اردشیرخوره
کورهٔ اَردِشیرخُورّه (یا کوره اردشیر) یکی از پنج کوره (بخش) فارس قدیم بوده که منسوب به اردشیر بابکان می‌باشد.[۱] در دوره ساسانی و اوایل اسلام این کوره از شیراز تا خلیج فارس و جزایر خارک و قشم، از شرق تا دارابگرد و از غرب تا بیشاپور و کازرون را در بر می گرفت. [۲] مناطق گور ،خفر، میمند، سیراف و جزایر کیش و هندورابی در محدوده آن بود و پس از استخر بزرگترین کوره فارس به شمار می آمد.
این بخش نامش را از شهر مرکزی و کرسی‌نشین خود شهر اردشیرخوره (گور) گرفته بود؛ شهری که اردشیر بابکان پیش از نبرد هرمزدگان بنیاد گذاشت و مرکز حکومت فارس را از استخر به آن انتقال داد[۳] پس از چیرگی عرب‌ها، شیراز به جای شهر گور مرکز ایالت فارس شد و عضدالدوله دیلمی اسم گور را تغییر داده، فیروزآباد نامید.[۴]
به برکت وجود بندر سیراف و همچنین اقلیم مناسب، منطقه فیروزآباد توانست در دوران اسلامی هم رونق و آبادانی خود را حفظ کند. سیراف مهمترین بندرگاه خلیج فارس و قطب اقتصادی منطقه بود و بیشتر تجارت دریایی ایران با مصر، هندوستان و چین از طریق این بندر انجام می شد.[۵]
مورخان از آب وهوای خوب و حاصلخیزی این ناحیه یاد کرده اند. در تاریخ بلعمی آمده «این جور (گور) شهری است که در پارس خرّم‌تر از آن شهر نیست، با اسپرغمها و میوه‌ها و درختان و آبهای روان...» [۶] محمد مقدسی نیز درباره فیروزآباد می نویسد: «شهری بسیار نیکوست و انسان از هر دروازه شهر که بیرون رود تا یک فرسخ در باغ و عمارت راه می‌پیماید» [۷] معروف بود که در این منطقه درختان گرمسیری و سردسیری در یک باغ عمل می آید و گل سرخ و گلاب آن را در سرزمینهای دیگر می شناختند.
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- اوشیدری، جهانگیر. دانشنامهٔ مزدیسنا، واژه‌نامهٔ توضیحی آیین زرتشت. تهران: نشر مرکز، ۱۳۷۱. ISBN 964-305-307-5.
- شواتس، پاول. جغرافیای تاریخی فارس. ترجمهٔ جهانداری، کیکاوس. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۷۲.
- راوندی، مرتضی. تاریخ اجتماعی ایران. تهران: انتشارات نگاه، ۱۳۸۲.
