کره جنوبی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو

مختصات: ۳۷°۳۵′ شمالی ۱۲۷°۰′ شرقی / ۳۷.۵۸۳° شمالی ۱۲۷.۰۰۰° شرقی / 37.583; 127.000

جمهوری کره
대한민국
کرهٔ جنوبی
پرچم
شعار ملی널리 인간 세계를 이롭게 하라
به همهٔ انسان‌ها فایده برسانید
سرود ملیAegukga

پایتخت
(و بزرگترین شهر)
سئول
۳۷°۳۵′ شمالی ۱۲۷°۰′ شرقی / ۳۷.۵۸۳° شمالی ۱۲۷.۰۰۰° شرقی / 37.583; 127.000
زبان رسمی کره‌ای
نوع حکومت جمهوری
نام حاکمان 
رئیس جمهور
نخست‌وزیر

پارک گئون-های
کین مال-کوم 
مساحت
 -  مساحت ۹۹٬۶۴۶کیلومتر مربع (صد و نهم)
 -  آب‌ها (٪) ۰٫۳
جمعیت
 -  سرشماری ۵۱٬۳۰۲٬۰۴۴ 
(بیست و ششم)
 -  تراکم جمعیت ۵۰۱٫۱‎/km۲‏ (سیزدهم)
تولید ناخالص داخلی (تخمین ۲۰۱۴)
 -  مجموع ۱٬۷۹۰ میلیارد دلار (سیزدهم)
 -  سرانه ۳۵٬۴۸۵ دلار (بیست و نهم)
شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۳) ۰٫۸۹۱ (بالا) (پانزدهم)
واحد پول وون (₩) (KRW)
منطقه زمانی UTC (ساعت جهانی+۹)
 -  تابستانی (DST) CEST (ساعت جهانی)
دامنه اینترنتی .kr
پیش‌شماره تلفنی +۸۲

کرهٔ جنوبی که با نام رسمی جمهوری کره (به کره‌ای: 대한민국) نیز شناخته می‌شود، کشوری است در بخش جنوبی شبه‌جزیرهٔ کره در شرق آسیا. پایتخت آن شهر سئول است.

تاریخ[ویرایش]

برای آگاهی از تاریخ شبه‌جزیرهٔ کره پیش از جدایی دو کره، نگاه کنید به کرهٔ شمالی.

در پی جنگ جهانی دوم، سربازان شوروی و آمریکا به‌ترتیب، بخش‌های شمالی و جنوبی کشور را به کنترل خود درآوردند. با وجود به رسمیت شناختن اولیهٔ کرهٔ متحد در اعلامیهٔ قاهره، خصومت فزایندهٔ جنگ سرد، سرانجام به تشکیل دو دولت جداگانه با ایدئولوژی‌های مختص خود منجر شد و تقسیم کره به دو موجودیت سیاسی مجزا را باعث گشت: کرهٔ شمالی و کرهٔ جنوبی. در شمال، یک پارتیزان ضد ژاپن و فعال سابق کمونیست، کیم ایل سونگ و در جنوب، یک رهبر سیاسی دست راستی و تبعیدی، سینگمان ری به‌عنوان رئیس جمهور به قدرت رسیدند.

در ۲۵ ژوئن سال ۱۹۵۰ کرهٔ شمالی با هجوم به کرهٔ جنوبی، جنگ کره را آغاز کرد. سرانجام و پس از پیشرفت‌های زیاد از هر دو طرف، جنگ به بن‌بست رسید. صلح موقت سال ۱۹۵۳ که هیچ‌گاه توسط کرهٔ جنوبی امضاء نشد، شبه‌جزیره را در امتداد منطقهٔ بی‌طرف در نزدیکی خط مرزی در حدود عرض جغرافیایی ۳۸ درجه به دو نیم تقسیم کرد. تا کنون هیچ معاهدهٔ صلحی امضاء نشده و دو کشور از نظر حقوقی هنوز در جنگ هستند.

