سیر زمانی وبلاگ‌نویسی در ایران

وبلاگ‌نویسی در ایران

وبلاگنویسی درایران تحت شرایط خاصی انجام می‌شود، زیرا حکومت جمهوری اسلامی ایران دیدگاه‌های خاصی در این مورد دارد که کاربران اینترنتی را در وبلاگ‌نویسی محدود کرده است.
آمار دقیقی در مورد تعداد وبلاگ‌های ایرانی وجود ندارد اما براساس یک بررسی در مهر ماه سال ۱۳۸۴، تعداد وبلاگ‌های ایرانی عددی در حدود ۷۰۰ هزار تخمین زده شده است که اکثر آنها به زبان فارسی هستند. براساس این تخمین، تنها ۴۰ تا ۱۱۰ هزار از این وبلاگ‌ها فعال بوده‌اند. و علاوه بر زبان فارسی، وبلاگ‌نویسان ایرانی به زبان انگلیسی نیز وبلاگ می‌نویسند که اغلب نویسنده‌های این وبلاگ‌ها در خارج از ایران و در کشورهایی مانند ژاپن، کانادا، آمریکا و بریتانیا و… زندگی می‌کنند.

خط زمان

۱۳۸۰

• در ۷ سپتامبر اولین وبلاگ فارسی توسط سلمان جریری منتشر شد.
• در ۲۵ سپتامبر این وبنوشت با راهنمای کدنویسی منتشر شد.
• ۵ نوامبر، بنابر درخواست کاربران بلاگر، ساختار ایجاد وبلاگ با عنوان چگونه یک وبلاگ فارسی ایجاد کنیم منتشر شد.

۱۳۸۱

• مهدی بوترابی دارای مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشته تاریخ و دورهٔ دکتری از دانشگاه تربیت مدرس است. وی وبلاگ نویس و مدیر گروه سایت‌های پرشین بلاگ است. وی دوبار در سال‌های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۸ توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده است. وی همچنین در ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۵ بازداشت شده است.

۱۳۸۲

• اسماعیل اسدی دارستانی وبلاگ نویسی را در تهران شروع کرد و جزء اولین وبلاگ نویسان ایران و اولین وبلاگ نویس شمال کشور است او با فعالیت حقوق بشری و محیط زیستی و خبری شروع کرد و آستارا نیوز اولین وبلاگ وی بود. این وبلا گ نویس که هم اکنون وبلاگهای متعدد خبری و تحلیلی و حقوق بشر ومحیط زیست دارد از سال ۱۳۸۰ تاکنون بارها دستگیرو زندانی شده است او همچنین درزمینه گردشگری مقالات گوناگونی دربارهٔ مناطق شمال کشورداردگردشگری در آستارا ولوندویل

۱۳۸۳

آذر: وبلاگ‌نویسان ایرانی در اعتراض به تغییر نام خلیج فارس به خلیج عربی، بمب گوگل را ایجاد کردند. این بمب گوگلی به گونه‌ای بود که با جستجوی خلیج عربی در گوگل، اولین نتیجه صفحه‌ای بود که در آن این جمله نوشته شده بود: «خلیجی با این نام در دنیا وجود ندارد.»

• در تاریخ ۲۳ آبان ماه جوان‌ترین وبلاگ نویس زندانی جهان در شهر آمل در دادگاهی بدون حضور وکیل مدافع و در پشت درهای بسته، محاکمه شد. نوید محبی ۱۸ ساله، هم اکنون در زندان شهر ساری در انتظار صدور محکومیت خود بسر می‌برد. نوید محبی، مدیر وبلاگ "گاه نوشته‌های " و از مدافعان حقوق زنان در تاریخ ۱۸ سپتامبر از سوی ۸ مأمور وزارت اطلاعات با خشونت و ضرب و شتم در منزلش بازداشت شد. وی از آن تاریخ در بند مجرمان عادی زندانی است. اتهامات این وبلاگ نویس جوان " اقدام علیه امنیت ملی، توهین به بنیانگذار و رهبر فعلی جمهوری اسلامی، تبلیغ علیه نظام از طریق ارتباط با رسانه‌های بیگانه" و "عضویت در کمپین یک میلیون امضاء و حمایت از اعضای آن" اعلام شده است.

