https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} |
این بخش نیازمند گسترش است. |
 آب و هوای بناب |
|||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ژانویه | فوریه | مارس | آوریل | مـــــه | ژوئـن | ژوئیـه | اوت | سپتامبر | اکتبـر | نوامبر | دسامبر | سـال | |
| گرم‌ترین C° |
۱۳٫۷ | ۱۵٫۶ | ۲۵٫۲ | ۳۰٫۲ | ۳۱٫۰ | ۳۶٫۶ | ۳۹٫۲ | ۴۰٫۰ | ۳۶٫۴ | ۳۰٫۶ | ۲۴٫۰ | ۱۹٫۸ | ۴۰٫۰ |
| میانگین گرم‌ترین‌ها C° |
۵٫۱ | ۷٫۴ | ۱۳٫۷ | ۱۸٫۷ | ۲۳٫۹ | ۳۰٫۰ | ۳۳٫۶ | ۳۳٫۹ | ۲۹٫۵ | ۲۲٫۸ | ۱۲٫۷ | ۷٫۱ | ۱۹٫۹ |
| میانگین سردترین‌ها C° |
-۳٫۹ | -۳٫۲ | ۱٫۰ | ۶٫۳ | ۹٫۸ | ۱۴٫۳ | ۱۹٫۷ | ۱۹٫۱ | ۱۳٫۴ | ۷٫۸ | ۱٫۳ | -۲٫۳ | ۶٫۹ |
| سردترین C° |
-۱۶٫۰ | -۱۶٫۸ | -۱۲٫۵ | -۵٫۶ | ۱٫۶ | ۶٫۴ | ۱۱٫۴ | ۱۰٫۰ | ۵٫۶ | -۳٫۲ | -۸٫۶ | -۱۳٫۴ | -۱۶٫۸ |
| بارش mm |
۳۰٫۵ | ۱۷٫۱ | ۲۹٫۵ | ۶۸٫۸ | ۲۵٫۹ | ۴٫۳ | ۵٫۱ | ۰٫۶ | ۰٫۸ | ۶٫۰ | ۳۵٫۹ | ۲۶٫۴ | ۲۵۰٫۹
|
| منبع: سازمان هواشناسی کشور (۱۹۹۹–۲۰۰۵)[۳][پیوند مرده] | |||||||||||||
بناب از دیدگاه صنعتی[ویرایش]
بناب با توجه به موقعیت جغرافیایی و پتانسیل‌های گوناگونی که دارد، پیشرفت چشمگیری از لحاظ صنعت داشته و اکنون یکی از قطب‌های صنعتی شمال غرب کشور می‌باشد. از جملهٔ عواملی که در این امر تأثیر داشته‌اند می‌توان به وجود نیروگاه حرارتی تولید برق با توان تولید بالا (نیروگاه سهند بناب) در این شهر اشاره کرد که در مواردی برق مورد نیاز برخی کارخانه جات پر مصرف مانند نیروگاه حرارتی سهند بناب را به صورت مستقیم تأمین می‌کند.
