امین‌الدین بلیانی
شیخ امین‌الدین بلیانی کازرونی، از عارفان و مشایخ تصوف ناحیه فارس در سده هفتم و هشتم قمری است. وی در سال ۶۶۸ هجری قمری به دنیا آمد، پدر و اجداد پدری او همه از علماء مشایخ و عارفان زمان خود بودند وی در سن ۷۷ سالگی و در سال ۷۵۴ ه.ق در خانقاه خویش درگذشت.[۱]
نسب شیخ امین الدین، به ابوعلی دقّاق می‌رسد. وی در روستای بلیان در کازرون متولد شد. از خاندان بلیانی در فارس افراد سرشناسی در نسل‌های پیش و پسِ وی برخاسته‌اند که وی یکی از نامبردارترین و تأثیرگذارترین آنهاست. وی از شاگردان شیخ ابواسحاق کازرونی، استاد حافظ شیرازی و مرشد مستقیم خواجوی کرمانی است.
آرامگاه[ویرایش]
بقعه شيخ امين الدين يا خانقاه عليا در شمالی ترين قسمت شهر فعلی کازرون واقع شده است . مصالح بکار رفته و نوع معماری اين بنا شباهت زيادی به معبد آناهيتای بيشاپور دارد. مرمت ضلع جنوبی، سفيد کاری، برچيدن فضاهای الحاقی از جمله اقداماتی است که بر روی بقعه در دست انجام است.[۱]
اشعار[ویرایش]
حافظ درباره وی قطعه‌ای چنین سروده است:
| به عهد سلطنت شاه شیخ ابواسحاق | به پنج شخص، عجب ملک فارس بود آباد | |
| نخست پادشهی همچو او ولایت بخش | که جان خویش بپرورد و داد عیش بداد | |
| دگر مربی اسلام شیخ مجدالدین | که قاضیای به از او آسمان ندارد یاد | |
| دگر بقیهی ابدال شیخ امین‌الدین | که یمن همت او کارهای بسته گشاد | |
| دگر شهنشه دانش عضد که در تصنیف | بنای کار مواقف به نام شاه نهاد | |
| دگر کریم چو حاجی قوام دریادل | که نام نیک ببرد از جهان به بخشش و داد | |
| نظیر خویش بنگذاشتند و بگذشتند | خدای عز و جل جمله را بیامرزاد |
