انگور (نام علمی: vinifera) سردهای از درختان خانواده انگورسانان Vitaceae است. در این خانواده حدود ۱۱ جنس و بیش از ۶۰۰ گونه وجود دارد. مهمترین جنس این خانواده جنس انگور است. این گیاه حالت بوتهای و رونده دارد و دارای پیچک در مقابل بعضی از برگها میباشد.
میوه انگور به نوع دانهدار و بیدانه تقسیم میشود. هر یک از این دو جور در رنگهایسرخ و سیاه و زرد و تقریباً سبز دیده میشوند. این میوه در مناطقی که حداکثر دمای آن بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد و حداقل آن کمتر از ۱۵ درجه زیر صفر نباشد بهتر رشد میکند.
کشور ایران دهمین تولیدکننده انگور دنیاست که حدود ۳٫۳ درصد از کل تولید انگور دنیا را به خود اختصاص داده است.[۱] ایران در سالهای ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ پس از کشورهایی مانند چین، ایتالیا، ایالات متحده، اسپانیا، فرانسه، ترکیه، شیلی، آرژانتین و هند، با سطح زیر کشت بیش از ۲۸۰۰ کیلومتر مربع و دارای تولید سالانه بیش از ۲۲۵۰۰۰۰ تن انگور میباشد.
برای کاشت بوته مو ابتدا قلمههایی از آن را در فصل بهار، قبل از جوانه زدن در جایی بهعنوان مخزن میکارند و در بهار آینده که دارای ریشه شد از مخزن با احتیاط درمیآورند و آن را در گودالهای آماده شده به ردیف میکارند. پس از کاشت آن را آب میدهند. بوته جدید با گرم شدن هوا باید هر ۵ روز یا هر هفته آب داده شود. این بوته بعد از چهار سال بار میآورد و در ده سالگی بار آن کامل خواهد شد. یک بوته کامل میتواند بیش از دویست کیلو انگور بدهد. بوته مو را بعد از چهار ساله شدن هرس میکنند، یعنی شاخههای فرعی و دراز یا شاخههای ضعیف آن را میبرند تا هم فرصت رشد به شاخههای قویتر داده باشند و هم مقدار بار آن را تحت کنترل درآورند و کیفیت بار آن را بالا ببرند. بوته مو را میتوان روی زمین یا در حال تکیه بر چیزی بالاتر از خاک و زمین قرار داد. محل کشت موهایی که روی زمین قرار گرفتهاست را با بیل شخم میزنند تا علفهای موجود که در فصل بهار میروید از بین برده شود. زیرا این علفها میتوانند به بوته مو و بار آن آسیب وارد کنند. بعلاوه با شخم کردن زیر مو نفوذ آب برای رسیدن به ریشه راحت تر انجام میپذیرد نوع بیدانه و کشمشی انگور از نظر شیرینی بهترین نوع است. البته انواع دانهدار بخاطر درشتی آنها از شکل بسیار زیبایی برخوردار هستند.
برخی از انواع انگور که در ایران کشت میشوند عبارتند از: کندری، شاهرودی، یاقوتی قرمز، یاقوتی سفید، فخری، عسگری، مهدی خانی، بی دانه، بی دانه قرمز، مهره، شانی، ریش بابا، کشمشی یا سلطانی، روچه قرمز، روچه سفید، سنگک، امیری، لعل، حاجی عباسی، چشم گاوی، قندهاری، مایه میش، غلامی، شست عروس چیرکینک بستک، صاحبی، نباتی، شاهانی، یزدانی، مراغهای، خلیلی، گوهر، لعل حسینی، دم خروسی، رازقی شیرازی، الوان، شصت عروسان، نارا، مادر و بچه، مسکه، گزنهای، ملائی، مثقالی، ورچهای، ابی، الفی سیاه، لوغن، شاماما، خیراندیش
بنابر کتاب رستمالتواریخ، نام انواع انگور در ایران در زمان کریمخان زند عبارتاند از:[۲] شاهانی، یاقوتی، خلیلی، عسکری، انگور کشمش، فخری، انگور شصت عروسان سیاه، الغی سیاه، مثقالی، رازقی، شیرازی، نباتی، مادربچه. از مراکز انگور عسکری زرقان و شهرستان ممسنی بخش دشمن زیاری در فارس است. غوره دشمن زیاری نیز بسیار معروف است.[نیازمند منبع]
No symbol = official figure, P = official figure, F = FAOSTAT ۲۰۰۷، * = Unofficial/Semi-official/mirror data, C = Calculated figure A = Aggregate (may include official, semi-official or estimates);