تاریخ کره
Korea-Gyeongju-Bulguksa-33.jpg

پیش از تاریخ
 دوره جولمون
 دوره میومان
گوجوسان (چوسان کهن) ۲۳۳۳ تا ۱۰۸ ق.م.
 استان جین
نخستین سه امپراتوری: ۱۰۸ تا ۵۷ ق.م.
 بویو ، اوکجه ، دونگایی
 سم‌هان: ما, بایون, جین
سه امپراتوری: ۵۷ ق.م. تا ۶۶۸ میلادی
 گوگوریو ۳۷ ق.م. تا ۶۶۸ میلادی
 باکجه ۱۸ ق.م. تا ۶۶۰ میلادی
 شیلا ۵۷ ق.م. تا ۹۳۵ میلادی
 گایا ۴۲ تا ۵۶۲
استان‌های شمالی-جنوبی: ۶۹۸ تا ۹۳۵
 شیلای متحد ۶۶۸ تا ۹۳۵
 بالهایی ۶۹۸ تا ۹۲۶
 آخرین سه امپراتوری ۸۹۲ تا ۹۳۵
  گوگوریو جدید, باکجه جدید, شیلا
گوریو ۹۱۸ تا ۱۳۹۲
چوسان ۱۳۹۲ تا ۱۸۹۷
امپراطوری کره ۱۸۹۷ تا ۱۹۱۰
سلطه ژاپن ۱۹۱۰ تا ۱۹۴۵
 دولت در تبعید کره ۱۹۱۹ تا ۱۹۴۸
تقسیم کره ۱۹۴۵ تا ۱۹۴۸
کره شمالی، کره جنوبی ۱۹۴۸–تاکنون
 جنگ کره ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۳

درگاه کره

سیاست[ویرایش]

حکومت این کشور جمهوری است. قوهٔ مقننه از یک مجلس ملی با ۲۳۱ عضو (برای یک دورهٔ شش‌ساله) تشکیل شده است. قانون اساسی موجود در سال ۱۹۴۸ تدوین و در سال ۱۹۷۲ اصلاحاتی بر آن افزوده شده است.

احزاب مهم آن عبارت‌اند از: حزب جمهوری دموکراتیک (DRP) حزب دموکراتیک جدید و حزب دموکراتیک عدالت.

کرهٔ جنوبی در سال ۱۹۴۵ مستقل شده و روزهای ملی آن ۱ مارس و ۵ اوت است.

این کشور علاوه بر عضویت در سازمان ملل متحد، در سازمان‌های زیر نیز عضویت دارد: آدب، آسپاک، سی سی دی، اسکاپ، فائو، گات، یااآ، ایکائو، بانک جهانی، ایفک، ایمکو، ایمف، ایتو، اونکتاد، یونسکو، یوپو، وهو، ومو.

جغرافیا[ویرایش]

کرهٔ جنوبی با ۹۸٬۴۸۴ کیلومتر مربع وسعت (صد و نهمین کشور جهان) در نیمکرهٔ شمالی، نیمکرهٔ شرقی، در شرق قارهٔ آسیا، در کنار دریای زرد (در غرب) و ژاپن (در شرق) و چین شرقی (در جنوب)، و در همسایگی کشور کرهٔ شمالی (در شمال) واقع شده است. کرهٔ جنوبی کشوری نیمه کوهستانی است و ارتفاعات آن عمدتاً در نواحی مرکزی و شمال شرقی واقع شده‌اند (از جمله کوه‌های تیسماک). جلگه‌ها در آن وسعت فراوانی دارند و مهم‌ترین رودهای آن عبارت‌اند از: هان، ناک‌دونگ، گئوم، بوک‌هان و نام‌هان. این کشور دارای جزیره‌های فراوانی است و جنگل‌ها در آن وسعت زیادی دارند. آب و هوای آن گرم و مرطوب و پرباران است.

