سمنان
 |
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکی‌پدیا برای ارجاع به منابع با ارایهٔ منابع معتبر این مقاله را بهبود بخشید. مطالب بیمنبع را می‌توان به چالش کشید و حذف کرد. |
| سمنان سِمَن |
|
|---|---|
 |
|
| کشور |  ایران |
| استان | سمنان |
| شهرستان | سمنان |
| بخش | مرکزی |
| نام(های) قدیمی | سمنان، قومس، کومش |
| مردم | |
| جمعیت | ۱۵۳٬۶۸۰نفر (بر پایه سرشماری سال ۱۳۹۰)[۱] |
| رشد جمعیت | ۳٫۱ درصد |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا | ۱٬۱۳۰ متر |
| آب‌وهوا | |
| میانگین دمای سالانه | ۱۷٫۶[۲] |
| میانگین بارش سالانه | ۱۴۰ میلیمتر |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | حسین موسوی دلازیانی[۳] |
| ره‌آورد | گل نرگس، گل یاس (رازقی)، شیرمال، کماچ |
| پیش‌شماره تلفنی | ۰۲۳ |
| وبگاه | شهرداری سمنان |
| تابلوی خوش‌آمد به شهر | |
سمنان یکی از شهرهای ایران، مرکز استان سمنان و شهرستان سمنان است. این شهر در جنوب رشته کوه البرز و شمال دشت کویر در راه تهران به خراسان قرار گرفته است. آب و هوای آن خشک و معتدل است.
این شهر از سوی خاور با شهرهای دامغان شاهرود، از شمال به درجزین، مهدیشهر و شهمیرزاد و از باختر با سرخه همسایه است. در طول جغرافیایی ۵۳ درجه و ۲۳ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۳۴ دقیقه واقع شده و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا ۱۱۳۰ متر است. همچنین فاصله آن تا تهران ۲۱۶ کیلومتر است و به راه آهن سراسری تهران_مشهد، متصل می‌باشد و دارای دو فرودگاه (یکی تجاری و دیگری نظامی) می‌باشد. جمعیت شهرستان سمنان بر اساس نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰ خورشیدی، برابر بر ۱۸۲٬۲۶۰ نفر که با این آمار، نود و پنجمین شهرستان بزرگ ایران است.[۴][۵] شهر سمنان با ۱۵۳٬۶۸۰ نفر جمعیت، اولین شهر استان می‌باشد.[۱][۶] نژاد مردم سمنان آریایی است و به زبان فارسی و زبان سمنانی سخن می‌گویند.
سمنان از گزینه‌های مهم برای انتقال پایتخت سیاسی کشور در سال ۱۳۹۲ بود.[۷]
محتویات
نام گذاری[ویرایش]
بارتولد بر این باور بود که سمنان همان سرزمینی است که ایزیدور خاراکسی به نام «قومیسنه» از آن یاد کرده است.[۸]
آب و هوا[ویرایش]
آب و هوای این شهر در تابستان گرم و در زمستان نسبتاً سرد می‌باشد. بارندگی‌های این شهر در فصول سرد سال صورت می‌گیرد و میزان متوسط بارندگی سالانه آن ۱۴۰ میلیمتر می‌باشد. متوسط درجه حرارت سالانه ۷/۱۷ درجه سانتیگراد است و این در حالی است که حداکثر مطلق حرارت ۵/۴۴ درجه سانتیگراد و حداقل مطلق ۴/۶- درجه سانتیگراد گزارش شده است. همچنین متوسط تعداد روزهای یخبندان در طول سال در حدود ۴۸ روز است.[نیازمند منبع]
عوارض طبیعی[ویرایش]
در جنوب سمنان مناطقی چون دشت کویر، ریگ جن، تپه‌های حصار، تپه دلازیان، و تپه‌های میرک دلازيان از مهم‌ترین ویژگی‌های جغرافیایی به شمار می‌روند. رودخانه فصلی گل رودبار در شمال غرب این شهر و با سرچشمه گرفتن از رشته کوه‌های البرز و گذر از شهرستان مهدیشهر به دشت کویر می‌ریزد. رود گل رودبار از سه کیلومتری باختر مهدیشهر سرچشمه گرفته و شاخابه رودهای ده‌صوفیان و شهمیرزاد و کاریزهای روستای درجزین به این رود می‌پیوندند. رود گل رود در شمال سمنان در جایی به نام «آب پخش کن» به ۵ شاخه بخش می‌شود.[نیازمند منبع]
مردم[ویرایش]
جمعیت شهر سمنان بر اساس نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰ خورشیدی، بالغ بر ۱۵۳۶۸۰ نفر بوده‌است. جمعیت این شهر در سال‌های پیش به صورت زیر بوده است.
