خلفای راشدین
|
|
|
|---|---|
|
جنبش‌های فکری اهل سنت |
|
| ارکان دین اسلام |
|
|
خلفای راشدین |
|
|
سعید بن زید · زبیر · طلحه |
|
|
صحیح بخاری · صحیح مسلم · سنن نسائی |
|
|
مکان‌های مقدس |
|
خلفای راشدین یا خلفای اربعه اصطلاحی‌است که از سوی مسلمانان سنی در اشاره به چهار شخصی که پس از مرگ محمد به خلافت رسیدند، به کار می‌رود. این چهار تن به ترتیب عبارت‌اند از: ابوبکر، عمر، عثمان و علی.
اهل سنت با اعتقاد به مرجعیت صحابه و اجماع آنان دربارهٔ خلفای راشدین، شرایط و شیوه استقرار خلفای چهارگانه را نمونه آرمانی و مشروع دولت اسلامی می‌دانند.[۱] و الگوی خلافت راشدین بخصوص در زمان ابوبکر و عمر، از نظر کسانی که خواستار خلافت در زمان کنونی هستند مورد تأیید است.[۲]
محتویات
ابوبکر
نام کامل وی عبدالله بن عثمان بن عامر بن عَمرو بن کعب ابن سعد بن تَیم بن مُرة بن کعب بن لؤّی القرشی التیمی. کنیه‌اش «صدیق» و نام مادرش أم الخیر سلمی بنت صخر بن عامر بن کعب بن سعید بن تیم بن مُرة است. ابوبکر در سال ۵۷۳م در مکه متولد شد. او ۳ سال از محمد بن عبدالله کوچک‌تر و دختر وی عایشه، یکی از همسران محمد پیامبر مسلمانان بود. وی نخستین خلیفهٔ قلمروی اسلام است که از ۱۰ ق. هـ تا ۱۳ هـ حکومت کرد.[نیازمند منبع]
عمر
او درسال ۵۸۱ میلادی در مکه متولد شد. کنیهٔ عمر «ابو حفص» و نام کاملش عمر بن الخطاب بن نفیل بن عبدالعزی بن رباح بن عبدالله بن قُرط بن رزاح بن عدی بن کعب بن لؤّی بن غالب القرشی العدوی نزد اهل سنت ملقب به «فاروق» است،[۳] او در سال ۵۸۶ میلادی متولد شد.[۴][۵] عمر در سال ششم بعثت در حالیکه ۲۶ سال داشت ایمان آورد و مسلمان شد. حفصه همسر پیامبر اسلام دختر وی و نیز ام‌کلثوم دختر علی همسر وی می‌باشد.[۶] وی دومین خلیفه در خلافت راشدین (از ۱۳ تا ۲۳) است.
عثمان
وی سومین تنی بود که خلافت راشدین را از تاریخ ۲۳ ق هـ تا ۳۵ هـ متصدی شد. نام کامل او عثمان بن عفان بن ابی العاص بن امیه بن عبد شمس بن عبد مناف القرشی الاموی. نسب او و محمد پیامبر مسلمانان در عبد مناف به هم می‌رسند. مادرش اروی بنت کریز بن ربیعه بن حبیب بن عبد شمس بن عبد مناف. مادر بزرگش البیضاء بنت عبدالمطلب عمه محمد. کنیتش «ابی عبدالله و ابی عمرو».
او در سال ۵۷۶ میلادی در شهر طائف متولد شد. او با دو دختر محمد بن عبدالله به نام‌های «رقیه» و «ام کلثوم» ازدواج کرد.
علی
چهارمین خلیفه (۳۵ ق هـ - ۴۰ هـ)، نام کامل او علی بن ابی طالب بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبد مناف بن قصی بن کلاب بن مُرة بن کعب بن لؤّی بن غالب بن فهر بن مالک بن نضر بن کنانه بن خزیمة بن مدرکه بن الیاس بن مضر بن نزار بن معد بن عدنان. مادرش فاطمه بنت اسد. داماد و پسر عموی محمد. کنیه‌اش «ابو الحسن» و «ابو السِبطَین». او در سال ۶۰۰ میلادی در مکه متولد شد.
