تظاهرات ۱۴ اسفند ۱۳۵۹
رویدادهای ۱۴ اسفند ۱۳۵۹ مجموعه اتفاق‌هایی بود که از سخنرانی ابوالحسن بنی‌صدر، رئیس جمهوری وقت ایران در دانشگاه تهران شروع شد. این سخنرانی در سالگرد درگذشت محمد مصدق بود. در این روز بنی‌صدر مدعی وجود شکنجه در زندان‌های ایران شد. این سخنرانی باعث ایجاد جنجال‌های زیادی در فضای سیاسی ایران شد.
محتویات
فضای حاکم بر سخنرانی[ویرایش]
حامیان بنی‌صدر با تصاویر محمد مصدق و آیت‌الله شریعتمداری و آیت‌الله طالقانی و مخالفین بنی‌صدر با تصاویر روح‌الله خمینی و پلاکاردهای با تصویر مصدق در حال بوسیدن ملکه ثریا به محل سخنرانی آمده بودند. عزت‌الله سحابی این جمعیت را به عمل خلاف قانون حمل پلاکارد متهم می‌کند، چرا که از قبل اعلام شده بود، هیچ‌کس حق آوردن پلاکارد با خود را ندارد. وی این کار مخالفین را نشانه آمادگی و تدارک فراوان آنان دانست. همچنین پیش از سخنرانی رئیس‌جمهور، سخنرانی آرشیوی از آیت‌الله طالقانی و محمد مصدق را پخش کردند.
شروع سخنرانی[ویرایش]
ساعت ۳:۴۰ دقیقه بنی‌صدر در جایگاه قرار می‌گیرد و سخنرانی را آغاز می‌کند. در این روز مخالفین رئیس جمهور جهت وقفه در سخنرانی بلندگو را قطع می‌کنند و بنی‌صدر هم به علت تجهیز نبودن پلیس از مردم می‌خواهد عاملین را بیرون کند. پس از آن نیز حامیان بنی‌صدر شروع به اهانت به دکتر بهشتی کردند و شعارهایی برضد حزب جمهوری اسلامی دادند.
جمعه ۱۵ اسفند[ویرایش]
- علی خامنه‌ای امام جمعه تهران در سخنرانی نسبت به اتفاقات ۱۴ اسفند اعلام کرد:
گروهک‌های ضداسلام از طرفی گروهک‌های ضد خط امام، سیاستمداران منزوی شده از چشم مردم افتاده. این عناصر پلید و خبیث با یکدیگر یک واحد و یک طیف را به وجود آوردند. دیروز حادثه همین بود که گفتم
- فردای آنروز روزنامه‌های مخالف بنی‌صدر همچون روزنامه جمهوری اسلامی، حامیان بنی‌صدر را به حرمت شکنی و زدن سوت و کف در ایام عزاداری حسینی و پاره کردن عکس روح‌الله خمینی متهم می‌کردند و در آنروز یک راهپیمایی برپا کردند.
- گروهی که به دستگیری معترضین سخنرانی روز گذشته دانشگاه تهران اعتراض داشتند، دست به تحصن در دانشگاه زدند و پس از آن در حالیکه شعار می‌دادند دست به راهپیمایی زدند.[۱]
شنبه ۱۶ اسفند[ویرایش]
- ساعت ۱۰ صبح روحانیون و طلاب و جمعی از اهالی قم بعد از پایان درس حوزه علمیه در مسجد اعظم دست به راهپیمایی زدند و ضمن حمایت از بنی‌صدر در دانشگاه تهران، حوادث روز پنج شنبه را محکوم کردند.
- ساعت ۹:۳۰ صبح، پس از درس حوزه علمیه گروه‌های از طلاب در حالی که راهپیمایی می‌کردند، به طرف منزل آیت‌الله گلپایگانی حرکت نمودند.
- ساعت ۱۰ صبح کسبه قم در حالی که عکس‌هایی از بنی‌صدر و روح‌الله خمینی را در دست داشتند و با شعار «بنی‌صدر بنی‌صدر خدانگهدار توست» پشت سر روحانیون حرکت میکردیند. تعداد روحیانیون در حدود چهارهزار نفر بودند. پیش از این واقعه مخالفین حزب جمهوری اسلامی پشت منزل آیت‌الله گلپایگانی تجمع می‌کردند.
یکشنبه ۱۷ اسفند[ویرایش]
- بازارهای قم و کاشان برای اعتراض به بنی‌صدر بسته شدند.
هیئت رسیدگی به رویدادهای ۱۴ اسفند[ویرایش]
روح‌الله خمینی رهبر وقت ایران هیئت سه نفره متشکل از نماینده خودش (مهدوی کنی)، نماینده بهشتی، علی خامنه‌ای، اکبر هاشمی رفسنجانی، رجایی و محمد یزدی و بنی‌صدر هم آیت‌الله اشراقی (داماد روح‌الله خمینی که جزو طرفداران بنی‌صدر بود) را به نمایندگی تعیین کرد. سپس در تاریخ ۱۲ خرداد ۱۳۶۰ قانون شکنی بنی‌صدر را علت اتفاقات ۱۴ اسفند دانست. پس از آن بنی‌صدر رای آن هیئت را رد می‌کند. روح‌الله خمینی نیز در سخنرانی در تاریخ ۶ خرداد ۱۳۶۰ می‌گوید:
قانون معین شده است. نمی‌شود از شما پذیرفت که ما قانون را قبول نداریم. غلط می‌کنی قانون را قبول نداری، قانون تو را قبول ندارد.
شعارهای روز ۱۴ اسفند[ویرایش]
- چوب، چماق، شکنجه دیگر اثر ندارد
- حزب چماق بدستان در پیشگاه ملت، افشا باید گردد
- زندانی سیاسی، آزاد باید گردد
- مسلمان به پا خیز، حزب شده رستاخیز
- نصر من الله و فتح قریب، مرگ بر این حزب مردم فریب
- چماقدار، چماقدار مرگت فرا رسیده
- کیش، کیش، چماقدار
- مرگ بر بهشتی
- سردسته چماقداران بهشتی
- بنی‌صدر، بنی‌صدر حکم جهادم بده
- ما پیرو قرآنیم، ما حزب (جمهوری اسلامی) نمی‌خواهیم
- طالقانی رو کی کشته؟ بهشتی چشم درشته
جستارهای وابسته[ویرایش]
پیوند به بیرون[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- وقایع ۱۴ اسفند ۱۳۵۹ تا عزل بنی‌صدر از ریاست جمهوری
- خبرگزاری فارس - بازخوانی واقعه ۱۴ اسفند ۱۳۵۹ دانشگاه تهران