| سال (خورشیدی) | ۱۳۳۵ | ۱۳۴۵ | ۱۳۵۵ | ۱۳۶۵ | ۱۳۷۰ | ۱۳۷۵ | ۱۳۸۵ | ۱۳۹۰ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| جمعیت[۹] | ۲۹۰۳۶ | ۳۱۰۵۸ | ۳۷۸۷۶ | ۶۴۸۹۱ | ۷۵۱۳۱ | ۹۱۰۴۵ | ۱۲۶۷۸۰ | ۱۵۳۶۸۰ |
گردشگری[ویرایش]
شهر سمنان ۷ محله معروف قدیمی دارد به‌نام‌های اسفنجان (اسپنژان)، لتیبار یا سی‌سر، شاهجو یا جهادیه کنونی، ناسار، زاوغان، کوشمغان، کدیور، عمرانکو و ملحی.[۱۰]
جاذبه‌های تاریخی و باستانی[ویرایش]
مهم‌ترین آثار تاریخی سمنان عبارتند از:
- مسجد جامع سمنان
- مسجد جامع زاوقان سمنان
- منار سلجوقی مسجد جامع
- مسجد امام سمنان
- گرمابه پهنه
- موزه گرمابه پهنه سمنان
- دروازه ارگ سمنان
- بازار سمنان
- بازار مرده‌ها
- برج چهل‌دختران
- قلعه‌های سارو
- کاروانسرای سنگی آهوان
- کاروانسرای شاه سلیمانی آهوان
- کاروانسراهای شاه عباسی
- مقبره درویش محمود
- گورستان سنادره
موزه‌ها[ویرایش]
- موزه گرمابه پهنه سمنان
- پارک موزه دفاع مقدس سمنان
- موزه هنرهای معاصر شرق کشور
- موزه حیات وحش سمنان
- موزه سکه استان سمنان
جاذبه‌های مذهبی[ویرایش]
- امامزاده یحیی بن موسی الکاظم
- امامزاده علی بن جعفر الصادق
- امامزاده علی بن اشرف
- بقعه پیغمبران (سام النبی و لام النبی)
- مصلی بزرگ سمنان (محل برگزاری نماز جمعه)
- امام زاده علویان
- امامزاده سی سر
رسانه‌ها[ویرایش]
صدا و سیمای استانی مرکز سمنان[ویرایش]
صدا و سیمای مرکزاستان سمنان فعالیت خود را ابتدا با نصب دو فرستنده رادیویی به قدرت ۱۰کیلووات (سمنان) و یک کیلووات (دامغان) در سال ۱۳۵۵ برای رله برنامه های شبکه سراسری آغاز نمود که بتدریج بردامنه و بعد این فعالیت افزوده شد. اولین قدم برای توسعه مرکز در سال ۱۳۶۰ و با تشکیل دفتر خبری در شهر سمنان برداشته شد که وظیفه کسب و انعکاس اخبار استان را به عهده داشت. درحال حاضرتمامی نقاط استان تحت پوشش شبکه‌های سراسری رادیویی و شبکه استانی صدا وشبکه اول، دوم، سوم، چهارم سیما، شبکه خبر و همچنین شبکه استانی سیما می‌باشد.[۱۱]
نشریه‌ها و مطبوعات[ویرایش]
- روزنامه پیام استان سمنان
- هفته نامه سمنان امروز
- هفته نامه هم نظر
- هفته نامه جوانه امروز
- ماهنامه ظفر
- ماهنامه چفیه
- ماهنامه چنته
دانشگاه‌ها[ویرایش]
- دانشگاه سمنان
- دانشگاه صنعتی سمنان
