جلال خالقی مطلق

جلال خالقی مطلق جلال خالقی مطلق
زادروز	۲۰ شهریور ۱۳۱۶ تهران
محل زندگی	هامبورگ
ملیت	ایرانی
پیشه	استاد دانشگاه، پژوهشگر و نویسنده
شناخته‌شده برای	پیرایش شاهنامه فردوسی و ترجمه فرهنگ ریشه‌شناسی فارسی
نقش‌های برجسته	استاد دانشگاه، شاعر

جلال خالقی مطلق، ادیب، پژوهشگر و شاهنامه‌شناس ایرانی است. تولد او در ۲۰ شهریور ۱۳۱۶ در تهران بود. تحصیلات دبیرستانی را در تهران انجام داد. دوره‌های تحصیلات دانشگاهی را در آلمان گذراند و در سال ۱۳۴۹ (۱۹۷۰) از دانشگاه کلن در رشته‌های شرق‌شناسی، مردم‌شناسی و تاریخ قدیم درجهٔ دکتری گرفت. از سال ۱۳۵۰ (۱۹۷۱) در بخش مطالعات ایرانی در دانشگاه هامبورگ مشغول به تدریس زبان و ادبیات فارسی و فرهنگ ایران بوده‌است.

دکتر جلال خالقی مطلق از آغاز دههٔ ۱۳۵۰ ضمن اقامت و تدریس در کشور آلمان، پژوهش‌های گسترده‌ای در زمینهٔ ادبیات حماسی ایران و شاهنامه انجام داد. مقاله‌های تحقیقی او در مجلهٔ سیمرغ (نشریهٔ بنیاد شاهنامه فردوسی)، مجلهٔ دانشکدهٔ ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی، ایران‌نامه، ایران‌شناسی، کلک و نامهٔ ایران باستان انتشار می‌یافت. دو مجموعهٔ برگزیده از مقاله‌های او با عنوان‌های گل رنج‌های کهن (۱۳۷۲) و سخن‌های دیرینه (۱۳۸۱) در تهران به چاپ رسیده‌است.

مهم‌ترین دستاورد جلال خالقی مطلق، تصحیح شاهنامه فردوسی است در هشت دفتر که طی سال‌های ۱۳۶۶ تا ۱۳۸۶ در نیویورک زیر نظر احسان یارشاطر انتشار یافت. تصحیح شاهنامهٔ فردوسی، حاصل بیش از سی سال کار مداوم خالقی در گردآوری و بررسی کهن‌ترین دست‌نویس‌های شاهنامه و مقابلهٔ آنها با پیروی از روش‌های جدید تصحیح متون است. جلال خالقی در کار مقابلهٔ دست‌نویس‌ها از همکاری محمود امیدسالار و ابوالفضل خطیبی در دفترهای ششم و هفتم بهره گرفت. دورهٔ شاهنامهٔ خالقی در سال ۱۳۸۷ توسط مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در تهران تجدید چاپ شد. او هم اکنون به عنوان عضو هیئت علمی کنگره بین‌المللی هزاره شاهنامه فردوسی برگزیده شده‌است. وی عضو هیات امنای بنیاد فردوسی است.

فعالیت‌های پژوهشی

مختصری از فعالیت‌های علمی جلال خالقی مطلق:

• تصحیح علمی ـ انتقادی شاهنامه در هشت دفتر.
• یادداشت‌های شاهنامه (تا امروز سه بخش از این مجموعه مفصل چاپ شده و مجلدات دیگر نیز در دست چاپ است).
• دو گزیده مقالات به نام «گل رنج‌های کهن» و «سخن‌های دیرینه».
• ترجمۀ جلد اول کتاب «اساس اشتقاق فارسی» اثر «پاول هرن».
• تألیف بیش از صد مقاله و نقد تخصصی دربارۀ تاریخ، فرهنگ و ادبیات ایران، به‌ویژه در حوزۀ شاهنامه‌شناسی و ادب حماسی.
• تألیف ده‌ها مدخل تخصصی در دانشنامه‌هایی چون ایرانیکا و دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.

جستارهای وابسته

• ایران در گذر روزگاران

پیوند به بیرون

• زندگی و آثار استاد جلال خالقی مطلق - امرداد
• جلال خالقی مطلق - زنده‌رود
• مصاحبه با دکتر خالقی مطلق - انجمن پژوهشی ایرانشهر
• نبرد رستم فرخزاد با سعد وقاص (جلال خالقی مطلق ) باشگاه شاهنامه پژوهان