۱۳۸۴

• ۱۷ مهر: تعداد وبلاگ‌های ایرانی به عدد ۷۰۰ هزار رسید، هر چند که تنها ۱۰ درصد آنها فعال هستند. پراکندگی این وبلاگ‌ها در سرویس‌های مختلف وبلاگ‌نویسی به این صورت است:
• ۱۳ بهمن: براساس اعلام وب‌سایت بلاگ هرالد، تعداد وبلاگ‌هایی که بر روی سرویس‌های وبلاگ‌نویسی‌ای مانند پرشین بلاگ وجود داشته‌اند، عددی بین ۲۰۰ تا ۷۰۰ هزار وبلاگ است.
• ۳۱ خرداد: فعالیت پروژهٔ وردپرس فارسی به صورت رسمی آغاز شد. هدف از این پروژه، بومی‌سازی وردپرس بوده است.

۱۳۸۵

• ۱۸ مرداد: محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری ایران، نوشتن در وبلاگ رسمی خود را که به چندین زبان در دسترس قرار دارد، آغاز کرد.

۱۳۸۶

• ۱۶ فروردین: زبان فارسی از سوی وب‌سایت تکنوراتی به عنوان دهمین زبان پرکاربرد در دنیای وبلاگستان معرفی شد.
• ۲۶ خرداد: سرویس وبلاگ‌نویسی پرشین بلاگ هدف حملهٔ یک هکر عراقی قرار گرفت و دامنهٔ دات کام این سرویس وبلاگ‌نویسی توسط این هکر دزدیده شد. پرشین بلاگ یکی از ۷۰۰ وب‌سایت ایرانی بوده است که در سری حملات این هکر عراقی دچار مشکلاتی شدند.
• ۲ مرداد: یک گروه هکر کلاه سفید ایرانی در اعتراض به امنیت پایین سرویس وبلاگ‌نویسی پرشین بلاگ، به آن حمله کردند و صفحهٔ اول آن را تغییر دادند.
• ۹ شهریور: تعداد وبلاگ‌های ثبت شده در سرویس وبلاگ‌نویسی بلاگفا به بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار رسید.
• بهمن هدایتی بلاگر ایرانی پارسینه راکه یک وب‌سایت خبری-تحلیلی به زبان فارسی است راه اندازی نمود.

۱۳۸۷

• شهریور

البرز فلاح ثروتمندترین وبلاگ‌نویس ایرانی، صاحب ششمین سایت پربیننده استرالیاست.

• ۱۸ اسفند

مهدی خزعلی وی در سال‌های اخیر، انتقادات تندی علیه محمود احمدی‌نژاد در وبلاگ شخصی خود مطرح ساخت که در پاره‌ای اوقات بازتاب‌هایی در رسانه‌های جهانی و داخلی داشته‌است مهدی خزعلی در تاریخ ۱۶ بهمن ۱۳۹۰ به ۱۴ سال حبس، ۱۰ سال تبعید و ۹۰ ضربه شلاق محکوم شد. این حکم در دادگاهی صادر شد. در پی طولانی‌شدن اعتصاب غذای خزعلی و بستری‌شدن وی در یکی از بیمارستانهای تهران، با حضور نماینده دادستانی و پزشکی قانونی، در بیمارستان محل بستری وی، محکومیت را برای وی خطرناک تشخیص دادند و از تاریخ ۲۳ تیر ۱۳۹۳، حکم به آزادی وی دادند.

• ۲۸ اسفند: امیدرضا میرصیافی در سن ۲۸ سالگی به دلیل فشار روانی و عدم دریافت کمک‌های پزشکی در زندان اوین درگذشت. این وبلاگ‌نویس به دلیل توهین به رهبران نظام به دو سال زندان محکوم شد.

