سایپا

سایپا

نوع	صنعت خودروسازی
بنا نهاده	۱۳۴۴
بنیانگذاران	سیتروئن
دفتر مرکزی	تهران، ایران
مدیر عامل	مهدی جمالی
محصولات	خودرو موتور
درآمد	▼ ۷۳٫۳۷۰ میلیارد ریال (۱۳۹۱)
مجموع دارایی	۱۰٫۴۰۰ میلیارد ریال (۱۳۹۱)
مالک	سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (۳۵٫۷۵٪)
کارکنان	۳۹٫۳۰۴ نفر (۱۳۹۱)
وب‌گاه	www.saipacorp.com

شرکت سایپا در بزرگراه شهید لشگری

سایپا، که سرنام گروه اسمی "شرکت سهامی ایرانی تولید اتومبیل" (به فرانسوی: Société Annonyme Iranienne de Production Automobile) است، شرکت خودروسازی ایرانی می‌باشد، که در سال ۱۳۹۱ با تولید شمار ۴۷۷٫۸۹۰ دستگاه اتومبیل، معادل ۴۲٪ درصد از سهم بازار خودروی ایران را به خود اختصاص داد و پس از ایران خودرو (با ۴۵٪) به‌عنوان دومین خودروساز ایران، شناخته شد.

شرکت سایپا در سال ۱۳۴۴ با مشارکت شرکت فرانسوی سیتروئن، تحت نام «شرکت سهامی تولید اتومبیل سیتروئن ایران»، تأسیس شد. نخستین خودروهای این شرکت وانت آکا و سواری ژیان نام داشتند. پس از سال ۱۳۵۳ خودروهای ژیان مهاری و ژیان پیکاب در مدل‌های معمولی و دولوکس نیز تولید شد.

در سال ۱۳۵۴، نام شرکت، به فرم کنونی؛ سایپا تغییر پیدا کرد، که مختصر شده «شرکت سهامی ایرانی تولید اتومبیل» بود.

شرکت سایپا در ۱۶ تیرماه ۱۳۵۸ به مالکیت دولت ایران در آمد و از آذر ماه ۱۳۶۰ تحت سرپرستی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران قرار گرفت.

سهام شرکت در سال ۱۳۷۴ در بورس اوراق بهادار تهران عرضه شد و بعد از آن در دی ماه ۱۳۸۷ به موجب قانون بودجه کشور ۵۱٪ درصد از سهام آن، در بورس واگذار گردید. در حال حاضر سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران با در اختیار داشتن ۳۵٫۷۵٪ درصد از سهام شرکت سایپا، بزرگترین سهام‌دار آن به‌شمار می‌آید.

تاریخچه

شرکت سایپا در سال ۱۳۴۴ با سرمایه اولیه ۱۶۰ میلیون ریال با نام «شرکت ایرانی تولید اتومبیل سیتروئن ایران» تأسیس گردید. در تاریخ ۱۵ اسفند ماه ۱۳۴۵ به ثبت و دو سال بعد به مرحله بهره‌برداری رسید.

نام شرکت در اوایل سال ۱۳۵۴ به شرکت سهامی عام ایرانی تولید اتومبیل با نام انحصاری «سایپا» تغییر یافت. از آذر ماه ۱۳۶۰ تحت سرپرستی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران قرار گرفت و متعاقب آن بر اساس مصوبه ۱۳۶۵٫۲٫۱ هیئت وزیران، کلیه سهام آن به نمایندگی از سوی دولت به نام سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران منتقل گردید. سهام شرکت در اواخر سال ۷۴ در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شد و بعد از آن در دی ماه ۱۳۸۷ به موجب قانون بودجه کشور ۵۱ درصد از سهام آن، در بورس واگذار گردید.

سهام‌داران

سرمایه شرکت سایپا در بدو تأسیس ۱۶۰ میلیون ریال بوده، که طی چند مرحله افزایش سرمایه، به مبلغ ۱۰٫۴۰۰ میلیارد ریال در پایان سال ۱۳۹۱ افزایش یافته است.

