نجفآباد
نجفآباد نجباد |
|
---|---|
کشور | ایران |
استان | اصفهان |
بخش | مرکزی |
نام(های) دیگر | دیارنون |
نام(های) قدیمی | ده نان |
سال شهرشدن | ۱۳۳۷[۱] |
مردم | |
جمعیت | ۲۲۱٬۸۱۴ نفر[۲] |
رشد جمعیت | ۵/۲[نیازمند منبع] |
تراکم جمعیت | [نیازمند منبع]۱۲۴ نفر بر کیلومتر مربع |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۸۶٫۲۷۷۹ کیلومتر مربع[نیازمند منبع] |
ارتفاع از سطح دریا | ۱٬۶۴۹ متر از سطح دریا[۳] |
آبوهوا | |
میانگین دمای سالانه | ۹/۱۴ سانتی گراد |
میانگین بارش سالانه | ۱۶۳ میلیمتر |
اطلاعات شهری | |
نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی | ابوالفضل ابوترابی |
شهردار | مسعود منتظری[۵][۶] |
رهآورد | صنایع دستی، قالی بافی، کرباس بافی، رنگرزی، چاقوسازی، نمدمالی، لوده بافی، ورشو سازی |
پیششماره تلفنی | ۰۳۱[۴] |
وبگاه | www.najafabad.ir |
شناسهٔ ملی خودرو | ایران م۴۳، ج۲۳، ن۵۳[۷] |
تابلوی خوشآمد به شهر | |
نَجَفآباد ( تلفظ راهنما·اطلاعات) یکی از شهرهای استان اصفهان است که در مرکز ایران است.
نجف آباد سومین شهر پرجمعیت استان اصفهان و در مرکز این استان واقع شده است. نجفآباد دارای دو بخش مرکزی و مهردشت و ۶ شهر نجفآباد، گلدشت، جوزدان، علویجه، دهق و کهریزسنگ میباشد. نجفآباد در ۲۷ کیلومتری غرب اصفهان و در دشت وسیعی با شیب نسبتاً ملایم که از غرب به شرق کاهش مییابد و اطراف آن را کوههایی با ارتفاع متوسط احاطه کردهاست، قرار دارد.
سید علی خامنهای -رهبر ایران- نجفآباد را شهر علم و ایثار و نگاه روشنبینانه به مسائل کشور دانسته و مردم آن را به پایداری بر دین خدا و وفاداری به اسلام شهره میداند.[۸]
محتویات
پیشینه تاریخی[ویرایش]
نجفآباد قدیمیترین شهر جدید ایران[ویرایش]
این شهر در زمان شاه عباس صفوی در ۲۵ کیلومتری غرب شهر اصفهان بنا شدهاست.[۹] در دوره حکومت شاه عباس صفوی در حدود سال ۱۰۲۲ه. ق مقداری هدایا و نزورات و جواهرات و پول نقد که بار چندین شتر بود از طرف شاه عباس برای آرامگاه امام علی به نجف اشرف فرستاده شد. (که بالغ بر سیصد من موم زرد، کافور، مقداری فتیله عنبری و مروارید دریایی بود) قافله شتران در این سرزمین بازایستادند و تلاش شتربانان برای حرکت دادن شتران به جایی نرسید. خبر به شیخ بهایی رسید. شیخ در ردی فرمودند"دیشب در عالم رؤیا شاه نجف را زیارت کردم. فرمودند شتران را برهانید و بارشان را به صرف آباد کردن این محل مصرف کنید که اصلح همین است. " این سخن شیخ مورد تأیید پادشاه قرار گرفت. شرح حال این داستان را اعجوبه توانا ابوالقاسم پاینده در کتاب قدمگاه خود به زیبایی بیان میدارند"بیرون شهر معجزه رخ داده بود، چند شتر که با بارهای سنگین از سکههای نقره شاه عباس، به راه نجف میرفت، پنج فرسنگی پایتخت (اصفهان) در یک دره وسیع ریگی و میان دو رشته کوه، خفتند و دیگر برنخواستند. تلاش شتربانان بی اثر بود. یک روز و دوروز گذشت. شتران هنوز خفته بودند. کاروانسالار درمانده شد و به پایتخت خبر داد. همان شب شیخ بهایی مشاور و محرم شاه امام خفته در نجف را به خواب دید که فرمود شتران را رها کنید و اموال را همان جا صرف کنید که صلاح کار همین است. وبنایی به نام من بسازید که چنین خواستهام. اراده امام انجام شد. آب آنجا نبود. از راه دور آوردند. درآن ریگزار بناء وصحن و ضریح و گنبدی ساختند با دو باغ در دو سو"[۱۰] به عقیده عدهای اسم اصلی نجفآباد «ده نان» یا «دهان» بودهاست که مقصود از نان «نون» میباشد؛ و ابوالقاسم پاینده دیار نون را بر این شهر برگزیدهاست.
