هندوانه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
هندوانه
Watermelon
طبقه‌بندی علمی
فرمانرو: گیاه
(طبقه‌بندی‌نشده): گیاهان گلدار
(طبقه‌بندی‌نشده): دولپه‌ای‌های نو
(طبقه‌بندی‌نشده): رزیدها
راسته: کدوسانان
تیره: کدوییان
سرده: Citrullus
گونه: C. lanatus
نام علمی
Citrullus lanatus
(Thunb.) Matsum. & Nakai
Watermelon output in 2005

هندوانه ( در متون طب سنتی بطیخ هندی/بطیخ رقی) یا به فارسی دری: تربوز یا به فارسی تاجیکی: تربوزه (نام علمی: Citrullus lanatus) نوعی بوته و میوه از دسته صیفی جات است که در جالیز رشد می‌کند.

اصل این میوه از هندوستان بوده‌است چنان که از ریشهٔ کلمه [= منسوب به هندوان] برمی‌آید. گونه کامل‌تر نام آن «خربزهٔ هندوانه» بوده‌است. هندوانه پس از آمدن به ایران به عربستان راه یافت و از آنجا به اندلس رسید و از اندلس به ناحیه های دیگر اروپا.[۱] از فارسنامهٔ ابن بلخی برمی‌آید که در فهرج هندوانه‌های بزرگی به عمل می‌آمده‌است؛ چنان که گوید «به فهرج خربزه ها بود نیکو و شیرین و بزرگ و هندویانه بدان رتبه که دو از آن خربزه بر چهارپایی نهند»[۲]

در گذشته به این میوه تربوزه می‌گفته‌اند که هم اکنون در افغانستان و تاجیکستان به هندوانه تربوزه گفته می‌شود.[نیازمند منبع]

هم اکنون هندوانه در شهرهای شمالی ایران و بخش پیشین و باهوکلات درسیستان وبلوچستان و شهرهای استان خوزستان و کرمان و در استان فارس شهرستان اقلید به صورت وسیع کاشت می شود.

ریشهٔ کلمهٔ هندوانه از کلمهٔ وانا که معنی هندوانه در زبان هندی است گرفته شده‌است و ایرانیان قدیم آن را هندووانا می گفتند و هم اکنون هندوانه می‌گویند.[نیازمند منبع]

پنج تولیدکننده برتر هندوانه در جهان در سال 2012 (بر حسب تن)
 چین ۷۰٬۰۰۰٬۰۰۰
 ترکیه ۴٬۰۴۴٬۱۸۴
 ایران ۳٬۸۰۰٬۰۰۰
 برزیل ۲٬۰۷۹٬۵۴۷
 مصر ۱٬۸۷۴٬۷۱۰
 جمع جهانی ۹۵٬۲۱۱٬۴۳۲
منبع: UN FAOSTAT [۳]

ارزش خوراکی[ویرایش]

هندوانه (خام) - بدون پوست
مواد مغذی در هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
انرژی ۱۲۷ کیلوژول (۳۰ کیلوکالری)
کربوهیدرات‌ها ۷٫۵۵ g
قندها ۶٫۲ g
فیبر ۰٫۴ g
چربی ۰٫۱۵ g
پروتئین ۰٫۶۱ g
آب ۹۱٫۴۵ g
ویتامین آی معادل ۲۸ میکروگرم (۳٪)
تیامین (ویتامین ب۱) ۰٫۰۳۳ میلی‌گرم (۳٪)
ریبوفلاوین (ویتامین ب۲) ۰٫۰۲۱ میلی‌گرم (۱٪)
نیاسین (ویتامین ب۳) ۰٫۱۷۸ میلی‌گرم (۱٪)
پانتوتنیک اسید (ویتامین ب۵) ۰٫۲۲۱ میلی‌گرم (۴٪)
ویتامین ب۶ ۰٫۰۴۵ میلی‌گرم (۳٪)
اسید فولیک (ویتامین ب۹) ۳ میکروگرم (۱٪)
ویتامین C ۸٫۱ میلی‌گرم (۱۴٪)
کلسیم ۷ میلی‌گرم (۱٪)
آهن ۰٫۲۴ میلی‌گرم (۲٪)
منیزیم ۱۰ میلی‌گرم (۳٪)
فسفر ۱۱ میلی‌گرم (۲٪)
پتاسیم ۱۱۲ میلی‌گرم (۲٪)
روی ۰٫۱۰ میلی‌گرم (۱٪)
درصدها نسبی‌اند
منبع: پایگاه اطلاعاتی مواد غذایی آمریکا


هندوانه منبعی غنی از ویتامین ث و ویتامین آ است. همچنین مقدار زیادی ویتامین ب۶ و ب۱ و مواد معدنی مانند پتاسیم ومنیزیم دارد.


نگارخانه[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

فهرست منابع و مآخذ[ویرایش]

  • ابن بلخی. فارس‌نامه. به سعی و اهتمام و تصحیح گای لیسترانج و رینولد الن نیکلسون. دارالفنون کمبریج، ۱۹۲۱ مسیحی. 
  • کسروی، احمد. مقاله‌های کسروی (بخش دوم). گردآورنده یحیی ذکا. تهران: مؤسسه مطبوعاتی شرق، ۱۳۳۴.