علی‌آباد کتول
 |
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکی‌پدیا برای ارجاع به منابع با ارایهٔ منابع معتبر این مقاله را بهبود بخشید. مطالب بیمنبع را می‌توان به چالش کشید و حذف کرد. |
| علی‌آبادکَتول علی آباد |
|
|---|---|
 |
|
| کشور |  ایران |
| استان | گلستان |
| شهرستان | علی‌آباد کتول |
| بخش | مرکزی |
| نام(های) دیگر | علی آباد گرگان |
| نام(های) قدیمی | کمال غریب |
| سال شهرشدن | 1332 |
| مردم | |
| جمعیت | ۴۹٬۸۰۴ نفر (۱۳۹۰) |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا | ۱۴۰ متر |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | حمیدرضا ساری محمدلی |
| ره‌آورد | لباس محلی ، صنایع دستی چوبی ، نان سنتی ، دستمال و چادر ابریشمی |
| پیش‌شماره تلفنی | 017 - ( 422) - (423) |
| وبگاه | http://www.akweb.ir |
| شناسهٔ ملی خودرو | ایران س ۶۹ [۱] |
| تابلوی خوش‌آمد به شهر | |
علی‌آباد کَتول، شهری است در استان گلستان ایران. این شهر مرکز شهرستان علی‌آباد این استان است. علی‌آباد به طور میانگین معتدل‌ترین شهر دراستان و یکی از معتدل‌ترین شهرهای ایران است. به دلیل قرار گرفتن این شهر منطقه پست وکم ارتفاع و قرار گرفتن در کنار چند تپه، جنگل و دو دهنه کوهستانی، آب و هوای این شهر منحصربه‌فرد شده است. آبشارکبودوال بلندترین آبشار تمام خزه جهان و تنها آبشار خزه‌ای ایران نیز در این شهر قرار دارد. این شهر یکی از بزرگترین ذخیره گاههای چوب سرخدار در جهان است. هرچند قطع بی‌رویه این درخت کم یاب و منحصربه‌فرد آن را به کمترین میزان در سالهای اخیر رسانده است. این شهر بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ با ۷۷هزار نفر جمعیت به عنوان سومین شهر استان از نظر جمعیت می‌باشد. مساحت شهرستان علی‌آباد ۱۱۶۳ کیلومتر مربع است که محدوده شهری علی‌آباد حدود ۲۰ کیلومتر مربع را شامل می‌شود؛ که پس از گرگان با ۵۵ کیلومتر مربع و گنبدکاووس با ۲۵ کیلومتری مربع سومین ناحیه شهری استان و دهمین ناحیه شهری بزرگ در شمال ایران است. تنها نیروگاه استان درعلی‌آباد قرار دارد. بولوار دانشگاه و خیابان امام رضا از خیابان‌های مهم علی‌آباد کتول هستند. میدان اصلی این شهر، میدان ولایت است.
محتویات
تاریخچه[ویرایش]
با انجام عملیات بررسی و شناسایی کارشناسان سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان گلستان تاریخ علی‌آباد کتول ۷۰۰۰ سال برآورد شده است. این تخمین بر اساس آثار شناسایی شده شامل محوطه، تپه و بناهای تاریخی است و بناهای شناسایی شده متعلق به دوران اسلامی است که شامل ۴ حمام، یک بنای مسکونی یک پل و یک آسیاب آبی است که بیشترین آثار شناسایی شده در بخش جلگه‌ای شهرستان کتول قرار دارد.
رابینوی انگلیسی در کتاب مازندران و استرآباد از نظر جغرافیائی این منطقه را بدین وصف آورده‌است: ً بلوک کتول در جنوب شرقی استرآباد و در جنوب استرآباد رستاق واقع است حدود آن از کوهستان تا صحرائی است که در دست ترکمنها است؛ و محدود است به رود کرکً KARK ً و جلگه کمالان از شرق به نهر سرخ محله و از شمال به اراضی دوجی و از جنوب به میقان در بسطام طول آن از شرق به مغرب تقریباً ۱۰ مایل و از شمال به جنوب ۳۰ مایل است قسمت عمده آن پوشیده از جنگل است و صحرای علفزار نیز دارد (۱۲۸۵ تا ۱۲۹۱ خ).