ساکنین اولیه شهر[ویرایش]
عوامل متعددی در هسته اولیه سکونت در این محل نقش داشتند:
- سیاسی: شاه عباس صفوی در سال ۹۹۶ه. ق با مساعدت روسای ایل اوستاجلو و ایل شاملو روی کار آمد. شورشهایی که از قبل از روی کار آمدن شاه عباس شروع شده بود هنوز ادامه داشت. شاه عباس از همان آغاز برآن شد تا با سرکوب شورشهای به پاخاسته قدرت خویش را تثبیت کند. وی در سال ۱۰۰۷ه. ق اصفهان را به پایتختی انتخاب کرد و سعی کرد با تحت فشار قراردادن نیروهای شورشی و متلاشی ساختن هستههای طغیانی آنها را نابود کند و یا تبعید نماید. وی در این راستا در سال۱۰۱۴ه. ق حدود هفتاد هزار ارمنی و آذربایجانی را به مرکز ایران تبعید نمود. همچنین بسیاری را از گرجستان بیرون راند و در حوالی اصفهان و مازندران اسکان داد. اسکان مخالفان در اطراف پایتخت امکان کنترل بیشتر را به قدرت مرکزی میداد. بسیاری از مخالفان شهرهای دیگر هم به این شهر تبعید شدند.
- جغرافیایی: نزدیکی نجفآباد با اصفهان و قرار داشتن بر سر مسیر خوزستان و عراق
- نظامی: شاه عباس این مکان را قورخانه (مرکز اسلحه) و محل سکونت کارگران اسلحهسازی قرار داد. به همین جهت احتمال دارد صنعت چاقو سازی و زودپزسازی و همچنین کارد و چنگالسازی در نجفآباد از بقایای همان دوران باشد.
نجفآباد پیش از صفویه[ویرایش]
در خصوص ساکنان نخستین شهر گفته شده است که پیش از بنای آن عده از زرتشتیان در کوههای شمالی شهر ساکن بودند؛ و این محل پس از آنکه دولت اسلامی برقرار شد برای مدتی پایگاه گبران گردید.
نجفآباد قطعه زمینی گسترده با دو رشته کوه موازی در شمال و یک رشته از کوهپایههای زاگرس در جنوب، دشت گستردهای را تشکیل میداده که عدهای از زرتشتیان چادرنشین از فلات مرکزی ایران (یزد) در آغاز در تابستان با کوچ خود به این مکان حیواناتشان را در کوهپایههای شمالی میچراندند و تا پاییز در این جا میماندند؛ ولی پس از مدتی رنج رفتوآمد همه ساله آنها را وادار به اسکان در این دشت کرد. اینان در کوهپایههای شمالی ساکن شدند و از چشمهسارهای آن برای استفاده خود و حیواناتشان بهره میبردند. چون تابستانها دچار کمآبی شدند به فکر حفر قنات و تأمین آب دائمی برای خود افتادند.
نجفآباد از نظر جهانگردان[ویرایش]
- "شاه عباس و طراح اصلی آن شیخ بهایی با ایجاد شبکه کامل آبیاری و ارتباطی و بنیان نهادن شهری بازرگانی و پررونق در ۲۵ کیلومتری غرب اصفهان برای تهیه آذوقه پایتخت، زیر بنایی اساسی بنا کرده است. راجر سیوری
- در کتاب روح ملتها در مورد بی نظمی حاکم بر اصول شهر سازی ایران مینویسد"فقط شهر نجفآباد را از این قانون مستثنی دیدم، اول دفعه که آن جا رفتم تصور کردم شهر قدیم را یکسره کوبیدهاند و خیابانبندی و کوچهسازی را از نو پایهریزی کردهاند ولی متوجه شدم معماری نجفآباد از ابتدا همینگونه شکل گرفته است. مساجد و میدانهای نجفآباد تنها محلی است که با فکر نادر به وجود آمده است و دارای نظم و قاعدهای است. آندره زیگفرید
- در این شهر به کوچههای بنبستی برنمیخوریم. (قدیم) هر نوع جنس و متاعی آماده و محیا است. به شکلی که به هیچ عنوان به اصفهان حاجتی نیست.[۱۱]
- از شهر اصفهان تا انتهای آن ۳ فرسخ است و تا خود قصبه ۴ فرسخ میباشد؛ که شرق آن بلوک ماربین و مغربش بلوک کرون و جنوب آن لنجان و شمالش نیز ماربین است. طول اراضی آن از مشرق به مغرب زیاده از ۳ فرسخ میباشد و متصل به کروند است. سلاطین صفوی از ابتدای آن به طرف طول، خیابانی طرح انداختهاند به مثال چهارباغ و در دوطرف اشجار چنار کاشتهاند و هر دو جانب، باغات انداخته بهغایت زیبا ساختهاند. اگر چه اکثر آن خراب گشته و ضایع گردیده است معذالک هنوز شکوه و صفای آن، خود حکایت بزرگی بانی را میرساند.[۱۲]
- قصبه (روستا) ایست خجسته بنیان، آبش از کاریز و هوایش فرحانگیز، باغاتش فراوان واز ۴طرف، آنجا زیاده از یک فرسخ خیابان کشیده ودرخت چنار و اشجار میوه دار درآن خیابان نشانیدهاند. راقم چند روز درآن جا بود و با خلقش مجالست نمود، عموماً از فسق و فجور دور و از معاصی مشهور مهجور هستند. زین العابدین شیروانی