در سال ۱۳۸۹ با تصویب مجمع فوق‌العاده اکثریت هیئت‌مدیره آن در دستان بخش خصوصی جا گرفت. در این مجمع ترکیب سهام‌داران عمدهٔ سایپا تغییر کرد و تعداد نمایندگان دولتی در هیئت مدیره از اکثریت افتاد.

سهام‌دار	درصد مالکیت
سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران	۳۵٫۷۵٪
گروه صنعتی رنا	۱۵٪
شرکت ستاره تابان	۱۰٪
شرکت توسعه سرمایه رادین	۶٫۵۹٪
سرمایه‌گذاری صبا تأمین	۴٫۷٪
شرکت سرمایه‌گذاری سایپا	۳٫۶٪
شرکت تجارت تابان	۲٫۸٪
سایر سهام‌داران	۲۱٫۵۶٪

سال‌نما

• ۱۳۴۴: تأسیس شرکت به نام شرکت سهامی تولید اتومبیل سیتروئن ایران
• ۱۳۴۷: بهره‌برداری و شروع فعالیت با تولید انواع مدل‌های خودرو ژیان (۱۳۵۹–۱۳۴۷)
• ۱۳۵۴: تغییر نام شرکت به «شرکت سهامی ایرانی تولید اتومبیل» و تبدیل شدن به شرکت سهامی عام
• ۱۳۵۵: تولید رنو ۵ در مدل‌های سه در و ۵ در (۱۳۷۲–۱۳۵۵)
• ۱۳۶۲: تولید «وانت نیسان» زامیاد
• ۱۳۷۱: تولید رنو ۲۱
• ۱۳۷۲: تولید پراید
• ۱۳۸۰: تولید زانتیا
• ۱۳۸۳: تولید ریو
• ۱۳۸۹: تولید تیبا
• ۱۳۸۹: تولید محصولات پراید با پلتفرم X۱۰۰ (سایپا ۱۴۱٬۱۳۲٬۱۳۱٬۱۱۱)
• ۱۳۹۱: تولید سایپا ۱۵۱ (کارا)
• ۱۳۹۳: تولید تیبا ۲
• ۱۳۹4: تولید ساینا
• ۱۳۹5: تولید CS35

محصولات

خودروی سواری

پراید صبا

تیبا

• ژیان ^{دیگر تولید نمی شود}
• رنو ۵، رنو ۲۱ ^{دیگر تولید نمی شود}
• نیسان ۲۴
• کاروان
• زانتیا ^{دیگر تولید نمی‌شود}، سی ۵
• ریو^{دیگر تولید نمی‌شود}
• فیات
• V5 با همکاری برلیانس آتو
• برلیانس اچ 230
• سراتو
• چانگان CS35

_____

پلت فرم X100 پراید:

• پرایدصبا^{دیگر تولید نمی‌شود}،
• پراید نسیم^{دیگر تولید نمی‌شود}،
• سایپا ۱۴۱،
• سایپا ۱۳۲،
• سایپا ۱۱۱،
• سایپا ۱۳۱،
• سایپا ۱۵۱، (وانت)

______

پلت فرم X200:

• تیبا،
• تیبا ۲،
• ساینا،

پارس خودرو

نوشتار اصلی: پارس خودرو

• سپند
• نیسان: نیسان پاترول، پیکاپ، سرانزا، ماکسیما
• رنو: رنو مگان،داچیا ساندرو، داچیا لوگان(داچیا رومانی: زیرمجموعه رنو فرانسه)

کامیون‌ها

• ماک
• ولوو: ان۱۰، اف۱۲، اف‌اچ۱۲، اف‌اچ۱۶، اف‌ام۹، ان‌ال۱۲، ان‌اچ۱۲
• بادسان
• رنو میدلام
• ایوکو

زامیاد

نوشتار‌های اصلی: زامیاد و سایپا دیزل

• وانت زامیاد
• وانت لوکس زامیاد (شوکا)