وجه تسمیه[ویرایش]
کتول از دو واژه اوستایی کته (KATA) و اول (UL) تشکیل شده است. کته به معنای جا و مکان و اول به معنای شیب، دره و گودال می‌باشد؛ و کتول به مجموعه آبادیها گفته می‌شود که در درون دره و کوه قرار دارند. از این واژه نخستین بار در کتاب روضه الصفا (در سال۱۰۷۸ هـ. ق) یاد شده‌است. همچنین (۳۲۸ سال پیش) در زبان پهلوی نیز کلمه کتول از دو واژه کت KAT به معنای جا و مکان و اول UL به معنی به بالا یا سوی بالا و بلند بکار می‌رود و کتول به مجموعه آبادیهایی گفته می‌شود؛ که در درون دره و شیب واقع شده باشند؛ و این واژه دارای معانی و تعاریف گوناگونی است.[نیازمند منبع]
کتول همچنین در زبان مازندرانی به معنای «کسی که رسم چوپانی را نداند»، «کشاورز و زارع»، «گاو شیرده» و «غریب یا کسی که از وطن به دور افتاده» می‌باشد.[۲]
هنر[ویرایش]
فعالیت‌های هنری از جمله چادر شب بافی، صنایع دستی و موسیقی محلی را می‌توان نام برد.
مردم[ویرایش]
مردم علی‌آبادکتول اکثرآ از بومیان استان و قومیت‌های کتولی،ترک های زنجانی و سیستانی،،نیشابوری،کاشمری،سبزواری و فندرسکی هستند که هرکدام دارای گویش‌های متفاوت خود هستند. کتولی گویشی از زبان مازندرانی است و گویش فندرسکی برگرفته از بخش فندرسک است.[۳]
مذهب مردم شهر شیعه و اغلب ترک های زنجانی وسیستانی، کاشمری، نیشابوری و سبزواری هستند. عده‌ای از اهل تسنن ترکمن و بلوچ و حدود ۱۰ تا ۲۰ خانوار ارمنی که ازروس‌ها مهاجر هستند و به مالقان مشهورند در این شهرستان زندگی می‌کنند.
ورزش[ویرایش]
عمده ورزش این شهر ورزش‌های رزمی بخصوص کاراته و تکواندو بوده است که در گذشته تیم کاراته دانشگاه آزاد علی‌آباد کتول در لیگ برتر شرکت داشته است. از مربیان به نام و مطرح این شهرستان می بتوان به اسماعیل حاجی آبادی و موسی الرضا علینژاد(مربیان تیم ملی کاراته) و سید احمد حسینی(مربی خوش نام تکواندو شهرستان) نام برد، همچنین از قهرمانان رشته ورزشی کاراته می توان به محسن اشرفی کاتا روی اسبق تیم ملی و حمید حسین‌پور قهرمان چندین دوره مسابقات کشوری و مسابقات آزاد جهانی نام برد. همچنین این شهر دارای استعدادهایی در رشته‌های کشتی فوتبال والیبال وزنه برداری (حسین حوری قهرمانان آسیا) و شطرنج می‌باشد که به علت نبود اسپانسر و حمایت کننده مالی ورزش قهرمانی در این شهر راکد مانده است.
برخی از اماکن ورزشی در علی‌آباد :
- استادیوم ورزشی شهید علی‌آبادی
- سالن سرداران شهید علی‌آباد
- زمین فوتبال محله خارکلاته
- سالن شهدای جنگلده
- سالن داوود مزرعه
- سالن جمهوری اسلامی
- سالن جانبازان
- سالن ورزشی دانشگاه آزاد
- سالن ورزشی تختی
- سالن ورزشی بسیج
- مجموعه ورزشی الغدیر
- مجموعه ورزشی تختی
شهرداری علی‌آباد[ویرایش]
شهرداری علی‌آباد با ساختمانی مدرن و طراحی شده مناسب برای کاربری اداری با هدف بهینه‌سازی فضای اداری و صرفه جویی انرژی درخیابان امام رضا (ع) مقابل مصلی نماز جمعه قرار دارد. برخی از سازمان‌های تابع شهرداری در زیر نوشته شده است.
