تپه باستانی
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
این مقاله نیازمند تمیزکاری است. لطفاً تا جای امکان آنرا از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید، سپس این برچسب را بردارید. محتویات این مقاله ممکن است غیر قابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
برای تأییدپذیری کامل این مقاله نیاز به ارجاع درست منابع است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکیپدیا برای ارجاع به منابع با ارایهٔ ارجاع صحیح منابع این مقاله را بهبود بخشید. مطالب با منابع اثباتنشدنی و ارجاع نادرست را میتوان به چالش کشید و حذف کرد. برای راهنمایی بیشتر صفحهٔ راهنمایی برای نوشتن مقالههای بهتر را ببینید. |
محتویات
تپه های باستانی قزوین[ویرایش]
محوطه های باستان شناختی استان قزوین[ویرایش]
در دشت قزوین تاکنون بیش از دو هزار محوطه باستان شناختی شناسایی شده است که قدمت برخی از آنها به بیش از هشت هزار سال می رسد.دشت قزوین از دیر باز محل تردد و مهاجرت گروه های انسانی بوده است .تپه های پیش از تاریخ ( تپه زاغه ، تپه قبرستان و قره تپه ) واقع در جنوب این دشت ، مُعّرف قدیم ترین دوران استقرار در این منطقه است .
تپه زاغه[ویرایش]
این تپه با وسعت حدود بیست هزار متر مربع در هشت کیلومتری شمال شرق دهستان سگزآباد از توابع شهرستان بویین زهرا قرار دارد . این تپه تقریباً گرد ، و رأس آن کمتر از یک متر از سطح زمین های اطراف بالاتر است.در بررسی های اولیه این تپه ، بقایای یکی از اولین اجتماعات کشاورزی به دست آمده که معرف یکی از مکان های اولیه اسقرار در ایران است . تاریخ تقریبی استقرار در زاغه به اواخر هزاره ششم و هفتم ق . م برمی گردد و بعد ازآن ، این محل به کلی متروک شد و اهالی آن به مکانی دیگر مهاجرت کردند. به نظر می رسد تپه زاغه ، قدیمی ترین بقایای باستانی را در بر دارد و پس از متروکه شدن آن ، استقرار در تپه قبرستان آغاز شده است . معماری بناهای زاغه اکثراً با چینه و خشت بوده و برای پوشش سقف آنها از تیرهای چوبی استفاده شده است . برای پخت و پز نیز از انواع اجاق در اتاق ها بهره می جستند . سفال های تپه زاغه به رنگ قرمز یا نخودی با سطحی صیقل یافته است و اکثراً توسط سفالگران محلی در خارج از روستا پخته می شد. برخی از سفال های این تپه ی منقوش ، عمدتاً هندسی شکل است. سایر اشیای به دست آمده از این تپه عبارت اند از : ریتونهای کره ای ، مخروطی و استوانه ای ، مُهر ، پیکرک ( مجسمه ی کوچک ) حیوان و انسان، تیغه و آثار سنگی و استخوانی .از سال ۱۳۴۹ حفاری های باستان شناسی توسط دانشگاه تهران در این مکان انجام شده است .این تپه در حدود بیست هزار مترمربع وسعت دارد و در بررسیهای اولیهٔ نشانههایی از اجتماعات کشاورزی از آن بدست آمده و جزو اولین سکونت گاههای ایران نیز میباشد.
تپه قبرستان[ویرایش]
این تپه با ارتفاع بسیار کم ، در فاصله سیصد متری غرب تپه سگزآباد ( قره تپه ) قرار دارد و بیشتر بقایای باستانی آن در زیر لایه های شن و ماسه ی سیلاب مدفون شده است . سفال های به دست آمده از این تپه به صورت ظریف و منقوش است و نقوش هندسی ، حیوانی وانسانی بر سفال منقوش دیده می شود.آثار معماری به دست آمده نیز شامل بخش هایی از دیوار خانه ها ، کوچه و نمونه کوزه فلزکاری است . براساس شواهد باستان شناسی چنین به نظر می رسد که این تپه به تناوب یا مورد سکونت قرار گرفته و یا به عنوان قبرستان در طول هزاره پنجم تا اول ق . م مورد استفاده بوده است .مطالعات باستانشناسی در این محوطه از سال ۱۳۴۹ به سرپرستی دکتر عزت الله نگهبان آغاز و تا سال ۱۳۵۷ به طور مستمر ادامه داشته و در حال حاضر نیز توسط دانشکده باستانشناسی دانشگاه تهران حفاریهای علمی و مطالعات آن با همکاری و نظارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین صورت میپذیرد.
