شهرستان نیک‌شهر

شهرستان نیک‌شهر
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	سیستان و بلوچستان
مرکز	نیک‌شهر
سال شهرستان شدن	۱۳۶۹
مردم
جمعیت	263,963نفر(1390)
مذهب	درصد سنی درصد شیعه
شهرها
نیک‌شهر، بنت، اسپکه
تعداد بخش‌ها
مرکزی، بنت، لاشار، آهوران

شهرستان نیک‌شهر یکی از شهرستانهای استان سیستان و بلوچستان ایران است. مرکز این شهرستان، شهر نیک‌شهر است. جمعیت این شهرستان در سال 1390 برابر با 263,963 نفر بوده است.

بیشتر جمعیت این شهرستان از مهاجرین هستند که از لحاظ معیشتی دچار فقر شدید می‌باشند.

تقسیمات کشوری

• شهرها: نیک‌شهر، بنت و اسپکه.
• بخش مرکزی شهرستان نیک‌شهر
  • دهستان چاهان
  • دهستان مخت
  • دهستان کشیک
  • دهستان هیچان

شهر: نیک‌شهر

• بخش بنت
  • دهستان بنت
  • دهستان توتان و مهمدان
  • دهستان دستگرد

شهر: بنت

• بخش لاشار
  • دهستان لاشار جنوبی
  • دهستان لاشار شمالی

شهر: اسپکه

• بخش آهوران
  • دهستان چانف
  • دهستان کهیری

تقسیمات سابق

• شهرستان قصرقند
  • بخش قصرقند
  • دهستان ساربوک
  • دهستان هلونچگان

شهرها: قصرقند

سنگ نگاره‌های کوه گت ساربوگ

• شهرستان فنوج
  • دهستان فنوج
  • دهستان گتیج
  • دهستان مسکوتان

شهر: فنوج

آثار تاریخی

شهرستان نیکشهر بناهای تاریخی فراوانی دارد که نشانگر وجود تمدنهای پراکنده از هزاره‌های قبل از میلاد تا عصر حاضر در این منطقه است. برخی آثار برجسته شناسایی شده شهرستان عبارت‌اند از:

1. قلعه‌های تاریخی از جمله قلعه نیک شهر، بنت، اسپکه، هریدوک، سرمیچ، هیت و چانف.
2. ده محوطه و تپه پیش از تاریخ
3. پنج درخت کهنسال
4. مسجد عبدالقادر در مجاور قلعه نیک شهر

مکان جغرافیایی

شهرستان نیکشهر درقسمت جنوب شرقی ایران با وسعت ۲۳۹۳۰ کیلومتر مربع وجمعیت ۱۲۸۹۰۱ نفر (براساس سرشماری سال ۷۵) در جنوب شهرستان ایرانشهر، شمال چابهار غرب شهرستان سرباز بین ۲۶ درجه و۱۲ دقیقه عرض شمالی و۶۰ درجه و۱۲ دقیقه طول شرقی گرینویچ واقع شده است۰ شهرستان نیکشهر از نظر وسعت سومین شهرستان استان بعد از ایرانشهر و زاهدان بوده وشامل سه شهر نیکشهر، قصر قند و فنوج، ۱۶دهستان و ۸۱۶ پارچه آبادی است ۰ آب وهوای شهرستان گرمسیری بوده، و در این نوع آب وهوا بیشترین نوع محصولات کشاورزی قابل کشت وبرداشت بوده، طوریکه نام هندوستان کوچک براین منطقه نهاده‌اند۰

شهرستان نیکشهر به تفکیک بخش‌های تابعه آن

۱- بخش مرکزی (نیکشهر): این بخش تا زمان سلطنت رضا خان «گه» نام داشت بمعنی گهتر وبهتروبعد از آن به نیکشهرتغییر یافت ۰ نیکشهر در ۲۶ درجه و۱۳ دقیقه ۱۲۰ شمالی ۶۰ درجه و۱۲ دقیقه طول شرقی گرینویچ درارتفاع ۴۵۰ متری از سطح دریا واقع شده‌است. این بخش دارای ۱۰اثر تاریخی شناسایی شده می‌باشد۰

۲- قصرقند: بخش قصر قند بین ۲۶ درجه و۱۳ دقیقه عرض شمالی و۶۰ درجه و۴۴ دقیقه طول شرقی گرینویچ در ارتفاع ۴۵۰ متری از سطح دریا واقع شده‌است، دارای آب وهوای گرمسیری است ۰ قصرقند قبل از این نامهای مختلفی داشته از جمله می‌توان ” گمج رود” و” گنداوک” رانام برد.

در مورد وجه تسمیه قصرقند می‌توان گفت، قصرقند که در گویش محلی نیز آن را کسر کنت می‌گویند در واقع کسر برگرفته از واژه کستر بلوچی دارای ریشه پهلوی وفارسی میانه به معنای کوچک وکنت نیز به معنای آبادی یا شهر است وکسر کنت به معنای آبادی کوچک می‌باشد ۰ برای مثال به اسامی همچون پنج کنت یا پنج شهر یا کندی شاپور یا (معرب آن جندی شاپور) یعنی شهری که شاپور آن را ساخته یا روستایی در سراوان بنام پرکنت یعنی آبادی بزرگ یا پر جمعیت وغیره نام برد۰آثار شناسایی شده در این بخش نزدیک به ۱۴ اثر می‌باشند۰

۳- بخش فنوج: این بخش در قسمت شمال شرقی نیکشهر بین ۲۶ درجه و۳۴ دقیقه عرض شمالی و۵۹ درجه و ۳۸ دقیقه طول شرقی در ارتفاع ۷۳۰ متری ازسطح دریا واقع شده است۰ از نظر تاریخی منطقه فنوج بعلت دارا بودن محوطه‌های دوران تاریخی وپیش از تاریخ همانند قصر قند حائز اهمیت است ودارای ۸ اثر شناسایی شده است۰

۴- بخش بنت: بخش بنت که بین ۲۶ درجه و۱۷ دقیقه عرض شمالی و۵۹ درجه و۱۳ دقیقه طول شرقی گرینویج در ارتفاع ۴۰۰ متری از سطح دریا واقع شده‌است ودارای ۶ اثر شناسایی شده‌است که از میان آنها ۲ اثر کلات زنگیان وتپه سهرین دوک از نظر فرهنگی وتاریخی حائز اهمیت ویژه‌ای است۰ ۵- بخش لاشار واسپکه: این بخش در قسمت شمالی نیکشهر ودر شمال غربی قصرقند بین ۲۶ درجه و۵۰ دقیقه عرض شمالی و۶۰ درجه و۱۰ دقیقه طول شرقی گرینویچ در ارتفاع ۸۸۰ متری از سطح دریا واقع شده‌است ودارای آب وهوای گرمسیری بوده ولی بعلت واقع شدن در میان ارتفاعات نسبت به آب وهوای سایر بخش‌های شهرستان خنک تر می‌باشد۰