۱۳۸۸

• خرداد وبلاگنویس ایرانی بنام محمد علی به‌آبادی طی نامه‌ای به گینس مدعی پروبلاگ‌ترین فرد درجهان شدوآن مؤسسه اعلام کرد که این بررسی درحوزه کاری او نیست. و
• دیدار وبلاگی وبلاگ نویسان با سید محمد خاتمی
• علی پیرحسینلو روزنامه‌نگار، از قدیمی‌ترین وبلاگ‌نویسان ایرانی، نویسنده وبلاگ الپر (۲۶ شهریور به همراه همسرش فاطمه ستوده در منزل خود بازداشت شد و برای مدت پنجاه روز در زندان انفرادی به‌سر برد)

۱۳۸۹

• حسین درخشان که از او به عنوان پدر وبلاگستان فارسی یاد می‌شود، از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی تهران به «۱۹ سال و نیم حبس تعزیری، پنج سال محرومیت از عضویت در احزاب و فعالیت در رسانه‌ها و بازگرداندن وجوه اخذشده به مبلغ ۳۰ هزار و ۷۵۰ یورو، ۲ هزار و ۹۰۰ دلار و ۲۰۰ پوند انگلیس» محکوم شد. و
• خرداد: بیپ فا، میکرو بلاگ فارسی راه اندازی شد.
• اسفند: راه اندازی مسابقه «چهره بلاگ» برای وبلاگ‌های برتر سال.
• فخرالسادات محتشمی‌پور وبلاگ نویس، همسر مصطفی تاج زاده سیاستمدار ایرانی. او در اعتراضات جنبش سبز در ۱۰ اسفند ۱۳۸۹ دستگیر شد. وی در فروردین ماه ۱۳۹۰ در بند انفرادی زندان اوین دست به اعتصاب غذا زد و چند روز پس از اعتصاب غذا پس از بیهوشی به بیمارستان منتقل شد.
• محمدرضا پورشجری وبلاگ‌نویس ۵۴ ساله‌ای است که درسال ۱۳۸۹ به دلیل درج اندیشه وعقاید خود در وبلاگ شخصی‌اش، از طرف دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران با اتهام «اقدام علیه امنیت ملی»، «توهین به مقدسات» و «توهین به رهبر» به چهارسال زندان محکوم شده است.
• فرشته نوبخت، وبلاگ‌نویسی که برای یکی از نوشته‌هایش شایسته تقدیر حوزه ادبیات داستانی هفتمین جشنواره نقد کتاب شده است

۱۳۹۰

روز دهم مرداد ماه۱۳۹۰ مأموران امنیتی با مراجعه به منزل بابک اجلالی اقدام به تفتیش منزل وی کردند و او را به وزارت اطلاعات احضار نمودند. نیروهای امنیتی با در دست داشتن حکم قضایی جهت بازداشت بابک اجلالی، فعال حقوق بشر در ایران به دلیل عدم حضور وی در منزل موفق به دستگیری وی نشدند.

• علیرضا فیروزی (زاده ۳۰ شهریور ۱۳۶۸) روزنامه‌نگار و بلاگر ایرانی است.

وی دررابطه با فعالیت حقوق بشری دستگیر وزندانی شد. وی در روزهای پایانی بهمن ماه ۱۳۹۰ قبل از معرفی خود به زندان اوین برای گذراندن مابقی دوره محکومیتش از ایران گریخت.

• محکومیت یک روحانی وبلاگ‌نویس منتقد حکومت در ایران به حبس، شلاق، خلع لباس و جزای نقدی. آرش هنرور شجاعی، روحانی جوانی است که در پنجم آبان‌ماه سال ۱۳۸۹ (اکتبر ۲۰۱۰) درحالی که در بیت آیت الله عبدالله جوادی آملی، از مراجع دینی شیعه مشغول به کار بود توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به بند ۲۰۹ زندان اوین در تهران منتقل می‌شود.