علی که نوجوانی تحت سرپرستی محمد بود، نخستین فرد ایمان‌آورده به اسلام است. فاطمه دختر محمد، همسر وی می‌باشد.
شیعیان
شیعه دوازده‌امامی و اسماعیلیان، فرمانروایی سه خلیفهٔ نخست را نادرست می‌گویند.[۷][۸][۹] گروه دیگر شیعه، زیدیه به خِلافت فرد خوب با وجود فرد خوب‌تر باور دارند، بدین گونه که علی شایسته‌ترین تن برای خلافت است ولی خلافت ابوبکر، عُمر و عُثمان را هم می‌پذیرند.
خلفای ثلاثه
گروهی از شیعیان به سه خلیفه نخست خلفای راشدین یعنی ابوبکر بن ابی قحافه، عمر بن خطاب و عثمان بن عفان به منظور جدا کردن نام علی بن ابی طالب و حسن بن علی بن ابی‌طالب از سه خلیفهٔ دیگر نام خلفای ثلاثه اطلاق می‌کنند. مثلاً می‌گویند: شاه اسماعیل دوم امر کرده بود روزهای جمعه و در بالای منابر از خلفای ثلاثه به نیکویی سخن گفته شود و از لعنت فرستادن به ایشان خودداری گردد.[۱۰][۱۱][۱۲]
گاهشمار
توجه شود که سال‌های خلافت دقیقاً مصادف با اولین روز سال جدید نیستند
پانویس
- ↑ داوود فیرحی. «سیمای عمومی نظام سیاسی و دولت در اسلام». در نظام سیاسی و دولت در اسلام. چاپ اول. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها، بهار ۱۳۸۲. ص ۳۵. ISBN 964-459-701-X.
- ↑ مصطفی حلمی (2006): الخلافة، فصل الخوارج، ص156.
- ↑ احمد، نذیر، الاسلام فی التاریخ العالمی: از مرگ محمد تا جنگ جهانی اول (به زبان عربی)، مؤسسه آمریکایی فرهنگ و تاریخ اسلامی، ۲۰۰۱، ص. ۳۴. ISBN 0-7388-5963-X.
- ↑ تاریخ الخلفا، تألیف: جلال‌الدین سیوطی، ص۱۳۳.
- ↑ مقالهٔ عمر، دانشنامه بریتانیکا، تاریخ بازبینی ۹ مارس ۲۰۱۴.
- ↑ Nasr, Seyyed Hossein. "Ali". Encyclopædia Britannica Online:Ali and the first caliphs
- ↑ الشافی فی الامامة ج ۱ شریف المرتضی ص ۱۸۲ ۱۸۲
- ↑ کفایة الأثر للخزاز القمی ص ۱۲۰
- ↑ المزار شیخ مفید ص ۱۵۴
- ↑ حسینی استرآبادی، حسن بن مرتضی. از شیخ صفی تا شاه صفی. به کوشش احسان اشراقی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۶، صفحهٔ ۹۹.
- ↑ آیا شهدای کربلاء هم نام خلفای ثلاثه بوده‌اند؟
- ↑ بررسی سیره امام علی ( علیه السلام ) در زمان خلفای ثلاثه
جستارهای وابسته
منابع
- کتاب: «الخلفاء الراشدون» نوشته: عبدالوهاب النجار به (عربی).
- کتاب: «ابوبکر الصدیق»، «عمر بن الخطاب»، «عثمان بن عفان»، «علی بن ابی طالب» نوشته: محمد رضا به (عربی).
- کتاب: «موسوعة السیاسة» نوشته: دکتر عبدالوهاب الکیالی به (عربی).
- محمد، رضا، (الامام علی بن ابی طالب کرم الله وجهه، رابع الخلفاء الراشدین). چاپ یاز دهم، بیرون، لبنان،: سال انتشار ۱۹۹۸ میلادی.
- کتاب: (دیوان الامام علی). چاپ دار مکتبة الهلال، بیروت، لبنان، چاپ سوم،: سال انتشار ۲۰۰۳میلادی.
 |
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به خلفای راشدین در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ خلفای راشدین موجود است. |
|
||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