تقسیمات کشوری[ویرایش]

شهرهای مهم[ویرایش]

پایتخت این کشور، شهر سئول (۹٬۶۰۰٬۰۰۰ نفر در سال ۲۰۰۵) است و پرجمعیت‌ترین شهرهای آن عبارت‌اند از بوسان (۳٬۷۰۰٬۰۰۰ نفر)، دائگو (۱٬۳۰۹٬۰۰۰ نفر)، اینچئون (۷۹۷٬۰۰۰ نفر) و گوانگجو (۶۰۶٬۵۰۰ نفر).

کرهٔ جنوبی بخش جنوبی شبه‌جزیرهٔ کره را در بر می‌گیرد، که تقریباً ۱۱۰۰ کیلومتر طول دارد.

این شبه‌جزیرهٔ کوهستانی از غرب در کنار دریای زرد و از شرق در مجاورت دریای ژاپن (دریای شرق) قرار دارد. در جنوب این شبه‌جزیره، تنگهٔ کره و دریای جنوب چین واقع شده‌اند.

کل مساحت کشور، ۱۰۰٬۲۱۰ کیلومتر مربع است. کرهٔ جنوبی را می‌توان به چهار منطقهٔ کلّی تقسیم کرد: منطقهٔ شرقی که دارای رشته‌کوه‌های مرتفع و ساحل مسطح است، منطقهٔ غربی با ساحل سطح و وسیع که حوزهٔ آبگیر رودخانه‌ها است و دارای تپه‌های دوار می‌باشد، منطقهٔ جنوب غربی با کوه‌ها و دره‌ها، و منطقهٔ شمال شرقی که حوزهٔ وسیع رودخانهٔ ناک‌دونگ است.

نوع زمین در کرهٔ جنوبی بیشتر کوهستانی است که بیشتر آن قابل کشت نمی‌باشد. زمین‌های پست عمدتاً در غرب و جنوب شرقی این کشور واقع شده‌اند و تقریباً ۳۰ درصد از کل مساحت کشور را تشکیل می‌دهند. تقریباً سه هزار جزیره که بیشتر آنها کوچک و غیر مسکونی‌اند در سواحل غربی و جنوبی این کشور واقع شده‌اند. استان Jeju تقریباً در ۱۰۰ کیلومتری جنوب ساحل کره قرار دارد که بزرگترین جزیرهٔ این کشور می‌باشد و که مساحت آن ۸۴۵٫۱ کیلومتر مربع است. استان Jeju همچنین مکان قرار گیری مرتفع‌ترین نقطهٔ کرهٔ جنوبی، Hallasa می‌باشد که دارای ارتفاع ۱۹۵۰ متر از سطح دریا است.

جزایر Liancourt Rocks و Vlleungdo شرقی‌ترین و Socotra Rock جنوبی‌ترین جزایر کرهٔ جنوبی می‌باشند.

کرهٔ جنوبی دارای ۲۰ پارک ملی و چندین مکان طبیعی ملی مانند Boseon و همچنین پارک اکولوژیکی خلیج Sun cjeon دراستان Jeohha جنوبی است.

بندرها[ویرایش]

بندرهای مهم کرهٔ جنوبی عبارت‌اند از: بوسان در ساحل دریای ژاپن و اینچئون در ساحل دریای زرد.

بر اساس آخرین تقسیمات کشوری، کرهٔ جنوبی از ۹ استان و ۲ شهر ویژه تشکیل گردیده که زیر نظر فرماندار انتصابی دولت مرکزی اداره می‌شوند و مشخصات آنها به شرح زیر است:

Provinces of South Korea.svg

شماره نام نوع مساحت
(کیلومتر مربع)
مرکز
۱ سئول شهر ویژه ۶۱۴
۲ بوسان کلان‌شهر ۳۷۳
۳ دائگو کلان‌شهر
۴ اینچئون کلان‌شهر
۵ گوانگجو کلان‌شهر
۶ دائجون کلان‌شهر
۷ اولسان کلان‌شهر
۱۶ چجو ایالت خودمختار ۱۸۲۹ چجو
۱۳ چولای جنوبی ایالت ۱۲۰۶۰ موان
۱۲ چولای شمالی ایالت ۸۰۵۰ چونجو
۱۱ چونگچونگ جنوبی ایالت ۷۸۰۰ تائجون
۱۰ چونگچونگ شمالی ایالت ۷۴۳۶ چونگجو
۹ کانگوون ۱۶۷۱۴ چونچون
۱۵ کیانگسانگ جنوبی ایالت ۱۱۹۴۸ چانگ‌وون
۱۴ کیانگسانگ شمالی ایالت ۱۹۸۰۰ تائگو
۸ کیونگی ایالت ۱۰۹۶۰ سوون