۱۳۹۱

• ۱۳ آبان: ستار بهشتی، کارگر و وبلاگ‌نویس ایرانی که در تاریخ ۹ آبان ماه ۱۳۹۱ توسط پلیس فتا دستگیر شده بود، در بازداشتگاه پلیس فتا درگذشت. قاتل ستار بهشتی به سه سال حبس، دو سال اقامت اجباری و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد.
• مجتبی دانش‌طلب، وبلاگنویس انقلابی صبح امروز برای گذراندن محکومیت شش‌ماهه به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به زندان رفت.
• دکتر احمد فلسفی، دندان‌پزشک و وبلاگ‌نویس ۸۲ ساله ایرانی، پس از مدتی مبارزه با بیماری، در روزهای پایانی اسفند ماه ۹۱، در تهران درگذشت.

دکتر فلسفی متولد اسفندماه ۱۳۰۹ در تهران بود. از سال ۸۴ وبلاگ‌نویسی را آغاز کرد و تا چند ماه پیش از درگذشت خود، به این کار ادامه داد. به این ترتیب احتمالاً باید او را مسن‌ترین وبلاگ‌نویس ایرانی نام نهاد.

۱۳۹۲

• سهیل عربی در آبان ۱۳۹۲ به همراه همسرش توسط مأموران سپاه دستگیر گردید. همسرش پس از چند ساعت آزاد شد اما وی برای مدت دو ماه در سلول انفرادی نگهداری می‌شد و سپس به زندان اوین منتقل گردید.
• محمدعلی ابطحی نخستین سیاست‌مدار ایرانی است که از اینترنت و وبلاگ برای تماس با مردم و بیان نظراتش سود جست.

در آغاز با عنوان و آدرس وبنوشت استفاده کرد. وی در یک‌سالگی وبلاگ شخصی‌اش مطالب وبلاگش را در کتابی منتشر کرد.

پس از به زندان افتادن ابطحی و گذشت هفتاد روز، وبلاگ وی از درون زندان به روز شد.

محمدعلی ابطحی در ۲۲ مهر ۱۳۹۲ دچار سکته مغزی گردیده و مدتی در بیمارستان جم تهران بستری بود تا لخته‌ها با کمک دارو از بین برود.

• زهرا اشراقی (زادهٔ ۱۳۴۳) فعال سیاسی اصلاح طلب معتقد به حقوق بشر است. اشراقی مدتی مشاور معاونت اجتماعی در امور جوانان وزارت کشور بود. اشراقی خود را فمینیست می‌داند (به معنای جنبشی از زنان برای حل مسایل زنان و حقوق بشر) و در سازمان غیردولتی «انجمن حامیان زنان ایران» فعالیت می‌کند و به گفتهٔ خودش، یکی از وبلاگ‌نویسان ایرانی است که بدون فاش کردن هویت واقعی‌اش می‌نویسد.[۲]</ref>

۱۳۹۳

• حسین درخشان در آبان سال ۱۳۹۳ پس از بازگشت دوباره از مرخصی به زندان، با حکم عفو ادامه زندانش از سوی آیت الله خامنه‌ای روبرو شد. به این صورت، او پس از ۶ سال زندان و در حالی که ۱۱ سال و نیم دیگر از مدت قانونی زندایش باقی مانده بود از زندان آزاد شد. او در پیامی در صفحهٔ فیس‌بوکش از «حضرت آیت‌الله خامنه‌ای» بخاطر آزادی‌اش تشکر کرد.

۱۳۹۴

• بهروز مدرسی خلبان بازنشسته و وبلاگ نویس قدیمی کشورمان در فروردین۹۴ درگذشت. کاپیتان بهروز مدرسی نویسنده وبلاگ دل نوشته‌های یک کهنه سرباز بود که بیشتر به مسائل تخصصی هوانوردی می‌پرداخت.
• ۴ وبلاگ‌نویس در ایران بازداشت شدند. در روزهای اخیر دو وبلاگ‌نویس ساکن تهران و دو وبلاگ‌نویس اهوازی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده‌اند.

