اکد

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو

مختصات: ۳۳°۶′ شمالی ۴۴°۶′ شرقی / ۳۳.۱۰۰° شمالی ۴۴.۱۰۰° شرقی / 33.100; 44.100

تمدن‌های باستانی آسیای غربی
میان‌رودان، سومر، اکد، آشور، بابل
حتیان، هیتی‌ها، لیدیه
ایلام، اورارتو، منائیان، ماد، هخامنشی
امپراتوری‌ها / شهرها
سومر: اوروکاوراریدو
کیشلاگاشنیپوراکد
بابلایسینعموری‌ها - کلدانی‌ها
آشور: آسور، نینوا، نوزی، نمرود
ایلامیانشوش
هوری‌هامیتانی
کاسی‌هااورارتو
گاهشماری
شاهان سومر
شاهان ایلام
شاهان آشور
شاهان بابل
شاهان ماد
شاهان هخامنشی
زبان
خط میخی
آرامیهوری
سومریاکدی
زبان مادی
ایلامی
اساطیر میان‌رودان
انوما الیش
گیل گمشمردوخ
نیبیرو
امپراتورى سارگون، در حدود ۲۴ قرن پيش از ميلاد مسيح

اَکِدیان (۴۵۰۰ ق. م- ۲۳۰۰ ق. م) قومی سامی‌نژاد بود که در شمال خاک میانرودان و در حوالی بغداد کنونی، می‌زیست. این قوم ۲۵۰۰ سال ق.م. در نزاع با سومریان پیروز شدند. در دوره حکومت پادشاهی به نام سارگون از سال ۲۳۳۴ ق.م. تسلط خود را از کرمانشاهان تا شام و دریای مدیترانه گسترش دادند.

دوران زمامداری[ویرایش]

اکدیان ۳۰۰ سال در قدرت باقی ماندند. سرانجام در سال ۱۷۵۰ ق.م. سپاه کاسی به ریاست گانداش برای فتح اکد (بابل) حمله کرد و اکد فتح شد. کاسی‌ها جایگزین دولت اکد شدند و به سلطنت سلسله سارگون پایان دادند. حکومت کاسی‌ها (از ۱۲۵۰-۱۷۵۰) بر بابل ۵۰۰ ساله شد.

با گذشت زمان سومریان دوباره قدرت را به قبضه درآورده و شهر لاگاش را پایتخت خود قرار دادند. زبان سومری را از نو به جای زبان اکدی رسمیت دادند. به دستور سارگون قوانین موجود به زبان سومری به زبان اکدی ترجمه شد. در زمان آشور بانیپال با تهیه نسخه‌ای از آن‌ها قوانین مزبور را به سرزمین آشور بردند.

پیشینه تاریخی[ویرایش]

همزمان با حکومت سومریان در جنوب عراق، در میانه عراق سلسله دیگری از مردمان سامی‌نژاد زندگی می‌کردند و دارای شهرهای آبادی همچون: «بورسیبا»، «کیش»، «نفَّر»، «اجاده» و جز این‌ها بودند و همواره بر سر تصاحب زمین‌های کشاورزی با دولت جنوبی خود به نزاع بر می‌خاستند تا آنکه در سال ۲۷۵۰ ق. م مردی به نام «سرجون اکدی» در میان آنان به قدرت رسید و توانست با جنگ‌ها و حملات خود سومریان را نابود و سرزمینهای آنان‌را تصاحب کند، لیکن ملّت شکست خورده سومری بار دیگر توانست اکدیان را در حملات خود شکست دهد. پس از آن حاکمان سومری و اکدی به توافق رسیدند و در سال ۲۵۰۰ ق. م، کشور یکپارچه‌ای به نام «اکد و سومر»، که تمامیِ میانه و جنوب عراق را در بر می‌گرفت، به پا داشتند.[۱]

پانویس[ویرایش]

  1. قمی، محمدرضا: اماکن زیارتی و سیاحتی عراق. ویراستار علی ورسه‌ای: [تهران]: نشر مشعر، ۱۳۷۹. ص: ۱۳.

منابع[ویرایش]

  • تاریخ ماد، ایگور میخائیلوویچ دیاکونوف.
  • گرانتوسگی: تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز، ترجمه کریم کشاورز، تهران، ۱۳۴۵.
  • پیگولووسکایا: تاریخ ایران از عهد باستان تا قرن ۱۸، ترجمه کریم کشاورز، تهران، ۱۳۵۳.
  • تاریخ اجتماعی ایران، مرتضی راوندی، (جلد ۱)، ۱۳۵۴.

پیوند به بیرون[ویرایش]