سعودی آرامکو

سعودی آرامکو

نوع	نفت و گاز
بنا نهاده	۱۹۳۳
دفتر مرکزی	ظهران، عربستان سعودی
محدودهٔ فعالیت	عربستان سعودی
مدیر عامل	امین حسن الناصر
رئیس هیئت مدیره	خالد الفالح
محصولات	نفت خام گاز طبیعی صنایع پتروشیمی
درآمد	۳۱۱ $ میلیارد دلار (۲۰۱۲)
کارکنان	۶۰٫۰۰۰ نفر (۲۰۱۴)
وب‌گاه	www.saudiaramco.com

دفتر مرکزی شرکت آرامکو در شهر ظهران

سعودی آرامکو، (به عربی: أرامكو السعودية) شرکت ملی نفت عربستان سعودی است، که تحت تملک دولت مرکزی عربستان می‌باشد و در سال ۲۰۰۵ ارزش بازار آن، معادل ۷۸۱ $ میلیارد دلار برآورد شد. این شرکت، از لحاظ مالکیت ذخایر (نفت و گاز) به‌عنوان یکی از با ارزش‌ترین شرکت‌های جهان محسوب می‌شود.

شرکت سعودی آرامکو در بین کمپانی‌های نفتی، بالاترین سطح تولید را دارد، همچنین دارای بالاترین حجم ذخایر نفتی اثبات شده می‌باشد. دفتر مرکزی شرکت سعودی آرامکو، در شهر ظهران، عربستان سعودی قرار دارد. تعداد کارمندان و کارگران این شرکت در سال ۲۰۰۱ در حدود ۵۰٬۰۰۰ نفر بوده‌است.

تولید سالانه نفت خام این شرکت، معادل ۷،۹ میلیارد بشکه است، همچنین دارای ۲۷۹ هزار میلیارد متر مکعب ذخایر درجای گاز طبیعی می‌باشد. شرکت سعودی آرامکو مالک اصلی میدان نفتی غوار می‌باشد، که بزرگترین میدان نفتی جهان بشمار می‌آید.

تاریخچه

زمان آغازبه‌کار شرکت سعودی آرامکو به ۲۹ مه ۱۹۳۳ برمی‌گردد. در آن هنگام دولت عربستان سعودی با انعقاد قراردادی انحصاری با شرکت استاندارد اویل کالیفرنیا، امتیاز اکتشاف نفت در عربستان سعودی را به آن شرکت واگذار کرد. شرکت استاندارد اویل کالیفرنیا، این امتیاز را به یک شرکت کاملاً وابسته به خود، به نام شرکت استاندارد اویل کالیفرنیای غربی (کاسوک) انتقال داد. ازآنجاکه این شرکت توفیقی در اکتشاف نفت به دست نیاورد، در سال ۱۹۳۶ میلادی ۵۰٪ درصد از امتیاز اکتشاف نفت عربستان را به شرکت نفت تگزاس واگذار کرد.

پس از نزدیک به چهار سال کاوش بی‌حاصل در اکتشاف نفت، نخستین موفقیت در سال ۱۹۳۸ و در محل هفتم حفاری در منطقه دمام، واقع در چندمایلی شمال شهر ظهران به دست آمد و از این رو این چاه نفت دمام شماره ۷ نامیده می‌شود. اکتشاف این چاه و استخراج نفت آن که بر ۱٫۵۰۰ بشکه در روز بالغ می‌شد، شرکت استاندارد اویل کالیفرنیای غربی را به ادامه مسیر و رسیدن به شکوفایی مصمم ساخت.

در سال ۱۹۴۴ شرکت استاندار اویل کالیفرنیا-عربستان ، نام خود را به شرکت نفتی عربستان ـ آمریکا یا «آرامکو» تغییر داد. در سال ۱۹۴۸ شرکت استاندارد اویل نیوجرسی ۳۰٪ درصد و شرکت "سوکونی وکیوم" معادل ۱۰٪ درصد از سهام این شرکت را خریداری کردند و به این ترتیب شرکت استاندارد اویل کالیفرنیا و شرکت نفت تگزاس به‌عنوان سرمایه‌گذار در یکدیگر ادغام شدند و هریک سهمی برابر ۳۰٪ درصد را به خود اختصاص دادند.

در سال ۱۹۵۰، ملک عبدالعزیز بن آل سعود با تهدید به ملی کردن تأسیسات نفت کشور، شرکت آرامکو را وادار ساخت تا سود حاصل از فروش نفت را به صورت مساوی و پنجاه - پنجاه میان شرکت و دولت عربستان تقسیم نماید. چند سال پیش از این ماجرا نیز جریان مشابهی برای شرکت‌های نفتی آمریکایی در ونزوئلا روی داده بود. دولت ایالات متحده آمریکا با به کار بستن آنچه «ترفند طلایی» خوانده می‌شد، میزان سودی را که شرکت‌های وابسته به آرامکو در نتیجه تقسیم سودهای نفتی با آل سعود از دست داده بودند، به صورت تخفیف مالیاتی به آنها اعطا کرد.