کمیته گزارشگران حقوق بشر، افراد بازداشت شده را رحیم یزدی، وحید ابوالقاسمی، شهاب موسوی و مجید کعبی معرفی کرده است.

• حسین درخشان معروف به (پدروبلاگنویسی ایران) مطلبی تحت عنوان (مرگ وب نزدیک است) را منتشرنمود.

سرویس‌های وبلاگ‌نویسی

پایگاه وبلاگدهی-سامانه وبلاگدهی-سایت وبلاگدهی-سرویس وبلاگدهی-سیستم وبلاگدهی-وب نوشت دهنده

طبق آنچه درکتاب بلاگرها آمده است حدود ۳۵۰ سرویس وبلاگدهی در انواع نوشتار ی ٬ویدئو بلاگ ٬پادکست، فتوبلاگ برای مقاصد گوناگون وبرای گروه‌های کودک وبزرگسال وزنان وبه زبان‌های فارسی کردی وترکی درکشور ایجادشده است. و

خط زمان

۱۳۸۱

پرشین‌بلاگ، نخستین ارائه‌دهندهٔ خدمات وب‌نوشت تماماً فارسی است که ۲۳ خرداد ۱۳۸۱ کار خود را رسماً آغاز کرد.

۱۳۸۲

بلاگ‌اسکای

یکی از ارائه‌دهندگان خدمات وب‌نوشت رایگان به فارسی است. این وب‌گاه در ۲۰ فروردین ۱۳۸۲ فعال شد.

۱۳۸۳

پارسی بلاگ یکی از ارائه‌دهندگان خدمات وب‌نوشت به فارسی است که در ۱۰ اردیبهشت سال ۱۳۸۳ تأسیس شده و به کاربران اجازه ساخت و مدیریت وبلاگ می‌دهد.

بلاگفا یکی از ارائه‌دهندگان خدمات وب‌نوشت به فارسی است. این وبگاه از ۱۶ آذر ۱۳۸۳ شروع به فعالیت کرده‌است.

۱۳۸۴

میهن‌بلاگ

یکی از ارائه‌دهندگان خدمات وب‌نوشت به فارسی است. میهن بلاگ فعالیت خود را در تاریخ ۲۵ آبان سال ۱۳۸۴ آغاز کرد.

۱۳۸۵

• سرویس وبلاگدهی مؤسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان بنام تبلاگ در ۲۵ خرداد سال ۹۰ آغاز بکارکرد. و
• سرویس وبلاگدهی (وی سی پی) راه اندازی شد.

۱۳۸۶

• سرویس وبلاگدهی (جوان بلاگ) راه اندازی شد

سایت دهی (اویستاک) راه اندازی شد.

سایت دهی (ای پیج) راه اندازی شد.

سایت دهی (پرشن گیگ) راه اندازی شد.

۱۳۸۷

• مجلس شورای اسلامی امکان ایجاد وبلاگ برای تمام نمایندگان مجلس را فراهم کرد. مجلس ایران اولین پارلمان در جهان است که سرویس وبلاگ به نمایندگان ارایه می‌دهد و البته این برای کشوری که رتبه دهم جهانی زبانهای رایج وبلاگ نویسی دنیا را دار خیلی هم عجیب نیست
• سرویس دهنده وبلاگی دانشگاه فردوسی مشهد، به عنوان فردوسی بلاگ به صورت رسمی ایجادشد و
• بلوگ هم آمد
• پارس وبلاگ، سرویس‌دهنده‌ای دیگر
• سایت ایران بلاگ راه اندازی شد