- پردیس بین‌الملل دانشگاه سمنان
- دانشگاه فرزانگان سمنان
- علوم پزشکی سمنان
- دانشگاه امام حسین پردیس سمنان
- دانشگاه شهید عباسپور پردیس سمنان
- دانشگاه پیام نور استان سمنان
- دانشگاه پیام نور مرکز سمنان
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات سمنان
- آموزشکده سما واحد سمنان
- دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید رجایی سمنان
- دانشگاه فرهنگیان پردیس الزهرا سمنان
- دانشکده فنی و حرفه‌ای پسران سمنان
- دانشکده فنی و حرفه‌ای دختران نرجس سمنان
- مرکز آموزش علمی کاربردی جهاددانشگاهی سمنان[۱۲]
- مرکز آموزش علمی کاربردی جهاد کشاورزی سمنان[۱۲]
- مرکز آموزش علمی کاربردی شهرداری سمنان[۱۲]
- مرکز آموزش علمی کاربردی فنی و حرفه‌ای سمنان[۱۲]
- مرکز آموزش علمی کاربردی هلال احمر استان سمنان[۱۲]
- مرکز آموزش علمی کاربردی پالنده‌صاف سمنان[۱۲]
- مرکز آموزش علمی کاربردی شرکت تولیدی شیمیایی کلران[۱۲]
- مرکز آموزش علمی کاربردی فرماندهی انتظامی استان سمنان[۱۲]
- مرکز آموزش علمی کاربردی قوه قضاییه استان سمنان[۱۲]
- مؤسسه غیرانتفاعی فضیلت
- مؤسسه غیرانتفاعی کومش
- مؤسسه غیرانتفاعی رشد دانش
بیمارستان‌ها[ویرایش]
- شفا وابسته به تأمین اجتماعی[۱۳]
- مرکز آموزشی پژوهشی درمانی کوثر[۱۴]
- مرکز آموزشی درمانی امیرالمؤمنین[۱۵]
- بیمارستان سینا (خصوصی- در حال ساخت)
معادن[ویرایش]
در اطراف شهر سمنان معادن گچ، نمک، زئولیت، بنتونیت، سلستین و غیره وجود دارند. از موارد مهم منابع زیرزمینی شهر سمنان به چاه نفت خوریان دلازيان در جنوب این شهر می‌توان اشاره نمود. مواد معدنی موجود در این معادن عبارتند از: سنگ گچ، نمک، سنگ آهن، سنگ لاشه، سنگ آهک، سنگ تزئینی، سنگ چینی، ذغال سنگ، سولفات سدیم، میکا، بنتونیت، زئولیت، کائولن، بوکیست، خاک صنعتی، سیلیس، دولومیت، فلدسپات، فیروزه، سلستین، سرب، مرمریت، تراورتن، فلورین و منگنز و...[۱۶]
راه و ترابری[ویرایش]
شهر سمنان در ۲۱۶ کیلومتری تهران قرار گرفته و فاصله زمینی آن با آبهای آزاد خلیج فارس و دریای خزر به ترتیب ۱۶۰۰ و ۴۰۰ کیلومتر می‌باشد. این شهر دارای ۲ فرودگاه است که یکی از آنها نظامی و دیگری تجاری و فعال می‌باشد است، همچنین به راه آهن سراسری تهران_مشهد، متصل می‌باشد.
