حدود شرعی

حدود بخشی از قوانین کیفری اسلام است که مجازات آن در برابر کارهای خلاف عفت و اخلاق اعمال می‌شود و کیفر ثابت و مشخص دارد. موضوع اجرای حدود در زمان غیبت امام عصر، یک بحث جدی فقهی است که اقوال مختلفی دربارهٔ آن وجود دارد. از طرفی برخی فقها، قائل به اجرای مطلق حدود شرعی در زمان غیبت هستند و عده‌ای دیگر نیز معتقدند که حدود در زمان غیبت جاری نمی‌شود و صرفاً باید به دست امام معصوم اجرا شود.

جرایم مستوجب حد

در قانون مجازات اسلامی، تخلفاتی که موجب حدود می‌شود، نام برده شده‌اند:

• زنا: آمیزش جنسی زن و مرد بدون ازدواج
• لواط: آمیزش جنسی مقعدی دو مرد
• مساحقه: آلت‌مالی دو زن
• قذف: نسبت دادن ناروای زنا یا لواط به شخصی با لفظ صریح
• ارتداد: خارج شدن از اسلام
• شرب خمر: نوشیدن مشروبات الکلی یا آبجو.
• سرقت: دزدی بیش از ربع دینار.
• قطع طریق: راهزنی

زنا

حد زنا در اسلام، صد ضربه شلاق است. چنان‌چه زنا، از زنان و مردان همسردار سرزند، زنای محصن نامیده می‌شود و حد آن مجازات سنگسار است. در قرآن، به مجازات سنگسار اشاره‌ای نشده‌است؛ اما در احادیث به تواتر ذکر شده‌است. کیفر تنها در صورتی اعمال می‌شود که زنا با اقرار زناکننده یا با شهادت چهار شاهد مرد یا سه مرد و دو زن، اثبات شود. در فقه شیعه، اگر زن بی‌شوهری باردار شود مورد حد قرار نمی‌گیرد؛ اما در برخی مذاهب اهل‌سنت بارداری زن بی‌شوهر می‌تواند بینه زنا محسوب شود و زن مورد محاکمه قرار می‌گیرد. کیفر پیرمرد و پیرزن همسردار که مرتکب زنا شوند، ابتدا تازیانه خوردن و سپس سنگسار است.

لواط

در قرآن، کیفر لواط معین نگردیده‌است. چنان‌چه هر دو مرد که مرتکب لواط شده‌اند، بالغ و عاقل باشند، حکمشان اعدام‌است؛ خواه مجرد و خواه همسردار، خواه مسلمان یا کافر باشند. نحوهٔ اعدام برای لواط، در فقه شیعه، یکی از موارد زیر است:

• زدن گردن با شمشیر
• پرتاب کردن وی از کوه بلند در حالی که دست‌ها و پاهایش با طناب بسته شده باشد.
• سوزاندن وی در آتش.
• سنگسار کردن وی.
• خراب کردن دیوار بر سر وی.

مساحقه

مساحقه (رابطهٔ جنسی از طریق آلت تناسلی) میان دو زن، کیفر ۱۰۰ ضربه تازیانه را برای آن‌ها به همراه خواهد داشت. در صورت تکرار این عمل و اجرای حد به دنبال آن، در مرتبه چهارم اعدام می‌شوند.

قذف

قذف به معنی نسبت دادن بی‌عفتی به مرد یا زن است، که موجب تعزیر و مجازات خواهد بود. حد نسبت ناروا، ۸۰ تازیانه‌است. در صورت تکرار نسبت ناروا، در مرتبه چهارم، حکمش اعدام است.

شرب خمر

کسی که مشروبات الکلی بنوشد، حد وی ۸۰ ضربه تازیانه‌است، خواه مرد باشد یا زن. در صورت تکرار شرابخواری و اجرای حد، در مرتبه سوم اعدام می‌شود.

سرقت

در فقه شیعه، حد سرقت در مرتبه اول قطع چهار انگشت از مفصل اصلی دست راست است؛ اما در فقه اهل‌سنت، یک دست قطع می‌شود. در فقه شیعه، حد تنها وقتی اجرا می‌شود که دزد بالغ، عاقل و مختار باشد و برای رفع اضطرار سرقت نکرده باشد. در فقه شیعه، چنان‌چه دزد دوباره دزدی کند، پای چپش را از زیر قبه پا قطع می‌کنند و اگر بار سوم دزدی کند، به حبس ابد محکوم می‌شود تا در زندان بمیرد؛ و اگر بار چهارم، در زندان دزدی کند، اعدام می‌شود.

ارتداد

ارتداد خارج شدن از اسلام است. اگر شخص بالغ، عاقل و مختار، از دین اسلام برگردد؛ از وی خواسته می‌شود که توبه کند و به اسلام برگردد وگرنه اگر مرد باشد اعدام می‌شود و اگر زن باشد حبس ابد شده و در زمان نمازهای پنجگانه شلاقش می‌زنند، و در معیشت و آب و غذا و لباس آن‌قدر بر او سخت می‌گیرند تا توبه کند.

منابع

• روح‌الله خمینی. تحریرالوسیله. چاپ اول. اعتماد الکاظمی، ۱۳۶۳. 
• بهرام تاجانی. قانون مدنی. چاپ دوم. تهران: لاهیجی، ۱۳۸۵. ۱۸۹. 
• بهرام تاجانی. قانون مجازات اسلامی. چاپ دوم. تهران: لاهیجی، ۱۳۸۵. ۱۸۹. 

پیوند به بیرون

• هدف اسلام پاک‌کردن جامعه است، نه اجرای حدود