اقتصاد[ویرایش]

کرهٔ جنوبی دومین رشد سریع اقتصادی دنیا در چهار دههٔ اخیر را دارا می‌باشد. در کرهٔ جنوبی، از سال ۱۹۶۳ و فقط ظرف مدت ۴۰ سال، درآمد سرانه بر حسب قدرت خرید، چیزی نزدیک به ۱۴ برابر افزایش یافت. دست یافتن به نتیجه‌ای مشابه برای بریتانیا بیش از دو سده (بین اواخر سدهٔ هجدهم و زمان حاضر) و برای آمریکا در حدود یک و نیم سده (از سدهٔ ۱۸۶۰ تا کنون) زمان برد.[۱] این پیشرفت قابل توجه که کرهٔ جنوبی را در کمتر از نیم قرن بدل به کشوری پیشرفته و ثروتمند نمود، اغلب معجزهٔ رودخانهٔ هان نامیده می‌شود و در مجامع بین‌المللی، صفت «ببر آسیا» را برای این کشور به ارمغان آورده است.

امروزه اقتصاد موفق کرهٔ جنوبی الگویی برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه است. کرهٔ جنوبی اکنون دارای اقتصاد توسعه‌یافتهٔ چندین هزار میلیارد دلاری است و یکی از اعضای سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) می‌باشد و توسط بانک جهانی جزو اقتصادهای دارای درآمد زیاد، و از دیدگاه صندوق بین‌المللی پول و سیا به‌عنوان یکی از اقتصادهای پیشرفته طبقه‌بندی شده است. همچنین سئول، پایتخت این کشور، یکی از ده شهر برجستهٔ اقتصادی و مالی جهان است. کرهٔ جنوبی علی‌رغم کمبود منابع طبیعی و دارا بودن کمترین مساحت در میان کشورهای گروه ۲۰، یکی از اقتصادهای نیرومند دنیا تلقی می‌شود. اقتصاد کرهٔ جنوبی، چهارمین اقتصاد بزرگ آسیا و سیزدهمین در دنیاست. همانند آلمان غربی و ژاپن، صنعتی‌سازی سریع از دههٔ ۱۹۶۰، کرهٔ جنوبی را به یکی از بزرگترین کشورهای صادرکننده در جهان تبدیل کرد. این کشور، هفتمین شریک بزرگ تجاری آمریکاست. کرهٔ جنوبی دومین میزان ذخایر را در میان کشورهای توسعه‌یافته داراست و همچنین ششمین ذخایر ارزهای خارجی را در جهان داراست. با وجود دارا بودن وضعیت توسعه‌یافته، کرهٔ جنوبی حرکت خود را به سوی رشد اقتصادی سریع، همراه با بیشترین میزان تولید ناخالص ملی، صادرات و تولیدات صنعتی در جهان توسعه‌یافته ادامه می‌دهد. در اکتبر سال ۲۰۰۸، صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرد که اقتصاد کرهٔ جنوبی در سال ۲۰۰۹ از کانادا و در سال ۲۰۱۱ از اسپانیا پیشی خواهد گرفت و سرانهٔ تولید ناخالص این کشور در سال ۲۰۰۹ از نیوزلند، در سال ۲۰۱۲ از ایتالیا و در سال ۲۰۱۳ از اسپانیا بیشتر خواهد شد.