شرکت‌های تابعه

زیرمجموعه‌های بورسی

شرکت	درصد مالکیت
سرمایه‌گذاری سایپا	۷۹٫۲۸٪
پلاسکوکار	۷۵٫۶۵٪
کمک‌فنر ایندامین	۷۱٫۹٪
سایپا شیشه	۶۱٫۹۹٪
سایپا آذین	۵۹٫۳۵٪
رایان سایپا	۵۴٫۱۳٪
زامیاد	۴۳٫۵۹٪
پارس خودرو	۳۹٫۶۹٪
سایپا دیزل	۳۷٫۱۸٪
تراکتورسازی ایران	۲۴٫۰۹٪
رادیاتور ایران	۱۸٫۰۱٪
فنرسازی زر	۷٫۹۹٪

شرکت‌های زیرمجموعه

• ایران کاوه
• پارس خودرو
• سایپا کاشان
• مگا موتور
• مالیبل سایپا
• لیزینگ رایان سایپا
• بیمه رایان سایپا
• تهیه و توزیع مواد ریخته گری وقطعات صنعتی ایران( سودیکو)
• سایپا پرس
• سایپا یدک
• مهندسی توسعه سایپا (سیکو)
• مهندسی بازرگانی خودرو سایپا(ستکو)
• امداد خودرو سایپا
• مرکز تحقیقات و نوآوری سایپا
• قالب‌های بزرگ صنعتی
• اروند خودرو
• ستاره سفیران آینده
• سایپا لجستیک
• سایپا پیستون
• سایپا پلوس
• بیمه سایانپ
• توسعه صنایع خودرو ( ایدکو)
• سرمایه‌گذاری کارکنان سایپا
• باشگاه فوتبال سایپا تهران
• باشگاه والیبال سایپا تهران
• شرکت بن‌رو

همکاران سایپا

• سیتروئن
• رنو
• نیسان
• کیا موتورز
• برلیانس آتو

ریشه‌یابی واژه سایپا

نام شرکت در سال ۱۳۴۵ «شرکت سهامی تولید اتومبیل سیتروئن ایران» بود. این شرکت در اوایل سال ۱۳۵۴ به «شرکت سهامی ایرانی تولید اتومبیل» برگرفته از عبارت Société Annonyme Iranienne de Production Automobile تغییر نام داد. البته در سر در این شرکت به جای واژهSociété واژه Société نقش بسته است. در کتاب «آخرین سفر شاه» نوشته ویلیام شوکراس با اشاره به اشرف نوشته شده است: «در محافل درباری به او «سایپا» لقب داده بودند که در زبان فرانسه حروف نخست عنوان رسمی او «والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی» -Son Altesse Impériale La Princesse Ashraf- است».

اتهام فساد مالی

در مهرماه ۱۳۹۰ نادر قاضی پور، رئیس هیئت تحقیق و تفحص از گروه خودرو سازی سایپا در مجلس شورای اسلامی، در نامه‌ای به دادستان تهران خواستار ممنوع‌الخروج شدن رئیس و اعضای هیئت مدیره این شرکت شد و اعلام نمود که هیچ نظارت دقیقی بر گردش مالی ۱۰ هزار میلیارد تومانی سایپا وجود ندارد، بنابراین پرونده اختلاس در سایپا اگر مهم تر از اختلاس ۳ هزار میلیارد تومانی در ایران نباشد، کمتر نیست.

برند سایپا

برند سایپا در سال ۱۳۹۲ در دهمین جشنواره ملی قهرمانان صنعت ایران به عنوان یکی از ۱۰۰ برند برتر ایران شناخته شد.

عذرخواهی مدیرعامل از مردم

نوشتار(های) وابسته: کمپین خرید خودروی صفر ممنوع

در تاریخ ۱۶ شهریور سال نودچهار ، مدیرعامل سایپا از خریداران خودروهای این کارخانه به خاطر کیفیت پایین محصولات شرکتش عذرخواهی کرد و وعده بهبود کیفیت محصولات این شرکت در آینده را داد.این عذرخواهی واکنشی بود به بی رغبتی مردم برای خرید محصولات سایپا.

جستارهای وابسته

• ایران خودرو
• پارس خودرو
• تیسکو

منابع

• وب‌گاه رسمی شرکت سایپا

پیوند به بیرون

• وب‌گاه شرکت سایپا