ویسه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
ویسه
اطلاعات کلی
نام ویسه
منصب وزیر پشنگ
آئین دیویسنا
زادگاه ویسه گرد
درفش سیاه
ملیت توران
سایر اطلاعات
شناخته شده تصاحب شبستان نوذر
جنگ‌ها ایران و توران
جنگ اول جنگ پشنگ
نتیجه نبرد هلاکت نوذر تصرّف کامل ایران
خانواده
نام نیا تور
نام پدر زادشم
فرزندان پیران و پشنگ [۱]

ویسه در شاهنامه فرزند زادشم و نبیره تور است. وی پدر پیران و سپهبد پشنگ بود و در رایزنی برای نبرد با ایرانیان حضور داشت. افراسیاب او را به یاری کروخان به دنبال شبستان نوذر بسوی پارس فرستاد. فردوسی در بیتی از شاهنامه، از ویسه، چنین یاد کرده‌است:

سپهبدش چون ویسه تیزچنگ که سالار بُد بر سپاه پشنگ [۲]

ویسه در شاهنامه[ویرایش]

هنگامی که جنگ پشنگ به فرمان پشنگ صادر شد، افراسیاب جوان سپهسالار توران به مرزهای ایران یورش آورد شهر دهستان محل استقرار نوذر و سپاه ایران را محاصره نمود. در این نبرد نا برابر نوذر بدست افراسیاب کشته شد و سپاه ایران به فرماندهی قارن تارومار گشت. طبق متون یکی از فرزندان ویسه توسط قارن کشته گشت ولی نامی از او در شاهنامه قید نگشته است. ویسه به کین فرزندش با قارن نبرد نمود و قبل از نبرد خطاب به قارن گفت:

ز قلب سپه ویسه آواز داد که شد تاج و تخت بزرگی به باد
ز قنّوج تا مرز کابلستان همان تا در بُست و زابلستان
همه سر بسر پاک در چنگ ماست بر ایوانها نقش و نیرنگ ماست
کجا یافت خواهی تو آرامگاه ازان پس کجا شد گرفتار شاه [۳]

شاهنامه فرجام نبرد ویسه و قارن را، فرار ویسه به نزد افراسیاب گزارش می‌کند ولی اوضاع ایران با کشته شدن نوذر بسیار وخیم‌تر گشته بود.

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس‌ها[ویرایش]

  1. در شاهنامه پشنگ بسیار است احتمالا پیران نیز فرزندی بدین نام داشته ولی در متن صراحتا قید نشده
  2. پارسی نگاشتهٔ شاهنامهٔ فردوسی، صفحه: ۷۷۳ . منظور از پشنگ همان شاه توران و پدر افراسیاب است.
  3. شاهنامه. جلد دوّم. نوذر ص ۶۷

منابع[ویرایش]

  • حسین، الهی قمشه‌ای. شاهنامه فردوسی. ترجمهٔ ناهید فرشادمهر. تهران: نشر محمد، ۱۳۸۶. شابک ‎۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵. 
  • پارسی نگاشتهٔ شاهنامه، نگارش: فرانک دوانلو، انتشارات آهنگ قلم، چاپ سوم، ۱۳۸۷ (با اندکی تغییر)