جاده‌های شهر سمنان[ویرایش]
| ردیف | جاده | شهرستان مقصد | مسیر |
|---|---|---|---|
| ۱ | ۳۶۳ | ساری | درجزین، مهدیشهر، شهمیرزاد، فولادمحله |
| ۲ | ۴۴ (شرق) | مشهد | دامغان، شاهرود، میامی، سبزوار، نیشابور |
| ۳ | سفیر امید | پایگاه هوایی سمنان | علاء |
| ۴ | ۴۴ (غرب) | تهران | سرخه، آرادان، گرمسار، ایوانکی، شریف‌آباد، پاکدشت |
| ۵ | ۳۶ (شمال) | فیروزکوه | مؤمن آباد، افتر |
پایگاه فضایی[ویرایش]
سمنان از آغاز دهه ۱۳۵۰ هجری خورشیدی تا کنون مرکز فضایی ایران بوده است. سازمان صنایع هوافضا در ۴۵ کیلومتری جنوب خاوری (شرقی) سمنان دارای پایگاه هوایی و در ۸۰ کیلومتری جنوب خاوری (شرقی) این شهر دارای پایگاه فضایی است، که پرتاب ماهواره سفیر امید و دیگر ماهواره‌ها و موشک‌های دوربرد از این پایگاه و مرکز انجام می‌گیرد. از سال ۱۳۸۷ هجری خورشیدی جاده نظامی راه مواصلاتی سمنان به پایگاه‌های هوا، فضا به بلوار سفیر امید تغییر نام یافت. همچنین پایگاه فضایی سمنان از پانزده خرداد ۱۳۹۱ به نام پایگاه فضایی امام خمینی نیز نامیده می‌شود.[۱۷]
هنر[ویرایش]
صنایع دستی[ویرایش]
صنایع دستی این شهر عبارت‌اند از:
- سفال و سرامیک
- دستباف‌ها
- پلاس و کرباس
- پارچه‌های پشمی
- چادرشب‌های ابریشمی و پشمی
- نمدمالی
- گلیم بافی
- قالی بافی
منابع[ویرایش]
- میرباقری، محمدرضا. قومس:گذری بر تاریخ و اقلیم و ویژگی‌های فرهنگی استان سمنان. چاپ اول. تهران: هم‌پا، ۱۳۸۷. شابک ۹۷۸–۶۰۰–۵۲۱۰–۰۹–۵.
- سالنامه آماری استان سمنان (۱۳۸۳)
- آداب و رسوم مردم سمنان، محمد احمد پناهی سمنانی، ۱۳۸۳
جستارهای وابسته[ویرایش]
پیوند به بیرون[ویرایش]
 |
ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای سمنان دارد. |
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ سمنان موجود است. |
پانویس[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ http://amar.ostan-sm.ir/Uploads/amar.ostan-sm.ir/CMFiles/1232014_555AM_salnameh-1391-pdf.rar
- ↑ سالنامه آماری استان سمنان ۱۳۸۶
- ↑ http://semnan.ir/homepage.aspx?site=DouranPortal&tabid=1&lang=fa-IR
- ↑ «سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵، جمعیت تا سطح آبادی‌ها بر حسب سواد» (فارسی). مرکز آمار ایران، ۱۳۸۵. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۲.
- ↑ http://www.amar.org.ir/Portals/2/pdf/jamiat_shahrestan_keshvar3.pdf
- ↑ «سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390، جمعیت تا سطح آبادی‌ها بر حسب سواد» (فارسی). مرکز آمار ایران، 1390. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۲.
- ↑ http://webzine.mehrnews.com/FullStory/News/?NewsId=11066
- ↑ بارتولد، واسیلی. تذکره جغرافیای تاریخی ایران، رویه ۱۶۸.
- ↑ جمعیت‌ها در سال ۱۳۲۹ بر طبق فرهنگ جغرافیای ایران (ستاد ارتش)، در سال ۱۳۲۹ بر طبق آمارگیری رسمی کشور و در بقیه سال‌ها بر طبق سرشماری مرکز نفوس و مسکن مرکز آمار ایران می‌باشد.
- ↑ حقیقت، عبدالرفیع، فرهنگ تاریخ و جغرافیایی شهرستان‌های ایران، تهران: انتشارات کومش، ۱۳۷۶، ص۲۸۵.
- ↑ صداوسیمای مرکز سمنان::: SEMNAN.IRIB.IR
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ ۱۲٫۳ ۱۲٫۴ ۱۲٫۵ ۱۲٫۶ ۱۲٫۷ ۱۲٫۸ http://www.uast.ac.ir/sites/semnan/SitePages/default.aspx
- ↑ http://shefahospital.com/
- ↑ http://kosarhos.semums.ac.ir/
- ↑ http://amirhos.semums.ac.ir/
- ↑ http://fa.tpo.ir/UserFiles/File/id-SEMNAN-89.pdf دبیرخانه شورای عالی توسعه صادرات غیرنفتی، شناسنامه اطلاعات استانی، به روز رسانی اسفند۱۳۸۹
- ↑ wHQ1IDQ6QWStVGdp9lZ8BUM4ATMApDZJ52bpR3Yh9lZ
|
||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