- ناحیه یک خدمات شهری علی‌آباد کتول
- ناحیه دو خدمات شهری علی‌آباد کتول
- سازمان حمل و نقل عمومی علی‌آباد کتول
- سازمان تاکسیرانی علی‌آباد کتول
- سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی علی‌آباد کتول
- سازمان میادین میوه و تره بار علی‌آباد کتول
روستاها و ییلاقات[ویرایش]
روستاهای امیرآبادفندرسک، چینو، خولیندره، مایان، نرسو، ریگ چشمه، چلی، بالا چلی، گنو، غریب آباد، چه جا، لنگو، سیاه مرز کوه، نرسو، افرا تخته، الستان، وسیع سرو، زرین گل، کرد آباد، حسین‌آباد و اسلام‌آباد، زیر مجموعه علی‌آباد کتول قرار دارند.طاویر
مناطق دیدنی و گردشگری[ویرایش]
 |
این بخش از مقاله فاقد منبع و مأخذ است. شما میتوانید با افزودن منابع برطبق اصول تأییدپذیری و شیوهنامهٔ ارجاع به منابع، به ویکی‌پدیا کمک کنید. مطالب بیمنبع احتمالاً در آینده حذف خواهند شد. |
آبشار تمام خزه‌ای کبودوال، سد علی‌آباد کتول - دو دهنه زیبا و بکر محمد آبادکتول و زرین گل با ییلاقات زیبا ی آن: روستاهای افرا تخته، چینو، خولیندره، مایان، نرسو، ریگ چشمه، چلی، بالا چلی، گنو، غریب آباد، چه جا، لنگو، سیاه مرز کوه، نرسو، الستان، وسیع سرو و منطقه کوهستانی چلی، بالاچلی، شاه وار، از مهمترین مناطق گردشگری این شهرستان می‌باشد
اماکن مذهبی[ویرایش]
در این شهر ۸ امامزاده، بیش از ۴۰ مسجد، زینبیه، بیت الزهرا، حسینیه و تکیه وجود دارد
- امامزاده آخران
- امامزاده جعفر (امامزاده گنو)
- امامزاده زیلان
- امامزاده هارون بن موسی بن جعفر الازمن برادر امام رضا
+ امامزاده ساورکلاته
- امامزاده عبداله بن موسی بن جعفر روستای معصوم‌آباد فندرسک
+ امامزاده زیرکلا
- امامزاده شیخان
واحدهای علمی و آموزش عالی[ویرایش]
در علی‌آباد حدود ۱۲۰۰۰ دانشجو در ۶ واحد آموزش عالی مشغول به تحصیل هستند. دانشگاه آزاد واحد علی‌آباد کتول بزرگترین واحد دانشگاهی آزاد در استان نقش مهمی در تولید علم شهرستان داراست.
- دانشگاه آزاد واحد علی آبادکتول
- دانشگاه پیام نور واحد علی‌آباد کتول
- دانشگاه جامع علمی کاربردی بهزیستی گلستان
- دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه جامع گلستان
- دانشکده فنی و حرفه‌ای امام خمینی علی‌آباد کتول (انستیتو فناوری کورش کبیر سابق)
- دانشکده فنی حرفه‌ای سما واحد علی‌آبادکتول
شبکه بهداشتی درمانی[ویرایش]
- بیمارستان قائم
- بیمارستان بقیةالله العظم
- درمانگاه شهیدمطهری تأمین اجتماعی
- درمانگاه شفا
- درمانگاه امام رضا سپاه پاسداران
- درمانگاه تخصصی قائم
- درمانگاه خاتم
- درمانگاه شهید کرامتی
- درمانگاه امام علی
- درمانگاه شهری شماره ۱
- درمانگاه شهری شماره ۲
- درمانگاه شهری شماره ۳
منابع[ویرایش]
- «سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵، جمعیت تا سطح آبادیها بر حسب سواد» (فارسی). مرکز آمار ایران، ۱۳۸۵. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۲.
- ↑ پلاک وسایل نقلیه استان گلستان
- ↑ لغتنامه طبرستان: کتول
- ↑ میردیلمی، سیدضیاء، تاریخ کتول، ناشر مؤلف، ص ۲۸ و ۲۱.
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ علی‌آباد کتول موجود است. |
|
||||||||||||||||||||
|
||||||||||