در سال ۱۹۷۳، دولت عربستان سعودی ۲۵٪ درصد از سهام آرامکو را از آن خود ساخت و این رقم را تا سال ۱۹۷۵ به ۶۰٪ درصد افزایش داد، تا سال ۱۹۸۰ کنترل کامل شرکت آرامکو را به دست گرفت. در ماه نوامبر سال ۱۹۸۸، شرکت نفتی عربستان–آمریکا، نام خود را به شرکت نفت عربستان سعودی یا سعودی آرامکو تغییر داد.

ذخایر نفت و گاز

شرکت سعودی آرامکو، مسئولیت ۹۹٪ درصد از ذخائر اثبات شده نفت خام کشور عربستان سعودی را که میزان آن به ۲۵۹ میلیارد بشکه (در حدود یک چهارم مجموع ذخائر نفت فعلی جهان) می‌رسد، بر عهده دارد. این میزان نزدیک به ۱۲ برابر ذخائر نفتی ایالات متحده آمریکا است.

تولید

نفت خام

شرکت سعودی آرامکو بیش از هر شرکت دیگری، اقدام به تولید و صدور نفت خام می‌کند. به تازگی، میانگین تولید نفت این شرکت، به رقمی حدود ۸ میلیون بشکه (معادل یک میلیارد و ۳۰۰ هزار متر مکعب) در روز رسیده است. این میزان تولید، بیش از دو برابر دومین تولیدکننده و نزدیک به پنج برابر تولید بزرگترین شرکت نفتی ایالات متحده محسوب می‌شود.

گاز طبیعی

شرکت سعودی آرامکو، در جمع ۱۰ شرکت برتر جهان در زمینه تولید گاز نیز قرار دارد. این شرکت چه در بخش تولید و چه در بخش صادرات گاز مایع طبیعی (ال‌ان‌جی) پیشتاز محسوب می‌شود و در تولید فراورده‌های پالایش شده نیز جایگاه در خور توجهی را به خود اختصاص داده است.

پالایشگاه‌ها

شرکت نفتی سعودی آرامکو در مجموع دارای ۱۵ پالایشگاه می‌باشد، که ۴ پالایشگاه در مالکیت کامل این شرکت است و ۱۱ پالایشگاه دیگر، با مشارکت شرکت‌های دیگر می‌باشد.

پالایشگاه‌های مستقر در عربستان سعودی، که مالکیت کامل آنها در اختیار شرکت سعودی آرامکو می‌باشد:

• پالایشگاه جده: مستقر در جده. ظرفیت اسمی معادل ۶۰٫۰۰۰ بشکه نفت خام در روز.
• پالایشگاه ریاض: مستقر در ریاض
• پالایشگاه ینبع: مستقر در ینبع
• پالایشگاه رأس تنوره: مستقر در رأس تنوره

پالایشگاه‌های مشارکتی با شرکت‌های دیگر، که در عربستان سعودی مستقر می‌باشند:

• پالایشگاه آرامکو موبیل: با مشارکت اکسون‌موبیل
• پالایشگاه آرامکو شل: با مشارکت رویال داچ شل
• پالایشگاه پترو رابغ: با مشارکت سومیتومو کمیکال
• پالایشگاه لوبریف: با مشارکت شرکت سرمایه‌گذاری جدوا
• پالایشگاه ساتورپ: با مشارکت توتال، در جبیل
• پالایشگاه یانبو: با مشارکت ساینوپک

پالایشگاه‌های مشارکتی بین‌المللی:

• پالایشگاه فوجیان: در جمهوری خلق چین
• پالایشگاه ساینوپک سنمی: در جمهوری خلق چین
• پالایشگاه موتیوا: با مشارکت موتیوا انترپرایز، در ایالات متحده آمریکا
• پالایشگاه شووا شل: با مشارکت رویال داچ شل، در ژاپن
• پالایشگاه اس-اویل: با مشارکت اس-اویل، در کره جنوبی

شرکت‌های تابعه

• شرکت خدمات آرامکو : دفتر مرکزی در هیوستون، ایالات متحده آمریکا
• شرکت آرامکو خاور دور : دفتر مرکزی در پکن، چین
• شرکت آرامکو آسوشیتد : دفتر مرکزی در لاهه، هلند
• شرکت موتیفا
• شرکت پالایش سعودی
• شرکت خدمات مالی آرامکو
• شرکت نفت بین‌المللی سعودی : دفتر مرکزی در نیویورک، ایالات متحده آمریکا
• شرکت بولانتیر ان.وی.
• شرکت بانیلو ان.وی.
• شرکت نفت خارج سعودی : دفتر مرکزی در لندن، بریتانیا
• شرکت کشتیرانی فیلا : دفتر مرکزی در دبی، امارات

جستارهای وابسته

• شورون
• پترو رابغ
• خالد الفالح
• علی النعیمی
• میدان‌های نفتی عربستان سعودی

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Saudi Aramco»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۲۱ مارس ۲۰۱۳).

پیوند به بیرون

• وب‌گاه رسمی شرکت سعودی آرامکو