پرستار

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از پرستاری)
پرش به: ناوبری، جستجو
پرستاری
پرستاری ایران.jpg
یک پرستار ایرانی درحال بازبینی بیمار
نام حرفه پرستار
نوع
تخصص بهداشت و درمان
زمینهٔ فعالیت
پرستاری، بهداشت
مهارت‌ها کمک برای بازیابی سلامت و بهبود شکل زندگی بیمار
تحصیلات موردنیاز
تحصیلات مورد نیاز پرستاری بستگی به قوانین جاری کشورها دارد.
 ایران: کارشناسی به‌بالا

پرستار (به انگلیسی: Nurse)، فردی که در زمینه اصول علمی و مهارتهای حرفه‌ای مراقبت، درمان و آموزش بیماران تحصیل کرده و در آن مهارت داشته باشد.

هرچند در گذشته به تمام مراقبین بیماران و ناتوانان پرستار می‌گفتند ولی امروزه پرستار فردی است که دارای تحصیلات دانشگاهی در این زمینه است. در ایران پرستارانی در مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای پرستاری وجود دارند. رشته‌های جدیدی در مقطع کارشناسی ارشد با مبنای پرستار وظیفه‌مدار راه‌اندازی شده است، همچنین آموزش مداوم پرستاران با همکاری سازمان نظام پرستاری در کل ایران عملیاتی شده است.[۱]

پرستار نمی‌تواند مرکز درمانی مستقلی داشته باشد بلکه در مراکز درمانی تاسیس شده مانند بیمارستان، درمانگاه و یا مطب عضوی از تیم درمانی است. در ایران سازمان نظام پرستاری به عنوان سازمان صنفی پرستاران می‌باشد.

براساس استانداردها، می‌بایست تعداد پرستاران سه برابر تعداد پزشکان یا دو برابر تعداد تخت‌های بیمارستانی باشد و یا در ازای هر هزار نفر جمعیت، سه پرستار وجود داشته باشد.[۲] همچنین استانداردهای جهانی نشان می‌دهد در بخش داخلی و جراحی، هر ۴ تا ۶ بیمار باید یک پرستار داشته باشند (که در ایران، هر ۱۲ بیمار یک پرستار دارند (چاپ‌در۱۳۸۹)).[۳]

پیشینه پرستاری در ایران[ویرایش]

فرح پهلوی در میان پرستاران کرمانشاه در سال ۱۳۵۲

آموزش پرستاری در ایران، بخصوص برای زنان، همواره دچار مشکلاتی بوده است. بطور مثال تا دهه ۱۹۵۰ میلادی، آموزش پرستاری برای زنان در ایران یک تابوی اجتماعی محسوب می‌گردید.[۴]

نخستین موسسه‌ای که به زنان ایران آموزش پرستاری ارائه می‌داد بیمارستان پرزبترین آمریکاییان در تهران از سال ۱۸۹۳ بود. مدارس دیگری در رشت (۱۹۲۴)، همدان (۱۹۲۷)، و کرمانشاه (۱۹۳۱) سپس تاسیس گردیدند. در سال ۱۹۳۶ بود که دانشگاه‌های کشور همانند مشهد، تبریز، و تهران آموزش پرستاری مدرن را در ایران آغاز کردند. دانشگاه شیراز نیز کار خود را در سال ۱۹۳۷ آغاز کرد. مدیریت و تدوین دوره‌های این موسسات بنا بر درخواست وزارت آموزش عالی کشور تماما بر عهده متخصصین پرستاری از آمریکا واگزار گردید.[۵]

در سال ۱۹۵۶، نخستین کنفرانس سرتاسری آموزش پرستاری در ایران برگزار گردید که بسیاری از سیاستگذاری‌های آتی را باعث شد.[۶]

۱۴ موسسه آموزش عالی به سال ۱۹۶۹ در ایران رشته پرستاری را ارائه می‌کردند، اما تنها دانشگاه شیراز دوره چهارساله پرستاری ارائه می‌داد.[۴] دانشگاه شیراز به ویژه در زمینه آموزش پرستاری در کشور پیشرو بود و نخستین دانشگاهی بود که به پرستاران پروانه حرفه‌ای اعطا می‌کرد.[۷] همچنین تنها در دانشگاه شیراز بود که آموزش پرستاری به زبان انگلیسی ارائه می‌گردید.[۸]

وضعیت پرستاری در ایران[ویرایش]