- باغهای نجفآباد به قدری وسیع هستند که ما در مدت ۳ ربع ساعت در کوچه باغهای این شهر با اسبهای خود میتاختیم تا بالاخره به خیابان و بازار رسیدیم. هنریش بروگش
کبوترخانههای نجفآباد[ویرایش]
نجفآباد را شهر کبوتران و کبوترخانهها میگفتند.[۱۳] هر مسافری که قصد سفر به این شهر را داشت از پرواز کبوتران بیشماری که در بالای آن پرسه میزدند، میفهمید که به نجفآباد نزدیک شدهاست. اما امروز کبوتران لانههای خود را در این شهر تاریخی از دست دادهاند و به لانههای باقیمانده که برخی از آنها در حال تخریبند برنمیگردند. کبوترخانههای نجفآباد بخشی از هویت فراموش شده این شهرند. این هویت ریشه در صنعت کشاورزی این شهر داشته. نجف آباد به دلیل اینکه یکی از باغ شهرهای بزرگ ایران بوده جهت تولید محصولات کشاورزی نیاز به کود داشته که توسط همین کبوتر خانهها تولید میشده است. بصورتی که هر برج بطور متوسط سالانه ۶ الی ۷ تن کود (ذل کبوتر) تولید مینموده. شهرهای تهران، کاشان، همدان، شیراز، خوزستان، اصفهان، مشهد، قم و تبریز از عمده شهرهای پرورش کبوتر در ایران هستند. فرد ریچاردز، جهانگرد و پژوهشگر انگلیسی دربارهٔ کبوترخانههای استان اصفهان چنین میگوید: «یکی از برجستهترین و شگفتانگیزترین چیزها، در حول و حوش اصفهان برجهای گرد و بلندی است که قسمت فوقانی آنها دارای طرحهای زیبا و دلانگیزی است. اینها شبیه برجهای گرد قصرهای قرون وسطی انگلستان هستند؛ با این تفاوت که در بالای آنها اغلب دو یا سه برج یا مناره مشابه دیده میشود که به ترتیب هریک از دیگری کوچکتر میشود و اندازه مرتفعترین آنها به شصت یا هفتاد پا میرسد. مادام دیولافوا که به همراهی شوهرش مارسل در زمان سلطنت ناصرالدین شاه از نواحی مختلف ایران دیدن کردهاست دربارهٔ علت ایجاد کبوترخانه مینویسد: «طریقه دیگری هم برای فراهم کردن کود هست. مالکین در اطراف شهر اصفهان در دهکدهها برجهای بزرگ و متعددی برای کبوتران صحرایی ساختهاند. کبوتر بهقدری در اصفهان و شهرهای اطراف آن زیاد است که شخص تازهوارد تصور میکند که تمام اهالی از گوشت کبوتر تغذیه میکنند، ولی اینطور نیست. این حیوان دعوت شدهاست که اجتماعی تشکیل دهد و بیشتر در برج بماند و فضولاتی در آن بریزد و فضله کبوتر چون با خاک خرابهها مخلوط شود برای پرورش خربزه و هندوانه معروف اصفهان مناسب است.»[۱۴]
ارگ شیخ بهایی[ویرایش]
ارگ شیخ بهایی در شهرستان نجفآباد واقع است. این ارگ از ۷ برج کبوتر خانه تشکیل شدهاست. این برجها جز آثار نادر کشور میباشد و همانند این برجها را تنها در شهر تبریز میتوان دید و این به علت تعداد برجهای آن میباشد، و طرحهایی برای احیاء این برجها در دست اجرا میباشد. اولین طرح گردشگری نجفآباد معروف به هفت برج و به نام طرح گردشگری ارگ شیخ بهایی به همت شهرداری نجفآباد بازسازی شدهاست.[۱۵]
انقلاب اسلامی و دفاع مقدس[ویرایش]
انقلاب اسلامی[ویرایش]
نجفآبادازجمله شهرهایی بود که که در پیروزی انقلاب اسلامی نقشی پیشگام داشت. به همین جهت به دنبال مبارزات، تظاهرات و اعتراضات گستردهای که به وسیله قشرها مختلف صورت گرفت رژیم شاه ناتوان شد و بعد از اصفهان در نجفآباد توسط سرلشکر ناجی حکومت نظامی برقرار شد[۱۶]
دفاع مقدس[ویرایش]
نجف آباد با دوهزار و سی وصد و هفتاد و هفت شهید در دوران جنگ ایران و عراق،[۱۷] از نظر سرانه شهدا بیشترین آمار را در استان و کشور به خود اختصاص داده است.[۱۸][۱۹]
- نمایی از آرامگاه شهدا نجف آباد
دانشگاههای نجف آباد[ویرایش]
دانشگاه آزاد اسلامی[ویرایش]
دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجفآباد یکی از بزرگترین و معتبرترین مراکز آموزش عالی کشور میباشد. در این دانشگاه حدود ۳۲۰۰۰ دانشجو در ۱۸۴ رشته و ۱۲ دانشکده و در مقاطع کاردانی تا دکترا حرفهای و تخصصی درحال تحصیل هستند.
