کلانتر

کَلانتر معنای بزرگ‌تر را می‌رساند. در گذشته بزرگ یا معتمد مردم در منطقه‌ای ویژه را می‌گفتند.

در دوران صفوی، منصب رئیس عهد سلجوقی متروک شد و به جای آن منصب جدیدی به نام «کلانتر» وضع گردید. «کلانتر» مانند «رئیس» بیش‌تر نماینده مردم صنف خود بود تا مأمور دولت. «کلانتر» تنها در شهرها و محلات و صنوف شهری وجود نداشت، بلکه نواحی روستائی و طوایف عشایری نیز دارای «کلانتران» خود بودند. منصب کلانتر، به عنوان یک ساخت سنتی سیاسی، در سال ۱۳۳۵ ه‍. ش. رسماً ملغی شد.

در فارسی امروز واژه «کلانتر» بعنوان معادل «شریف» انگلیسی بکار می‌رود. به مراکز نیروی انتظامی کلانتری می‌گویند ولی عنوان «کلانتر» برای اطلاق به فرمانده پاسگاه نیروی انتظامی کاربرد ندارد.

منابع

• آن لمبتون، سیری در تاریخ ایران بعد از اسلام، صص ۱۶۵–۱۶۴.
• عبدالله شهبازی، مقدمه‌ای بر شناخت ایلات و عشایر، صص ۵۳، ۶۲–۶۳.