مقام‌های خانه پرستار در ایران می‌گویند سالانه بیش از ۷۰۰ پرستار ایرانی کشور را ترک می‌کنند.[۹] در حال حاضر بیشتر پرستاران ایرانی به آمریکا، کانادا و استرالیا رفته و در آنجا حقوقی به مراتب بالاتر از ایران دریافت می‌کنند. کمترین حقوق پرستاران با کمترین میزان تحصیلات در آمریکا، ۵۲ تا ۵۵ هزار دلار در سال است و بالاترین آن ۱۸۶ هزار دلار در سال (چاپ‌در۱۳۸۹).[۱۰] بالاترین حقوق پزشک، ۶۶۵ هزار دلار در سال بوده و کمترین حقوق پزشک ۱۱۷ هزار دلار در سال (چاپ‌در۱۳۸۹).[۳] در همان کشورها، حقوق پرستاران نیز حداکثر ۱۸۶ هزار دلار در سال، یعنی به نسبتی حدود ۳ تا ۴ برابر، اما در ایران این اختلاف گاهی به ۴۰۰ برابر می‌رسد. بنا به اعتقاد برخی از پزشکان، کارانهٔ پزشکان در اجرا همیشه بالاتر از پرستاران بوده است و طبیعی است با افزایش تعداد بیماران، کارانهٔ آن‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند؛ ولی چون کارانه پرستاران مقداری حداقلی است، افزایش بیماران نیز تغییر چندانی در حقوق آنها ایجاد نمی‌کند. در مقابل برخی پرستاران اعتقاددارند آنهایی که کمتر کار می‌کنند حقوق بیشتری می‌گیرند، ولی پرستاران از حداقل حقوق برخوردار می‌شوند.[۱۱] در راستای جبران کمبود پرستار در مراکز درمانی، مجوز استفاده از دانشجویان پرستاری ترم شش به‌بعد داده‌شده‌است. با این ترتیبات فشار کاری پرستاران نیز کاهش یابد.[۱۱] الزام شرکت‌ها به بیمه کردن پرستاران، عقد قرارداد شفاف و با اطلاع طرفین (پرستاران و شرکت‌ها) و ارائه نسخه سوم قرارداد به پرستاران، از الزامات استخدام شرکتی پرستاران است.[۱۲][۱۳]

بنابر خبری در ۱۳۹۳/۰۷/۰۸ با عنوان «دیپلمه‌هایی که ۶ ماهه پرستار می‌شوند!»، محمد شریفی‌مقدم عضو شورای عالی نظام‌پرستاری، تربیت‌کمک‌پرستار به بهانهٔ رفعِ کمبود نیروی پرستاری در بیمارستان‌هارا، "ظلم" مضاعف در حق بیماران می‌داند و معتقد است در حالی که دنیا به سمت پرستاری تخصصی و فوق تخصصی می‌رود، استفاده از افراد دیپلمه که‌بایک دوره‌آموزشی ۶ ماهه در مراکز درمانی حاضر می‌شوند، ظلم به بیماران است. محمد شریفی‌مقدم همچنین می‌گوید، به بهانه کمبود کادر پرستاری، سعی در احیای کمک پرستاری دارند، در حالی که موضوع تربیت کمک پرستار در اوائل دهه هفتاد یکبار مطرح شد که آن زمان با واکنش جامعه پرستاری مواجه گردید و منتفی شد.[۱۴]

نگارخانه[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منبع[ویرایش]

  1. «استخدام پرستاران شرکتی و قراردادی». سایت خبری تحلیلی شفاف. ۲۰۰۹-۰۴-۲۸. بازبینی‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۲۷. 
  2. «روایت یک نماینده مجلس از جذب پرستاران ایرانی». خبرگزاری جمهوری اسلامی. بازبینی‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۲۷. 
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «پرستاران می‌روند چون ماهی 5 میلیون حقوق می‌گیرند». صفحه نخست - خبرآنلاین. ۲۰۱۴-۰۸-۲۷. بازبینی‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۲۷. 
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ Lillian Pompian. "Where are the Nurses?" The Rotarian. Dec. 1969. Vol. 115, No. 6. pp.15
  5. Who is knowledgeable, is strong: science, class, and the formation of modern Iranian society, 1900-1950. Cyrus Schayegh. University of California Press, 2009. ISBN 0-520-25447-3 pp.270
  6. Conference on Nursing Education, held in Tehran, Iran, April 14-25, 1964, Issue 93. Conference on Nursing Education, Held in Tehran, Iran, April 14-25, 1964, Office of the United States Economic Coordinator for CENTO Affairs
  7. Nursing: a world view. Huda Abu-Saad. C. V. Mosby, 1979
  8. Revista internacional de enfermería, Volumes 20-21. International Council of Nurses. International Council of Nurses, 1973
  9. abbas. «مهاجرات پرستاران از ایران». JamejamOnline. ۲۰۱۴-۰۸-۲۷. بازبینی‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۲۷. 
  10. «پرستاران ایرانی کجا می‌روند؟». ندای انقلاب. ۲۰۱۴-۰۸-۲۷. بازبینی‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۲۷. 
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ «سلامت نیوز»۔ طرح تحول نظام سلامت؛ کابوس پرستاران. بازبینی‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۲۷۔ 
  12. «مجبور به استخدام شرکتی پرستاران شدیم». جام جم نشریات - روزنامه جام جم. بازبینی‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۲۷. 
  13. «روزنامه رسالت93/6/4: وزیربهداشت: دولت مجوزاستخدام‌های دولتی را به پرستاران نداد». magiran.com. ۲۰۱۴-۰۸-۲۶. بازبینی‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۲۷. 
  14. «دیپلمه‌هایی که 6 ماهه پرستار می‌شوند!». پایگاه خبری تحلیلی جمهوریت. ۲۰۱۴-۱۰-۰۱. بازبینی‌شده در ۲۰۱۴-۱۰-۰۱.