شهرهای خواهرخوانده[ویرایش]
نجف آباد با یک شهر جهان خواهرخوانده است:
زمان | کشور | شهر خواهرخوانده |
---|---|---|
۲۰۱۴ | عراق | نجف |
ردههای مربوط[ویرایش]
بزرگان و مشاهیر[ویرایش]
نگارخانه[ویرایش]
-
کوچه باغی در نجف آباد
پانویس[ویرایش]
- ↑ «بانک اطلاعات تقسیمات کشوری». وزارت کشور. بازبینیشده در ۰۸ نوامبر ۲۰۱۴.
- ↑ «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰». معاونت برنامهریزی استانداری خراسان جنوبی (به نقل از مرکز آمار ایران)، ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲. بازبینیشده در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲.
- ↑ «پایگاه جستجوی نامهای جغرافیایی». بازبینیشده در ۲۰۱۴-۱۱-۰۸.
- ↑ «اجرای طرح هم کد سازی تلفن ثابت» (فارسی). وبگاه شرکت مخابرات ایران. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۴. بازبینیشده در ۱ نوامبر ۲۰۱۴.
- ↑ «مهندس منتظری شهردار نجفآباد شد». پایگاه خبری شهرداری نجفآباد، یکشنبه، ۱۷ شهریور ۱۳۹۲. بازبینیشده در ۰۹ سپتامبر ۲۰۱۳.
- ↑ «مسعود منتظری - شهردار نجفآباد». پورتال شهرداری نجفآباد. ۲۰۱۴-۱۱-۰۸. بازبینیشده در ۲۰۱۴-۱۱-۰۸.
- ↑ بانک اطلاعاتی آکو، لیست پلاکهای خودروهای ایران
- ↑ سخنرانی رهبر انقلاب در اجتماع بزرگ مردم نجفآباد
- ↑ وجه تسمیه نجفآباد
- ↑ فرهنگ غدیر جواد محدثی، انتشارات نشر معروف صفحهٔ ۵۷۰
- ↑ دوسفرنامه از جنوب ایران ص۱۳۹
- ↑ نصف الجهان فی تعریف الصفهان ص ۳۲۴
- ↑ «مستند کبوتر بی خانه-بررسی کبوترخانههای ایران». سایت کدوم.
- ↑ دیار نون یزدانی
- ↑ «مجموعه گردشگری ارگ شیخ بهایی (هفت برج خارون)». درگاه شهرداری نجف آباد.
- ↑ خاطره علی صیاد شیرازی دربارهٔ برقراری حکومت نظامی در اصفهان
- ↑ «کنگره سرداران و 2500 شهید نجفآباد برگزار میشود». شهدای ایران،.
- ↑ «استاندار اصفهان مطرح کرد «کاشان» و «نجفآباد» دارای بیشترین سرانه شهدا در استان اصفهان». فارس.
- ↑ «بیانات رهبر انقلاب در دیدار دستاندرکاران کنگره ملی شهدای نجف آباد». عصر ایران.
پیوند به بیرون[ویرایش]
ویکیسفر یک راهنمای سفر برای نجفآباد دارد. |
- شهرداری نجفآباد
- فرمانداری نجفآباد
- پایگاه خبری نجف آباد
- پایگاه نجف آباد در ۸ سال دفاع مقدس
- نماینده مردم نجف آباد در مجلس
|
|
|