الگو:پایتخت‌های ایران

توضیحات الگو

یادداشت‌ها

پایتخت اشکانیان

نسا در ۱۸ کیلومتری عشق آباد، نخستین پایتخت یا دست کم میهن ارشک اول بوده‌است. نام کهن پارتی این شهر مهرداتکرت بوده‌است. پایتخت بعدی اشکانیان شهر صد دروازه (هکاتومپیلوس) احتمالاً در میان دامغان و شاهرود کنونی بوده‌است ولی جایگاه آن را هنوز پیدا نکرده‌اند. آخرین پایتخت پارتیان که شاید زمستانگاه ایشان بوده است تیسفون بود.

زرینکوب در کتاب تاریخ ایران پیش از اسلام، دربارهٔ پایتخت اشکانیان نوشته‌است «رسم کوچ و حرکت دربار اشکانیان سبب می‌شد که پایتخت آنها از نسا و دارا (در جنوب غرب شهر رامیان، استان گلستان) تا صد دروازه (هکاتومپیلوس) و اکباتانِ ماد تغییر کند و با بسط قلمرو پارت، تیسفون و بابل و حتی شهر صحرایی هتره (هترا) را در بین‌النهرین نیز گه گاه شامل می‌شد.»

همدان

همدان در زمان مادها، هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان، آل بویه و سلجوقیان یکی از پایتخت‌های کشور بوده‌است.

ملایر

ملایر به مدت چند سال از شروع مبارزات کریم‌خان زند تا پیروزی کامل او مقر فرمانروایی و پایتخت حکومت زندیان بوده است و سپس پایتخت را به شیراز منتقل میکنند.

قزوین

بعد از تبریز قزوین مدت ۵۱ سال در دوران سلطنت شاه طهماسب و شاه اسماعیل دوم و سلطان محمد خدابنده و شاه عباس بزرگ پایتخت ایران بود تا آنکه شاه عباس‌ در سال ۱۰۰۶ هـ پایتخت را به اصفهان منتقل ساخت.

پانویس

منابع

• صالحی، نصرالله، جوادیان، مسعود و حداد عادل، غلام‌علی. تاریخ معاصر ایران-۲۵۳. چاپ چهارم. تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران، ۱۳۸۶. صص ۱۰ و ۱۱. ISBN 964-05-1430-6. 
• رضایی همدانی، عمادالدین. سیمای همدان. چاپ اول. تهران: انتشارات انوشه، ۱۳۷۹. ISBN 964-92925-5-1. 

• گ‍وره، ذب‍ی‍ح‌ ال‍ل‍ه‌. خ‍واج‍ه‌ ت‍اج‍دار. تهران: انتشارات امیرکبیر، ١٣٨٦. شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۰۰-۰۰۳۰-۴. 

• شعبانی، رضا‌. تاریخ تحولات سیاسی - اجتماعی ایران در دوره های افشاریه و زندیه. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، ١٣٩٢. شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۴۵۹-۳۰۹-۳. 

• نلسون فرای، ریچارد. میراث باستانی ایران. ترجمهٔ مسعود رجب‌نیا. چاپ هشتم. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۸۶. شابک ‎۹۷۸-۹۶۴-۴۴۵-۱۱۱-۹.