جنگلبانی

جنگل گیلان

جنگلبانی یا محیط‌بانی از زیرمجموعه‌های منابع طبیعی و آبخیزداری کشور که در خصوص امنیت جنگل‌ها و جلوگیری از آسیب‌رسانی و قطع درختان فعال می‌باشد.همه ساله جنگلبانان اول فروردین‌ماه مصادف با ۲۱ مارس را به عنوان روز جهانی جنگل گرامی می‌دارند.

تاریخچه

هسته‌های اولیه تشکیلات جنگل شکل در سال ۱۲۹۹ شمسي توسط وزارت فلاحت و تجارت در جنگل‌هاي شمال كشور تشكيل داد. وظيفه اين اداره ، نقشه‌برداری از جنگل‌ها، تفكيك جنگل‌های خصوصی از دولتی, تعیین جنگل‌های بكر و صنعتی از جنگل‌های مخروبه و بوته‌زار بود. براي انجام اين امر هيأتی بنام هيأت جنگل انتخاب گرديد كه اعضاء آن عبارت بودند از: ۱- هانس شريكر (اتريش)، رئيس هيأت ۲- سركارات، معاون هيأت ۳- سيد علی زاهدی، مستحفظ جنگل ۴- حسن علی گلشاهی، مستحفظ جنگل

اين سازمان در ابتدا جايگاه ثابتی نداشت اما اعضاء هيأت در سال ۱۳۰۲ به مازندران رفتند و در شهر بابلسر مستقر شدند.

انحلال توسط رضا شاه

جنگل‌های مازندران

چون اقدام جنگلبانان در جهت جلوگیری از قطع بی‌رویۀ درختان انجام می‌شد و به دلیل عدم گازکشی در شهرها رضاخان در سال ۱۳۱۳ حکم به انحلال جنگلبانی داد و بودجه جنگلبانی را از لیست استانداری‌ها حذف کرد.

تشكيل اداره كل جنگل‌ها

در سال ۱۳۲۰ ادارۀ کل کشاورزی به وزارت جهاد کشاورزی تبدیل شد و به تبع آن در سال ۱۳۲۱ اداره کل جنگل‌ها در چهار منطقه شمال کشور (گيلان - شهسوار - مازندران - گرگان ) تشکیل و گسترش یافت.

تشكيل بنگاه جنگل‌ها

سپس به منظور حفظ و حراست جنگل‌ها در سال ۱۳۲۷ بنگاهی به نام «بنگاه جنگل‌ها» تشكيل شد.

بر اساس اين رویه بنگاه جنگل‌ها در منطقۀ شمال کشور به چهار سرجنگلداری تقسیم شد:

۱- سرجنگلداری گيلان و آستارا به مرکزيت رشت شامل چهار جنگلداری

۲- سرجنگداری شهسوار و نوشهر به مرکزيت شهسوار شامل سه جنگلداری

۳- سرجنگلداری مازندران به مرکزيت قائم شهر شامل چهار جنگلداری

۴- سرجنگلداری گرگان به مرکزيت گرگان شامل چهار جنگلداری

تشكيل سازمان جنگلبانی

جنگل‌های ارسباران

در سال ۱۳۳۸ سازمان جنگلبانی با هدف حفط و توسعۀ جنگل‌ها و مراتع،ایجاد جنگل‌های مصنوعی تشکیل شد.

الحاق سازمان جنگل‌ها و مراتع كشور به وزارت جهاد سازندگی

در سال ۱۳۶۶ عنوان سرجنگلداری كل در استان‌ها به اداره كل منابع طبيعی تغییر يافت. همچنين اولین شماره مجله جنگل و مرتع در سال ۱۳۶۷ توسط سازمان انتشار يافت.

تشكيل سازمان مراتع و آبخيزداری

در سال ۱۳۷۹ وزارتخانه‌های جهاد سازندگی و کشاورزی با مصوبه مجس شورای اسلامی ادغام شد و به تبع آن در ۳ تیرماه ۱۳۸۱ سازمان مراتع و آبخيزداری کشور در جهت حفظ امنیت و پیشگیری از هرگونه سوءاستفاده از منابع طبیعی تشکیل شد.

منابع

• «تشكيلات اوليه برای مديريت جنگل‌ها». پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان جنگل‌ها ، مراتع و آبخیزداری کشور.