۱۳۸۸

• مهدی بلاگ به منظور توسعه فرهنگ وبلاگ نویسی مهدویت به همت بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود عجل الله راه اندازی شد.
• سرویس (سلامت بلاگ) برای حوزه پزشکی وسلامت راه اندازی شد.
• (تارلاگ) سرویس وبلاگدهی خودرا راه اندازی نمود.
• سرویس‌های وبلاگ (بلاگدون) و (بلاکس) به جمع سرویس دهنده‌های وبلاگ فارسی پیوستند.
• سرویس وبلاگدهی سازمان اوقاف وامورخیریه تحت عنوان(راسخون بلاگ) ایجادشد.
• آغاز به کار یک سرویس دهنده وبلاگی جدید: (بلاگتاز)
• تودی بلاگ؛ سرویس دهنده جدید با امکان انتقال وبلاگ
• «سما بلاگ» آغاز شد
• کلوبلاگ -لوکس بلاگ -وبلاگدهی هم آمد
• اولین سرویس وبلاگدهی فروشگاهی ایجادشد (شاپلاگر)

۱۳۸۹

• اولین سرویس وبلاگدهی برای ارائه ویدئو وفیلم بنام(آپارات) راه اندازی شد.
• اولین سرویس وبلاگدهی ویژه صدا وپادکست درفروردین ماه راه اندازی شد (کست)
• اولین سرویس وبلاگدهی به زبان ترکی (آرزو بلاق) ایجادشد
• اولین سرویس وبلاگدهی برای کودکان راه اندازی شد (نی نی وبلاگ)
• اولین سرویس وبلاگدهی درزمینه موسیقی دراسفند ماه راه اندازی شد (نوت آهنگ)
• (رزبلاگ) راه اندازی شد.
• (نصربلاگ) راه اندازی شد

۱۳۹۰

• اولین سرویس وبلاگدهی درزمینه گیم وبازی در اردیبهشت ماه ایجادشد (پردیس گیم)
• سازمان بورس و اوراق بهادار ایران سرویس وبلاگدهی خودرا راه اندازی کرد (بورس بلاگ)
• اولین سرویس وبلاگدهی فروشگاهی ایجادشد (شاپلاگر)
• (اف سی بلاگ) نخستین سیستم وبلاگدهی فوتبالی ایجادشد
• (بلاگ وب) هم آمد

۱۳۹۱

• سرویس وبلاگدهی بلاگسازان راه اندازی شد.
• شرکت بیان سرویس وبلاگدهی خودرا برای اهل قلم ومحققان راه اندازی کرد (بلاگ دات آی آر)
• اولین سرویس وبلاگدهی برای دانش آموزان ایجاد گردید (سپهربلاگ)
• اولین سرویس وبلاگدهی ویژه اساتیددانشگاه راه اندازی شد (پروفسورا)
• دومین سرویس وبلاگدهی ویژه کودکان ایجادشد (نی نی پیج)
• اولین سرویس وبلاگدهی درامور صنعت راه اندازی شد (صنعتکده)
• رونمایی از سرویس وبلاگ «گردشگری»

۱۳۹۲

• اولین سرویس وبلاگدهی بزبان کردی ایجادشد (کرد بلاگ)

شبکه هدهد یک شبکهٔ مذهبی ویژه کودکان است که با دو زبان عربی و فارسی پخش می‌شود. این شبکه همراه با عید مبعث در ۲۹ خرداد ۱۳۹۱ آغاز به کار کرد.. سرویس وبلاگدهی این شبکه بنام (هدهد فارسی) برای کودکان راه اندازی شد.

• دانشکده صدا وسیما سرویس وبلاگدهی خودرا ایجاد نمود (سیما بلاگ)
• سرویس وبلاگدهی برای انتشارعکس وفتو(فتوبلاگ) بنام (پیکس بلاگ) راه اندازی شد
• (کوثربلاگ) برای خواهران طلاب راه اندازی شد

۱۳۹۳

• سرویس وبلاگدهی برای وکلا وحقوقدانان راه اندازی شد (حقوقدان)
• سرویس وبلاگدهی ویژه بانوان ایجادشد (بانو بلاگ)
• سرویس وبلاگدهی ویژه طب سنتی ایجادشد (طبایع)

پیوند به بیرون

• بی‌بی‌سی فارسی: تاریخچه وبلاگستان فارسی در یوتیوب
• روز بلاگستان پارسی
• کتاب بلاگرها

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Blogging in Iran»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۲۸ مارس ۲۰۱۲).