قره تپه[ویرایش]
این تپه در پنجاه و پنج کیلومتری دهستان سگزآباد ،از توابع شهرستان بویین زهرا قرار دارد . طول تقریبی این تپه از شمال به جنوب ۳۴۵ متر و از شرق به غرب 300 متر است . اطراف این تپه زمین های کشاورزی قرار دارد. تپه زاغه در شمال شرق این تپه و تپه قبرستان در جنوب غرب آن قرار گرفته است .آثار و اشیای به دست آمده از حفاری های متعدد در قره تپه عبارت اند از: آثار معماری خشتی و چینه ای به صورت دیوار با پایه سنگی ، اجاق های سنگی به شکل مدور ، اشیای سفالین چون : ظروف پایه دار ساده یا پایه دکمه یا سه پایه ، ظروف ساده و منقوش به رنگ نخودی، خاکستری و قرمز ، پیکره و مجسمه انسانی و حیوانی ، مهره های سفالین و سنگی ، تیغه های سنگی میباشد.[۱]
تپه زاغه | متن عنوان |
---|---|
مختصات | 35.780244, 49.939780 |
مکان | شمال شرق دهستان سگزآباداز توابع شهرستانبویین زهرا |
پیشینه تاریخی | تاریخ تقریبی استقرار در زاغه به اواخر هزاره ششم و هفتم ق . م برمیگردد - اولین اجتماعات کشاورزی |
تاریخ حفاری | 1349 - دانشگاه تهران |
قره تپه | متن عنوان |
---|---|
مختصات | 35.818898, 49.950076 |
مکان | پنجاه و پنج کیلومتری دهستان سگزآباداز توابع شهرستان بویین زهرا |
پیشینه تاریخی | آثار معماری خشتی و چینه ای به صورت دیوار با پایه سنگی ، اجاق های سنگی به شکل مدور ، اشیای سفالین چون : ظروف پایه دار ساده یا پایه دکمه یا سه پایه ، ظروف ساده و منقوش به رنگ نخودی، خاکستری و قرمز ، پیکره و مجسمه انسانی و حیوانی ، مهره های سفالین و سنگی ، تیغه های سنگی میباشد. |
تاریخ حفاری | ---- |
تپه باستانی یا تپه تاریخی تپهای است که از تخریب کامل یا ناقص شهر، قلعه، زیگورات یا هر بنای عظیم دیگری در گذشته، حاصل شدهاست.
برخی از تپههای باستانی در ایران ۹ تا ۱۰ هزارسال قدمت دارند.[۲]
تپههای باستانی در ایران همواره مورد تاراج قاچاقچیان آثار باستانی بوده[۳][۴] و گاه تعیین حریم آنها موجب اختلاف سازمانهای میراث فرهنگی و نهادهای عمرانی است.[۵] برخی دیگر از این تپهها نیز به محل اقامت بیخانمانها و معتادان تبدیل شدهاست.[۶]
فهرست تپههای باستانی ایران[ویرایش]
- تپه باستانی سنگ چخماق
- تپههای تاریخی شوش
- تپه سیلک
- هفت تپه
- تپه هگمتانه
- تپه گیان
- تپه حسنلو
- تپه اهرنجان
- قلعه توت ایلام
- گوهر تپه
- قلعه زینل
- تپه چیا جانی
- آرپا تپه
- تپه مصلی همدان
- سنجر
- نوشیجان
- کوزران
- سالالا
- تپه تاریخی آوه
- تپه تاریخی میل
- تپه گردهشین
- تپه مارو
- تپه رحمتآباد
- سینیز
- تپه یوخار قلعه
- قلعه گبران
- تپه قبرستان
- تپه سگزآباد
- تپه زاغه
- تپه حصار
- محوطه باستانی ازبکی
- تپه چغا گلان
- بالکین
فهرست تپههای باستانی سایر کشورها[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ محمد رضا. «محوطه های باستان شناختی استان قزوین». محمد رضا.
- ↑ «تپههای باستانی سنگ چخماق». تاریخ و تمدن جهان باستان. بازبینیشده در ۲۹ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «هجوم قاچاقچیان به تپههای باستانی شوش». جام جم آنلاین. بازبینیشده در ۲۹ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «با هشت هزار سالگان». شرکت مخابرات ایران. بازبینیشده در ۲۹ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «تپههای باستانی شوشتر صاف شد قاچاقچیان خسته نشدند». روزنامه جام جم. بازبینیشده در ۲۹ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ «اعتراض مردم درگز؛ تپههای باستانی در میان شهر، محل تجمع معتادان شدهاند.». ستاد مبارزه با مواد مخدر. بازبینیشده در ۲۹ اکتبر ۲۰۰۹.
پیوند به بیرون[ویرایش]
- اطلس ایران - فهرست غارها و تپههای پیش از تاریخ ایران
جستارهای وابسته[ویرایش]
|