سلوکیه

سلوکیه (به یونانی: Σελεύκεια) نام یکی از بزرگترین شهرهای جهان باستان در روزگار سلوکیان و پس از آنها بود. این شهر در میانرودان در کرانهٔ باختری رود دجله و روبه‌روی شهرک اوپیس(و در آینده تیسفون) جای گرفته‌بود. پایه‌گذار این شهر سلوکوس یکم بود که با برپایی این شهر در سال ۳۰۵ (پیش از میلاد) آن را به نام خود نامگذاری کرد و آن را نخستین تخت‌گاه سلوکی نهاد.

به نوشته دانشنامه جهان اسلام بهرسیر یا به اردشیر شهری باستانی در سرزمین عراق کنونی، بر ساحل غربی دجله در روبروی ایوان مدائن بوده است. به نوشته تاریخ طبری شهر «به اردشیر» را اردشیر بابکان ساخت و آن را «کوره» (مرکز استان) قرار داد و شهرهای بهرسیر، رومگان، نهردرقیت، کوثا و نهرگوبر را تحت نظر آن قرار داد. هر یک از این شهرها یک رستاک ، در نظام تقسیم بندی کشوری ساسانیان بوده است. به عقیده خاورشناسان این شهر را اردشیر ایجاد نکرد، بلکه در واقع همان شهر سلوکیه است که در زمان سلوکیان بنا شده بود و وی آن را تجدید بناکرده است. بعدها بهرسیر و به اردشیر جای یکدیگر به کار برده شده اند. در دروه اسلامی بهرسیر و به اردشیر معادل هم شده اند. در این دوره بهرسیر همچون تیسفون یکی از شهرهای تشکیل دهنده مدائن بوده است.

سلوکیه در دوران ساسانی

این شهر را در دوران ساسانی، ویه‌اردشیر می‌خواندند و مسلمین آن را بهرسیر ضبط کرده‌اند. این شهر یکی از هفت شهر تشکیل دهندهٔ مدائن محسوب می‌شد. در این دوران شهری نسبتاً بزرگ بود با کوچه‌های سنگفرش و بازار بزرگ. مخصوصاً عیسویان در آنجا فراوان بودند و سواداگران یهودی نیز بازار پر ازدحام آن را رونقی می‌بخشیدند.

در سال ۱۴۱ پیش از میلاد مهرداد یکم وارد بین‌النهرین می‌گردد و شهر سلوکیه را آزاد می‌نماید.

منابع

• زرینکوب، عبدالحسین. تاریخ ایران بعد از اسلام. چاپ سوم. تهران: انتشارات امیرکبیر ۱۳۶۲

Wikipedia contributors, "Seleucia," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Seleucia&oldid=205526277 (accessed June 6, 2008).