میر (طایفه)

میر، یکی از طوایف سیستان است. قدیمی‌ترین ماخذی که در شناخت ریشه‌ای این طایفه راهنمایی می‌کند کتاب احیاالملوک می‌باشد. براساس مندرجات این کتاب، تاغزون یا تاغرون جایگاه میران و بزرگان سیستان می‌باشد.

در صفحه۳۵۹ کتاب احیاالملوک در باره نفوذ و گستردگی میران چنین اشاره شده‌است «میران همه خدمت ملک آمدند که ما مهمات سیستان، چنین ساخته‌ایم که مبلغی به دست خود به ازبک بدهیم و تتمه مال سیستان به هر نوع، به خاطر عالی می‌رسد، چنان فرمایند.»

میران تاغزون که در تاریخ گاهی از آنان به نام میران پشت زره یا پشت زاوه یاد می‌شود، تنها به لحاظ نیروی ستیزندگی و یا مهارت در جلب حمایت حکام زمان خویش که منصب میری را به آنان پیشکش می نموده‌است، ملقب به این نام نشده‌اند، بلکه در شعر وادب نیز از خود تبحر نشان داده‌اند.

تیره‌های طایفه میر

تیره میران مرادی یا میراحمدی

ایشان میر محمدعلی و میر برخوردار را جد بزرگ خود معرفی می‌کنند و چنین معتقدند که این دو برادر، در زمان سلطان محمدخدابنده بین سال‌های ۹۸۵ تا۹۹۵ ه. ق به سیستان آمده‌اند و شامل شاخه‌های زیر می‌باشند. × میران ده حاجی حسین و سنجرانی معروف به میران میلک بخش مرکزی شهرستان هیرمند (میانکنگی سابق) - بزرگ آنان کدخدا شاهمیر میری می باشد که در سال 1367 فوت کرده است و فرزند بزرگ وی حاج حسین میری بزرگ آنها شناخته می شود .

• میران ده علی جعفر - بزرگ آنان حاج غلامحسین ابن حسن ابن مرادی ابن اسماعیل ابن میرکاظم می‌باشد.
• میرا ن کمک (روستای کمک) - فرزندان درویش ابن علی اکبر و فرزندان اکبرمردان، نوه دختری میر کاظم می‌باشند.
• میران ده صفدرمیربیک - فرزندان میربیک بن لشکرخان ابن میرکاظم هستند.
• میران جزینک، ریشه اصلی این جماعت از میران وابسته به میر غیاث است.
• میران میر شاهبیک، در حوالی ده میر ونزدیک به بهرام آباد سکونت دارند.
• میران میرکامران و میر مختار - در ده میر ساکن هستند.
• میران ده‌فتح‌الله، از اعقاب فتح ا.. و باجناغ فتح ا.. ابراهیم می باشندفرزندان ابراهیم عبارتند از میر گل، اصغر،اکبر و محمد علی که اکثریت میران ده فتح ا.. از فرزندان همین چهار برادر هستند که در اصل از افضل آباد به این مکان کوچ کرده اند
• میران شیطو (حیدرآباد) -بعد از اینکه مرکز اصلی میران به ویرانی گرائید، به این منطقه کوچ کردند.
• میرا ن بنجار - بادار محمود، جد بزرگ میران این منطقه را آباد کرده وبرای سکونت خویش برگزیده‌است.

تیره میران میرعنایت

دو برادر به نام‌های میر محمود و میر محسن بعد از این که به چخانسور و خاشرود رفتند، فرزندانشان مجدداً به سیستان آمده و روستای بولائی و رندعنایت و بعد از آن ده حاجوک وامیرآباد را ساخته و تیره میر عنایت را تشکیل دادند.درخشکسالی حدود70سال قبل درسیستان بیشتر مردم ان دیاربه اقصی نقاط ایران وحتی به کشورهای همسایه کوچ کردن طایفه میرعنایت ومیرویس وکمرکی که وابستگی بیشتری به هم داشتند به استان گتستان کوچ وسکنی ودراقصی نقاط ان مستقرشدندوبیشتردرشهرستان بندرترکمن فاضل اباد ازادشهر وگنبدوکلاله سکنی گزیدند.بزرگان این طایفه مرحومان کربلایی غلامحسین جانی.حاج غلامسین جانبی عنایت.کربلایی غلامعلی کدخدایی. حاج احمدایزدپناه درایند ه ی نزدیک سایتی'' در این زمینه راه اندازی خواهدشددست همکاری نخبگان وریش سفیدان عزیز رامی فشاریم وازکاستی عاجزانه عذر میخواهیم واز همه ی دلسوزان فرهنگ ادب درشناسایی همه ی طوایف سیستانی وشناسایی ان به نسلهای اینده خواهانیم دین خودراادا نمایند.تانسلهای بعدی به هویت وفرهنگ خودببالند...فرهنگی دلسوخته ازگرگان... دست همت بلندیاعلی درروز وفات معلم فرهیخته ودلسوز مرحوم غلامعلی سالاری ازطایف ی کمرکی و وابسته به میرعنایت 26.1393هجری.شمسی

تیره میران میر عبدا..

ملک بخت افزون ابن ملک اردشیر از روستای نوفرست نهارجان، از توابع قهستان به سیستان آمده و دختری از سیستان را به همسری برگزید. ثمره این ازدواج، پسری به نام عبدا.. بود که فرزندان او، تیره میر عبدا.. را به وجود آوردند.

تیره میران سهراب یا میر سرخاب

جد بزگ آن‌ها میر سهراب در سرحد بلوچستان سکونت داشت و فرزندان وی تیره میر سهراب را تشکیل دادند.

تیره میران کلانتر

کلانتری‌های سیستان از نظر ریشه‌ای، اصالتا خود را عرب می‌دانند و به نوادگان سنان ابن انس مشهورند.

تیره میران خزاعی

این تیره معتقدندکه به هنگام شکست طاهریان در خراسان، جمعی از اعراب خزاعی وابسته که مذهب شیعه داشتند متواری شده و قصد مهاجرت به افغانستان وارد سیستان شده و در آنجا ماندگار شدند.

منابع

رئیس الذاکرین. زادسروان سیستان. چاپ مشهد ۱۳۷۰.