در سال ۱۹۹۶ کرهٔ جنوبی عضو «سازمان همکاری اقتصادی و توسعه» (پیمانی برای رشد اقتصادی بیشتر) شد. کرهٔ جنوبی همانند بسیاری دیگر از همسایه‌های آسیایی خود، متحمل بحران اقتصادی سال ۱۹۹۷ آسیا شد؛ اما این کشور قادر گشت که دوباره برخیزد و پس از یک ترمیم سریع به رشد خود به سوی تبدیل شدن به یکی از قدرت‌های عمدهٔ اقتصادی جهان ادامه دهد.

کرهٔ جنوبی به‌واسطهٔ شرکت‌های چندملیتی با فناوری پیشرفته، مانند سامسونگ و هیوندای-کیا و ال‌جی، هفتمین صادرکنندهٔ بزرگ جهان است.

مردم و فرهنگ[ویرایش]

از سال ۱۹۴۵ که دو کره از هم جدا شدند، تغییرات فرهنگی‌ای را تجربه کرده‌اند، ولی فرهنگی مشترک داشته‌اند. از نگاه فرهنگی، شبه‌جزیرهٔ کره بخشی از همسایهٔ بزرگترش، یعنی چین بوده است. دو کره هیچ‌وقت نتوانسته‌اند از این حیث، جدا از چین باشند. در برنامه‌های فرهنگی و آموزشی، وزیران فرهنگ کرهٔ جنوبی، مردم را هم به هنر سنتی تشویق می‌کنند و هم به هنر مدرن. هنر سنتی تحت تأثیر آیین کنفسیوسی و تائوئیسم بوده است. سفالگری کره نظیر سفالگری جوسون، بیکجا، بونچونگ و گوریو در عالم زبانزد است. با توجه به این که کره در تاریخش ویرانی و سازندگی زیادی را تجربه کرده، معماری این کشور از آمیزهٔ زیبای طبیعت و معماری به وجود آمده است. پشت بام کاهگلی و سامانهٔ دوبنده‌دار (شبیه هلال) و زمینی آن که توسط اوندول فرا گرفته شده و گرما داده شده است. کمال هنرشان را می‌توان در ۹ اثر به ثبت رسیده در یونسکو مشاهده کرد. موسیقی کره‌ای (کی پاپ) هم در سال‌های اخیر با درخشش گروه‌ها و خواننده‌هایی مانند شاینی، اکسو، بیگ بنگ (گروه موسیقی)، دابل اس۵۰۱، ای پینک، سای و گرلز جنریشن پیشرفت زیادی داشته است که از آن با عنوان موج کره‌ای یاد می‌شود.[نیازمند منبع]

اکثریت نژادی این کشور را کره‌ای‌ها تشکیل می‌دهند. ۴۶٫۵ درصد از مردم این کشور بی‌دین‌ هستند،[۲] ولی مابقی مردم آن اکثراً پیرو آیین‌های بودایی، کنفوسیوسی، چوندوگیو و مسیحی کاتولیک و پروتستان هستند. زبان رسمی و رایج، زبان کره‌ای است.[نیازمند منبع]

نمودار دین در کرهٔ جنوبی[ویرایش]

دین در کرهٔ جنوبی
دین درصد
بی‌دین
  
۴۶٫۵٪
بودیسم
  
۲۲٫۸٪
پروتستانتیسم
  
۱۸٫۳٪
کلیسای کاتولیک
  
۱۰٫۹٪
ادیان دیگر
  
۰٫۷٪
Won Buddhism
  
۰٫۳٪
شاهدان یهوه
  
۰٫۳٪
کنفوسیانیسم
  
۰٫۲٪
Cheondoism
  
۰٫۱٪
اسلام
  
۰٫۱٪

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. http://wiki.paaddic.org/index.php?title=کره‌ی_جنوبی
  2. According to figures compiled by the South Korean National Statistical Office. "인구,가구/시도별 종교인구/시도별 종교인구 (2005년 인구총조사)". NSO online KOSIS database. Retrieved 2011–03–27.  This should not be confused with other figures which report only the percentage of the religious population that are Buddhist, Christian, Cheondoist, etc...
  • ویکی‌پدیای انگلیسی