مراکز علمی و دانشگاهی و حوزوی[ویرایش]
- دانشگاه بناب
- دانشگاه آزاد اسلامی (با درجهٔ بسیار بزرگ)
- دانشگاه پیام نور واحد بناب
- دانشگاه علمی کاربردی بناب
- دانشگاه امام صادق بناب
- مجتمع آموزش عالی وزارت نیرو
- حوزه علمیه ولیعصر بناب
- مجتمع آموزش فنی حرفه‌ای
- پژوهشکدهٔ لیزر و اپتیک
آثار تاریخی[ویرایش]
بناب دارای ۲۵ اثر تاریخی ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران است که از این میان، ۸ اثر مورد حفاظت قرار گرفته‌است. از مهم‌ترین آثار تاریخی این شهر می‌توان به مسجد مهرآباد، حمام مهرآباد و مسجد میدان (گزاوش) اشاره کرد. برخی از آثار تاریخی بناب عبارتند از:[۲][۷]
- پل پنج‌چشمه
- حصار تدافعی شهر (که آخرین قسمت باقی‌مانده آن به تازگی تخریب گردید)
- حمام تاریخی حاج فتح الله حاجی بدلی که به عنوان اولین حمام عمومی بناب تأسیس شد
- حمام تاریخی مهرآباد (موزهٔ مردم‌شناسی بناب)
- حمام مخروبه حاج تقی در بازار مسگران
- خانهٔ تاریخی حاج‌علی بزاز
- خانهٔ تاریخی خسروشاهی
- خانهٔ تاریخی شیخ قاضی سیف‌العلما
- خانهٔ تاریخی نیک‌پی
- قیزلار قالاسی
- گورستان تاریخی زوارق
- مسجداسماعیل‌بیگ
- مسجد جامع گزاوش
- مسجد جامع مهرآباد
- مسجد گوی
- تپه تاریخی قره تپه
- معماری صخره‌ای صور
- معماری روستای توته‌خانه
- راسته‌بازار
بناب از دیدگاه ورزشی[ویرایش]
از جملهٔ پتانسیل‌های ورزشی می‌توان به دارا بودن انواع زمین و پیست‌های ورزشی اشاره کرد، مانند سالن ورزشی سرپوشیدهٔ به منظور برگزاری مسابقات والیبال، فوتسال، بسکتبال و... می‌باشد، یا مانند زمین برگزاری مسابقات والیبال ساحلی و یا مانند پیست برگزاری مسابقات موتور سواری و سوارکاری.[نیازمند منبع]
از جمله مسابقات ورزشی انجام شده در این شهرستان:
- مسابقات والیبال ساحلی قهرمانی کشور
- مسابقات فوتبال قهرمانی نوجوانان کشور
- مسابقات پینگ پنگ کشوری
- مسابقات موتور کراس در پیست موتور سواری بناب
بناب شهر دوچرخه[ویرایش]
این شهرستان به شهر دوچرخه ایران معروف می‌باشد و هر ساله همایش بزرگ دوچرخه سواری با حضور بیش از۳۰۰۰۰ دوچرخه سوار برگزار شده و در آخر به قید قرعه جوایزی نیز اهدا می‌گردد. بنیان‌گذار این همایش، رئیس تربیت بدنی وقت بناب در سال ۱۳۷۵، آقای حاج محمد میرزادوست، شهردار سابق بناب می‌باشد.
سوغات[ویرایش]
از جملهٔ صنایع دستی بناب می‌توان به طراحی روی قالی، قالی‌بافی، قلم‌زنی روی مس و منبت‌کاری اشاره کرد. همچنین انگور و خیار و پیازاز مهم‌ترین محصولات کشاورزی این شهر به‌شمار می‌روند. خشکبار و کباب سنتی بناب نیز شهرت جهانی یافته‌است. از سوغات بناب می‌توان به دوشاب بناب، حلواهای بناب از جمله ساری حلوا، بزرک حلوا و نخودلی حلوا و نیز صنایع دستی مختلف و نیز انواع شیرینی‌جات بناب مانند نقل و باقلوا و ...[۲]
جستارهای وابسته[ویرایش]
پیوند به بیرون[ویرایش]
 |
ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای بناب دارد. |
- وبگاه فرمانداری بناب
- وبگاه شهرداری بناب
- وبگاه شورای اسلامی شهربناب
- وبگاه خبری تحلیلی شهرستان بناب
منابع[ویرایش]
- ↑ «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰». معاونت برنامه ریزی استانداری خراسان جنوبی (به نقل از مرکز آمار ایران)، ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲. بازبینی‌شده در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ «بناب». سازمان کار و امور اجتماعی استان آذربایجان شرقی. بازبینی‌شده در ۳۰ آوریل ۲۰۱۰.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ «آب و هوای بناب». سازمان هواشناسی کشور. بازبینی‌شده در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۱.
- ↑ «بناب». فرهنگ فارسی معین. بازبینی‌شده در ۲۳ آبان ۱۳۹۳.
- ↑ «بناب». واژه یاب، فرهنگ عمید. بازبینی‌شده در ۲۳ آبان ۱۳۹۳.
- ↑ «بناب». لغتنامهٔ دهخدا. بازبینی‌شده در ۲۳ آبان ۱۳۹۳.
- ↑ صدرایی، علی. باستان‌شناختی منطقهٔ بناب. تهران: انتشارات گنجینهٔ هنر، ۱۳۸۴.
|
||||||||||
|
||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||
